डाॅ. निशिकांत श्रोत्री
इंद्रधनुष्य
☆ श्रीमद्भगवद्गीता — अध्याय आठवा — अक्षरब्रह्मयोग — (श्लोक २१ ते २८) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
☆
अव्यक्तोऽक्षर इत्युक्तस्तमाहु: परमां गतिम् ।
यं प्राप्य न निवर्तन्ते तद्धाम परमं मम ।।२१।।
*
अव्यक्त जे अक्षर तेचि परमगती
तयासी प्राप्त होता ना पुनर्जन्म गती ॥२१॥
*
पुरुष: स पर: पार्थ भक्त्या लभ्यस्त्वनन्यया ।
यस्यान्त:स्थानि भूतानि येन सर्वमिदं ततम् ।।२२।।
*
सकल भूतांचे वास्तव्य परमात्म्याअंतरी
तयानेच लाभे समस्त विश्वासी पूर्णतापरी
प्राप्ती तयाची पार्था असावी आंस तुवा अंतरी
समर्पित भक्तीने होतसे प्राप्ती अव्यक्ताची खरी ॥२२॥
*
यत्र काले त्वनावृत्तिमावृत्तिं चैव योगिन: ।
प्रयाता यान्ति तं कालं वक्ष्यामि भरतर्षभ ।।२३।।
*
ज्या काळामध्ये देह त्यागता पुनर्जन्म गती
देहत्यागाचा काळ ज्यात प्राप्तीस्तव परमगती
भरतश्रेष्ठा जाणुनि घ्यावे या कालखंडांना
कथितो तुजला आज मी तुला अगाध या ज्ञाना ॥२३॥
*
अग्निर्ज्योतिरह: शुक्ल: षण्मासा उत्तरायणम् ।
तत्र प्रयाता गच्छन्ति ब्रह्म ब्रह्मविदो जना: ।।२४।।
*
ज्योतिर्मय अग्नी अह शुक्ल उत्तरायण अधिपती
यांच्या मार्गे देहत्यागुनी ब्रह्मवेत्त्यां होते ब्रह्मप्राप्ती ॥२४॥
*
धूमो रात्रिस्तथा कृष्ण: षण्मासा दक्षिणायनम् ।
तत्र चान्द्रमसं ज्योतिर्योगी प्राप्य निवर्तते ।।२५।।
*
धूम्र निशा कृष्णपक्ष दक्षिणायन देवता अधिपती
यांच्या मार्गे देहत्यागता फला भोगुनी जन्माला येती ॥२५॥
*
शुक्लकृष्णे गती ह्येते जगत: शाश्वते मते ।
एकया यात्यनावृत्तिमन्ययावर्तते पुन: ।।२६।।
*
शुक्ल पक्षे मार्गस्थ होता प्राप्ती परम गती
कृष्ण पक्षे देह त्यागिता पुनर्जन्माची गती ॥२६॥
*
नैते सृती पार्थ जानन्योगी मुह्यति कश्चन ।
तस्मात्सर्वेषु कालेषु योगयुक्तो भवार्जुन ।।२७।।
*
उभय मार्गांचे तत्व जाणुनी योग्या प्राप्त मोहमुक्ती
योगयुक्त होई अर्जुना निरंतर साधक मम प्राप्ती ॥२७॥
*
वेदेषु यज्ञेषु तप:सु चैव दानेषु यत्पुण्यफलं प्रदिष्टम् ।
अत्येति तत्सर्वमिदं विदित्वा योगी परं स्थानमुपैति चाद्यम् ।।२८।।
*
जाणुनिया हे तत्वगुह्य योगी कर्मफला उल्लंघितो
निःसंशय तो परम पदासी सनातन प्राप्त करितो ॥२८॥
*
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे अक्षरब्रह्मयोग नाम अष्टमोऽध्याय: ।।८।।
*
ॐ श्रीमद्भगवद्गीताउपनिषद तथा ब्रह्मविद्या योगशास्त्र विषयक श्रीकृष्णार्जुन संवादरूपी अक्षरब्रह्मयोग नामे निशिकान्त भावानुवादित अष्टमोध्याय संपूर्ण ॥८॥
☆
अनुवादक : © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री
एम.डी., डी.जी.ओ.
मो ९८९०११७७५४
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈