डाॅ. निशिकांत श्रोत्री
इंद्रधनुष्य
☆ श्रीमद्भगवद्गीता — अध्याय ९ — राज विद्या राज गुह्यः योग — (श्लोक १ ते १०) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
☆
श्रीभगवानुवाच
इदं तु ते गुह्यतमं प्रवक्ष्याम्यनसूयवे ।
ज्ञानं विज्ञानसहितं यज्ज्ञात्वा मोक्ष्यसेऽशुभात् ॥१॥
*
वृत्ती तुजठायी ना पार्था दोष शोधण्याची
जाणुनिया पात्रता गुह्य ज्ञान जाणण्याची
विज्ञानासह तुला सांगतो गुह्याची युक्ती
या ज्ञानाने मिळेल तुजला कर्मबंधमुक्ती ॥१॥
*
राजविद्या राजगुह्यं पवित्रमिदमुत्तमम् ।
प्रत्यक्षावगमं धर्म्यं सुसुखं कर्तुमव्ययम् ॥२॥
*
विद्याराज गुह्यश्रेष्ठ परम पवित्र धर्माचे हे ज्ञान
परमात्म्याची देई अनुभूती सुखकर्तव्य कर्माचरण ॥२॥
*
अश्रद्धानाः पुरुषा धर्मस्यास्य परन्तप ।
अप्राप्य मां निवर्तन्ते मृत्युसंसारवर्त्मनि ॥३॥
*
धर्मप्रती ना श्रद्धा ज्याची तया न मी प्राप्त
जन्ममृत्युच्या फेऱ्यातुनिया ना हो तो मुक्त ॥३॥
*
मया ततमिदं सर्वं जगदव्यक्तमूर्तिना ।
मत्स्थानि सर्वभूतानि न चाहं तेषवस्थितः ॥४॥
*
व्यापिले सकल विश्वाला राहुनी अव्यक्त मी
स्थित सर्वभूते माझ्या ठायी त्यांच्या ठायी नाही मी ॥४॥
*
न च मत्स्थानि भूतानि पश्य मे योगमैश्वरम् ।
भूतभृन्न च भूतस्थो ममात्मा भूतभावनः ॥५॥
*
योगसामर्थ्यासी या मम तू जाणुन घेई रे अर्जुन
सकल जीवांचा मी निर्माता करितो त्या धारण
जीवांच्या त्या ठायी तरीही नच माझे वास्तव्य
माझ्यामध्ये जीवांचे कोणत्याही नसते वास्तव्य ॥५॥
*
यथाकाशस्थितो नित्यं वायुः सर्वत्रगो महान् ।
तथा सर्वाणि भूतानि मत्स्थानीत्युपधारय ॥६॥
*
सर्वत्र लहरतो वायु जैसा अवकाशात स्थित
सकल जीवही माझ्या ठायी सदैव असती स्थित ॥६॥
*
सर्वभूतानि कौन्तेय प्रकृतिं यान्ति मामिकाम् ।
कल्पक्षये पुनस्तानि कल्पादौ विसृजाम्यहम् ॥७॥
*
समस्त जीव माझ्या ठायी विलीन कल्पान्ते
प्रारंभी नव कल्पाच्या पुनर्निर्मितो मी त्याते ॥७॥
*
प्रकृतिं स्वामवष्टभ्य विसृजामि पुनः पुनः ।
भूतग्राममिमं कृत्स्नमवशं प्रकृतेर्वशात् ॥८॥
*
परावलंबी विलीन होती समस्त जीव मम प्रकृती
पुनःपुन्हा मी तया निर्मितो यदृच्छेने मम प्रकृती ॥८॥
*
न च मां तानि कर्माणि निबध्नन्ति धनञ्जय ।
उदासीनवदासीनमसक्तं तेषु कर्मसु ॥९॥
*
अलिप्त कर्मांपासुनी मी या सदैव धनंजया
बंधन नाही कर्मांचे त्या अनासक्तासी मया ॥९॥
*
मयाध्यक्षेण प्रकृतिः सूयते सचराचरं ।
हेतुनानेन कौन्तेय जगद्विपरिवर्तते ॥१०॥
*
मम इच्छेने समस्त चराचर सृष्टीला मी प्रसवितो
निर्मुनिया अन् नाश करूनी संसारा मी परिवर्तितो ॥१०॥
☆
अनुवादक : © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री
एम.डी., डी.जी.ओ.
मो ९८९०११७७५४
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
