मराठी साहित्य – विविधा ☆ “नात…” ☆ श्री कौस्तुभ परांजपे ☆

श्री कौस्तुभ परांजपे

 विविधा 

☆ “नात…” ☆ श्री कौस्तुभ परांजपे ☆

जोडल तर आपल असत. तोडल तर मात्र ना….. ते….. आपल असत. आणि नाही ते समोरच्याच.

नात म्हणजे एकाच नाण्याच्या दोन बाजू असतात. अगदी एकमेकांच्या पाठीला पाठ लावून असतात. या दोन बाजूमुळेच नात्याला किंमत असते.

या पैकी कोणतीही एक बाजू दुसऱ्या बाजूपासून वेगळी करता येत नाही. आणि करण्याचा प्रयत्न केला तर त्याची किंमत रहात नाही.

आपण सोबत असलो तरच आपल्याला किंमत आहे हे दोन्ही बाजूंनी समजून घ्यायच असत. आणि हे सगळ्या नात्यांच्या बाबतीत आहे. बऱ्याचदा तर काही नात्यामुळेच आपली ओळख असते.

नोटांच बांधून ठेवलेल बंडल आपण अनेक वेळा अनेक ठिकाणी पाहिल असेल. जेव्हा एक एक नोट या बंडलमध्ये जाते तेव्हा प्रत्येक नोटेची किंमत जरी तेवढीच रहात असली तरी बंडलची एकूण किंमत मात्र वाढत असते. तसच या बंडल मधून नोट काढल्यावर त्या नोटेची किंमत तेवढीच रहात असली तरी बंडलची एकूण किंमत मात्र कमी होते.  यापेक्षा आणखीन काहीही वेगळ नात्यांमध्ये नसत. आपल्या नात्याची किंमत एकत्र राहिल्यानेच वाढते.

नात्यानुसार, वयानुसार व्यक्तिची किंमत वेगळी असली तरी जेव्हा ते नातं म्हणून ओळखल जात तेव्हा दोघांची किंमत असते. आणि आपल्यामुळे दुसऱ्या बाजूला किंमत राहणार आहे हे लक्षात ठेवायच असत.

लहान मुलाला चालतांना आधार म्हणून आपण आपल बोट धरायला देतो. तसच वृध्द व्यक्तीला देखील देतो. त्यांना आधाराची गरज असते ती आत्मविश्वास यावा म्हणून. आणि तो आधार दिला की आत्मविश्वास येतो हे नात शिकवत. मग ते अगदी काही वेळासाठीच असल तरी सुद्धा.      

सगळी नाती कायम स्वरुपाचीच असतात अस नाही. फक्त ते जोडायची मनाची तयारी असली पाहिजे.

नात हे बंधनात अडकवत. पण नात हे रक्ताचच असल पाहिजे अस बंधन अजीबात नसत. रक्ताच्या नात्या इतकीच घट्ट ती असू शकतात.

नात हि अशी गोष्ट आहे की ती एकाच व्यक्तीला वेगवेगळ्या नात्याने स्वतः कडे आणि इतरांकडे बघायला शिकवते. जबाबदारीची जाणीव करून देते. एक नात जोडल की अनेक वेगवेगळी नाती त्या सोबत आपोआप जोडली जातात. आणि एक तुटल की अनेक तुटतात.

नात जोडायचा मोठेपणा मनात असला की नात्यातला मोठेपणा आपोआप मिळतो. नात एकमेकांना जवळ आणत. तसच जवळ आलेली एकमेकांत नात्याने बांधली जातात.

नात मग ते कोणतेही असो. हा ठेवा आहे‌. नाती होती, आणि आहेत, ती राहतील सुध्दा…….जर आपण ती समजून घेतली, फुलवली, आणि सांभाळली तर….. नात्यात रंगलो की नाती आपोआप रंगतात. ती रंगवावी लागत नाही.

©  श्री कौस्तुभ परांजपे

मो 9579032601

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ.उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ.मंजुषा मुळे/सौ.गौरी गाडेकर≈