कवी स्व केशवसुत (कृष्णाजी केशव दामले)
जन्म – 7 ऑक्टोबर 1866
मृत्यु – 7 नोव्हेंबर 1905
☆ कवितेचा उत्सव ☆ झपूर्झा ☆
कवी स्व केशवसुत (कृष्णाजी केशव दामले) ☆ प्रस्तुति – सौ. ज्योत्स्ना तानवडे ☆
हर्ष खेद ते मावळले,
हास्य निमाले;
अश्रु पळाले;
कण्टकशल्यें बोंथटली,
मखमालीची लव वठली;
कांही न दिसे दृष्टीला
प्रकाश गेला,
तिमिर हरपला;
काय म्हणावें या स्थितीला?-
झपूर्झा ! गडे झपूर्झा ! !!१!!
हर्षशोक हे ज्यां सगळें,
त्यां काय कळे ?
त्यां काय कळे ?
हंसतिल जरि ते आम्हांला,
सर न धरू हे वदण्याला:-
व्यर्थी अधिकचि अर्थ वसे
तो त्यांस दिसे,
ज्यां म्हणति पिसे.
त्या अर्थाचे बोल कसे ?-
झपूर्झा ! गडे झपूर्झा ! !!२!!
ज्ञाताच्या कुंपणावरून,
धीरत्व धरून,
उड्डाण करून,
चिद्घनचपला ही जाते,
नाचत तेथें चकचकते;
अंधुक आकृति तिस दिसती,
त्या गाताती
निगूढ गीति;
त्या गीतीचे ध्वनि निघती-
झपूर्झा ! गडे झपूर्झा ! !!३!!
नांगरल्याविण भुई बरी
असे कितितरी;
पण शेतकरी
सनदी तेथें कोण वदा !-
हजारांतुनी एकादा !
तरी न्, तेथुनि वनमाला आणायाला,
अटक तुम्हांला;
मात्र गात हा मंत्र चला-
झपूर्झा ! गडे झपूर्झा ! !!४!!
पुरूषाशीं त्या रम्य अति
नित्य प्रकृति
क्रीडा करिती;
स्वरसंगम त्या क्रीडांचा
ओळखणें, हा ज्ञानाचा
हेतु; तयाची सुंदरता
व्हाया चित्ता-
प्रत ती ज्ञाता,
वाडें फोडें गा आतां-
झपूर्झा ! गडे झपूर्झा ! !!५!!
सूर्य चंद्र आणिक तारे
नाचत सारे
हे प्रेमभरें
खुडित खपुष्पें फिरति जिथें,
आहे जर जाणें तेथें,
धरा जरा नि:संगपणा
मारा फिरके,
मारा गिरके,
नाचत गुंगत म्हणा म्हणा-
झपूर्झा ! गडे झपूर्झा ! !!६!!
कवी – स्व केशवसुत (कृष्णाजी केशव दामले)
(चित्र साभार कृष्णाजी केशव दामले – विकिपीडिया (wikipedia.org))
(या कवितेचे रसग्रहण काव्यानंद मध्ये दिले आहे.)
© सौ. ज्योत्स्ना तानवडे
वारजे, पुणे.५८
≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈