डाॅ. निशिकांत श्रोत्री 

? इंद्रधनुष्य ?

☆ गीत ऋग्वेद– (ऋग्वेद – मण्डल १ – सूक्त ४ (इंद्र सूक्त)) — मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆

 

ऋषी – मधुछंदस् वैश्वामित्र : देवता – इंद्र : छंद – गायत्री

मराठी भावानुवाद : डॉ. निशिकांत श्रोत्री

सु॒रू॒प॒कृ॒त्‍नुमू॒तये॑ सु॒दुघा॑मिव गो॒दुहे॑ । जु॒हू॒मसि॒ द्यवि॑द्यवि ॥ १ ॥

उत्तमश्या अन्नासी भक्षुन धेनु मुदित होते

सकस देऊनी पान्हा अपुल्या पाडसासि पाजिते

विश्वनिर्मित्या  हे शचीनाथा हवी तुला अर्पण

स्वीकारुनिया देवा होई तू आम्हासि प्रसन्न ||१||

उप॑ नः॒ सव॒ना ग॑हि॒ सोम॑स्य सोमपाः पिब । गो॒दा इद्रे॒वतो॒ मदः॑ ॥ २ ॥

तुझियासाठी सोमरसाचा सिद्ध घेउनी हवि

प्रतीक्षा तुझी आतुरतेने प्राशण्यास तू येई

अपार ऐश्वर्य तुझे आमुचे डोळे दिपविते

तुझ्या कृपेने गोधन देवा सहज प्राप्त होते ||२||

अथा॑ ते॒ अन्त॑मानां वि॒द्याम॑ सुमती॒नाम् । मा नो॒ अति॑ ख्य॒ आ ग॑हि ॥ ३ ॥

दयावान तू अंतर्यामी सर्वश्रुत असशी

आम्हा जवळी घे माया वर्षुन अपुल्या पोटाशी

देई आम्हालाही कटाक्ष एक करुणेचा

येई सत्वर नकोस पाहू अंत प्रतीक्षेचा ||३|| 

परे॑हि॒ विग्र॒मस्तृ॑त॒मिन्द्रं॑ पृच्छा विप॒श्चित॑म् । यस्ते॒ सखि॑भ्य॒ आ वर॑म् ॥ ४ ॥

बुद्धी होते समर्थ प्रज्ञेने विश्वामाजी

प्रियसख्याहुनी तोची श्रेष्ठ त्रैलोक्यामाजी 

सत्वर जावे त्याच्या जवळी कृपा मागण्यासाठी

इंद्र करिल तव तृप्त कामना तुझिया भक्तीसाठी ||४||

उ॒त ब्रु॑वन्तु नो॒ निदो॒ निर॒न्यत॑श्चिदारत । दधा॑ना॒ इन्द्र॒ इद्दुवः॑ ॥ ५ ॥

उपासना इंद्राची फोल कुटिल किती वदती

कल्याण न होई सांगूनी मार्गभ्रष्ट करती

त्यांची धारणा त्यांना लाभो अम्हा काय त्याचे

देवेन्द्राची भक्ती करण्या आम्ही सिद्ध व्हायचे ||५||

उ॒त नः॑ सु॒भगाँ॑ अ॒रिर्वो॒चेयु॑र्दस्म कृ॒ष्टयः॑ । स्यामेदिन्द्र॑स्य॒ शर्म॑णि ॥ ६ ॥

भाग्य आमुचे थोर ऐसे इंद्रभक्त म्हणती

मस्तक अमुचे सदैव आहे तुमच्या पायावरती

पराक्रमी अति हे  शचीपतये अमुचे न दुजे कोणी

तुझ्या आश्रयाचीच कामना वसते अमुच्या मनी ||६|| 

एमा॒शुमा॒शवे॑ भर यज्ञ॒श्रियं॑ नृ॒माद॑नम् । प॒त॒यन्म॑न्द॒यत्स॑खम् ॥ ७ ॥

यज्ञाला मांगल्य देतसे पवित्र  सोमरस

सर्वव्यापि देवेंद्राला करुmm अर्पण सोमरस

चैतन्यासी जागृत करतो पावन सोमरस

संतोष स्फुरण इंद्रासी देई सोमरस ||७||

अ॒स्य पी॒त्वा श॑तक्रतो घ॒नो वृ॒त्राणा॑मभवः । प्रावो॒ वाजे॑षु वा॒जिन॑म् ॥ ८ ॥

पान करुनिया सोमरसाचे वृत्रा निर्दाळिले

चंडप्रतापि हे सूरेंद्रा असुरा उच्छादिले

शौर्य दावुनी शूर सैनिका रणात राखीयले

तव चरणांवर अर्पण करण्या सोमरसा आणिले ||८||

तं त्वा॒ वाजे॑षु वा॒जिनं॑ वा॒जया॑मः शतक्रतो । धना॑नामिन्द्रसा॒तये॑ ॥ ९ ॥

पराक्रमी तू शौर्य दाविशी अचंबीत आम्ही

वैभवप्राप्तीच्या वरदाना आसुसलो आम्ही 

तुझ्या प्रतापाने दिपूनीया भाट तुझे आम्ही

यशाचे तुझ्या  गायन करितो धन्य मनी आम्ही ||९||

यो रा॒योऽ॒वनि॑र्म॒हान्सु॑पा॒रः सु॑न्व॒तः सखा॑ । तस्मा॒ इन्द्रा॑य गायत ॥ १० ॥

संपत्तीचा स्वामि समस्त संकटविमोचक

थोर अति जो सदैव सिद्ध भक्तांचा तारक

याजक करितो सोमरसार्पण सखा तया हृदयीचा 

बलाढ्य देवेंद्राला  स्तविता प्रसन्न तो व्हायचा ||१०||

 

YouTube Link:  https://youtu.be/mS8oUKS-61o

Attachments area:  Preview YouTube video Rugved Mandal 1 Sukta 4

भावानुवाद : डॉ. निशिकांत श्रोत्री 

९८९०११७७५४

[email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

image_print
5 1 vote
Article Rating

Please share your Post !

Shares
Subscribe
Notify of
guest

0 Comments
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments