डाॅ. निशिकांत श्रोत्री
इंद्रधनुष्य
☆ श्रीमद्भगवद्गीता — अध्याय सहावा — आत्मसंयमयोग — (श्लोक ४१ ते ४७) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
☆
प्राप्य पुण्यकृतां लोकानुषित्वा शाश्वतीः समाः ।
शुचीनां श्रीमतां गेहे योगभ्रष्टोऽभिजायते ॥ ४१ ॥
*
पुण्यवान जाहला असेल जरी योगभ्रष्ट
स्वर्गप्राप्तीपश्चात तया श्रीमान वंश इष्ट ॥४१॥
*
अथवा योगिनामेव कुले भवति धीमताम् ।
एतद्धि दुर्लभतरं लोके जन्म यदीदृशम् ॥ ४२ ॥
*
प्रज्ञावान कुळात अथवा येई तो जन्माला
ऐसा जन्म या संसारे दुर्लभ प्राप्त व्हायाला ॥४२॥
*
तत्र तं बुद्धिसंयोगं लभते पौर्वदेहिकम् ।
यतते च ततो भूयः संसिद्धौ कुरुनन्दन ॥ ४३ ॥
*
पुर्वसुकृते तयास मिळतो योगसंस्कार पूर्वदेहाचा
तयामुळे यत्न करी अधिक तो परमात्मप्राप्तीचा ॥४३॥
*
पूर्वाभ्यासेन तेनैव ह्रियते ह्यवशोऽपि सः ।
जिज्ञासुरपि योगस्य शब्दब्रह्मातिवर्तते ॥ ४४ ॥
*
पूर्वाभ्यासे अवश त्यासी भगवंताचे आकर्षण
योगजिज्ञासू जाई सकाम कर्मफला उल्लंघुन ॥४४॥
*
प्रयत्नाद्यतमानस्तु योगी संशुद्धकिल्बिषः ।
अनेकजन्मसंसिद्धस्ततो याति परां गतिम् ॥ ४५ ॥
*
सायासाने करी अभ्यास योगी बहुजन्मसिद्ध
संस्कारसामर्थ्ये पापमुक्त त्वरित परमगती प्राप्त ॥४५॥
*
तपस्विभ्योऽधिको योगी ज्ञानिभ्योऽपि मतोऽधिकः ।
कर्मिभ्यश्चाधिको योगी तस्माद्योगी भवार्जुन ॥४६॥
*
तपस्वी तथा शास्त्रज्ञाहुनी श्रेष्ठ असे योगी
सकाम कर्मे कर्त्याहुनिया खचित श्रेष्ठ योगी
समस्त जीवितांमध्ये योगाचरणे सर्वश्रेष्ठ योगी
कौन्तेया हे वीर अर्जुना एतदेव तू होई योगी ॥४६॥
*
योगिनामपि सर्वेषां मद्गतेनान्तरात्मना ।
श्रद्धावान्भजते यो मां स मे युक्ततमो मतः ॥४७॥
*
योग्याने ज्या भजिले मजला श्रद्धावान अंतरात्म्याने
परमऱश्रेष्ठ योगी म्हणुनी त्या स्वीकारिले मी आत्मियतेने ॥४७॥
*
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे आत्मसंयमयोगो नाम षष्ठोऽध्यायः ॥ ६ ॥
*
ॐ श्रीमद्भगवद्गीताउपनिषद तथा ब्रह्मविद्या योगशास्त्र विषयक श्रीकृष्णार्जुन संवादरूपी आत्मसंयमयोग नामे निशिकान्त भावानुवादित षष्ठोऽध्याय संपूर्ण ॥६॥
☆
– क्रमशः …
अनुवादक : © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री
एम.डी., डी.जी.ओ.
मो ९८९०११७७५४
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
