श्री सुहास रघुनाथ पंडित
☆ आदरणीय बाबा…. चित्रकार श्री राहुल पगारे ☆ प्रस्तुती – श्री सुहास रघुनाथ पंडित ☆
चांगली माणसं गेली की फार दुःख होतं. ही माणसं आपल्या नात्याची ना गोत्याची असतात मग तरीही आपण एवढे दुःखी का होतो?ह्या वेदना काळजाच्या एवढ्या खोलवर का जातात? कारण एकच बाबांनी आजन्म श्रमिक, शोषित, वंचित, लहान मुलांसाठी खूप मोठे काम उभे केले. व्यसनमुक्ती साठी मुक्तांगण सारखे व्यसनमुक्ती केंद्र उभे केले. बाबा यांच्या साधनेच्या कुमार मासिकात येणाऱ्या छान छान गोष्टी. या गोष्टींचे मी मुलांना वर्गात वाचन करून दाखवायचो. दोन वेळेस बाबांना व्याख्यान देणेसाठी सिन्नर ला निमंत्रित केले होते. मी बाबांना विचारले मानधन किती देऊ? तेव्हा ते म्हणाले, मी तुझ्या आग्रहापोटी येतोय. मी मानधनासाठी कधीही व्याख्याने देत नाहीत.” बाबांनी आम्ही भेटायचे ठरवले. मी, मित्र राम ढोली, सुखदेव वाघ, विश्वनाथ शिरोळे असे आम्ही चौघे पुण्याला बाबांना भेटायला गेलो. मनात विचार केला त्यांचा खूप अलिशान बंगला वगैरे असेल पण प्रत्यक्ष स्थळी पोचल्यावर भ्रमनिरास झाला. साधा जुन्या इमारतीत वन बी एच के फ्लॅट. मी बांबांचे व्यक्तिचित्रण भेट देण्यासाठी नेले होते. त्यांना खूप आवडले. मग त्यांच्या छोट्याशा १० बाय१० च्या रूम मध्ये पुस्तकांची प्रचंड गर्दी, कागदकाम , वुड कार्विंग, एका गोल भांड्यात भरपूर बासरी यांचे लहान मोठे नमुने पाहायला मिळाले. एक दीड तास त्यांच्या घरातला सहावास आम्हा सर्व मित्रांसाठी खूप रोमांचकारी होता. बाबा हे स्वतःसाठी कधीच जगले नाही. घरात ९० वर्षांची आई होती. आई च्या हातात पुस्तक होतं. तिच्या बाजुला पुस्तके रचून ठेवलेली. पाहून आम्ही अचंबित झालो. राम ढोली सरांनी विचारले,” बाबा आई एवढ्या वयाच्या असूनही त्या पुस्तके वाचतात.” बाबा म्हणाले, अरे तिचा मला एकच त्रास आहे. तिला सारखी पुस्तके घ्यावी लागतात. पुस्तक दिलं वाचून लगेचच दुसरे पुस्तक तिला द्यावं लागतं. तिची वाचनाची भूक मोठी आहे.”
निघताना त्यांनी कागदापासून छोटासा पक्षी तयार करून दाखविला. सुरेल बासरी वाजवून दाखविली. खूप खूप आनंद वाटला. बाबांनी आजवर कधीही साबण अंगाला लावला नाही. साबण वापरण्याचे काही तोटे आहेत ते ऐकल्यावर धक्काच बसला. बाबा हे खूप साधे व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांना त्यांच्या मोठेपणाचा कधीही गर्व नव्हता. मी नंतर बऱ्याचवेळा त्यांच्याशी फोनवर बोलायचो. त्यांच्याशी बोलल्यावर खूप समाधान मिळायचे. सिन्नरला शारदीय व्याख्यान मालेत बाबांचे व्याख्यान खूपच वेधक झाले होते. ऐकण्यासाठी जमलेले सर्व रसिक मंत्रमुग्ध झाले होते.
एकदा मी त्यांना व्याख्यानासाठी फोन केला. तो फोन माझा शेवटचा. हॅलो!!!
“बाबा, आपण माझ्या मुलांना संस्कार शिबीरात मार्गदर्शन करणेसाठी याल का?”
बाबा म्हणाले,” थकलो रे राहुल आता!”
” तब्येत साथ देत नाही”.
ऐकून अस्वस्थ झालो.
मी म्हणालो, “ठीक आहे, काळजी घ्या आपली.”
यानंतर पुन्हा कधीच बोलणे झाले नाही. मात्र पुस्तकातून आमची भेट अधूनमधून व्हायची. पण आता ही भेट पुस्तकातूनच होईल. या आठवणी माझ्या काळ जात नेहमीच चिरकाल राहतील. म्हणूनच समाजाठी काम करणारी खरीखुरी माणसं गेली की त्रास हा होतो च. डोळे ओले होतात त्यांच्यासाठी. यासाठी रक्ताचं नातं असावंच असं नाही. ही नाती रक्ताच्या पलिकडची असतात.
बाबा हे इतर बाबांसारखे भोंदू नव्हते. हे त्रिकाल सत्य!
आदरणीय बाबांना भावपूर्ण श्रद्धांजली….???
चित्रकार श्री राहुल पगारे
ठाणगाव
प्रस्तुती श्री सुहास रघुनाथ पंडित
सांगली (महाराष्ट्र)
मो – 9421225491
≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈