श्री मंगेश मधुकर
जीवनरंग
☆ हेमा मालिनी… ☆ श्री मंगेश मधुकर ☆
संपादकीय निवेदन
अभिनंदन ! अभिनंदन !! अभिनंदन !!!
पुणे शहराच्या वाचन संस्कृतीमधील एक मानबिंदू आणि तब्बल ११३ वर्षाची वैभवशाली परंपरा लाभलेल्या “पुणे मराठी ग्रंथालय” यांच्यातर्फे वर्धापनदिन निमित्ताने दिला जाणारा ‘साहित्यसम्राट न.चिं.केळकर पुरस्कार‘ नुकताच आपल्या समूहातील ज्येष्ठ कथाकार श्री मंगेश मधुकर यांना प्रदान करण्यात आला आहे. सामाजिक प्रकल्प, कथा, लघुकथा असे विविध साहित्य त्यांच्या “संडे डिश” या शीर्षकाच्या सातत्यपूर्ण लेखनाद्वारे वाचकांसाठी ते सादर करतात. त्यासाठी हा नामांकित पुरस्कार आणि मानपत्र एका नामांकित आणि शासनमान्य ‘ अ ‘ दर्जाच्या ग्रंथालयाकडून श्री. मंगेश मधुकर यांना प्रदान करण्यात आले आहे … या गौरवास्पद यशाबद्दल आपल्या समूहातर्फे त्यांचे मनःपूर्वक अभिनंदन आणि यापुढील अशाच यशस्वी साहित्यिक वाटचालीसाठी असंख्य हार्दिक शुभेच्छा .
संपादक मंडळ,
ई – अभिव्यक्ती (मराठी विभाग)
आजच्या अंकात वाचूया त्यांची एक कथा ……
☆ हेमा मालिनी… ☆ श्री मंगेश मधुकर ☆
हिवाळ्याचे दिवस, संध्याकाळची साडेसहा वाजताच्या आल्हाददायक वातावरणात रोजच्याप्रमाणे काठीचा आधार घेत टेकडीच्या रस्त्यावर फिरायला बाहेर पडले. नेहमीचे चेहरे समोर आल्यावर ठराविक साच्याचं हसू उमटायचं. काही वेळानंतर घरी येताना अचानक पाठीमागून मोठमोठ्यानं बोलण्याचा आवाज यायला लागला. वळून पाहिलं तर पंजाबी ड्रेसमधली,बेताचीच ऊंची असलेली अंदाजे तिशीतली बाई मैलभर ऐकू जाईल एवढ्या मोठ्या आवाजात फोनवर बोलत होती. येणारे-जाणारे थांबून पाहत होते.. पण आपल्याच नादात असलेल्या तिचं लक्ष नव्हतं.
“हे बघ.उगा डोकं फिरवू नकोस”
“xxxx xx xx”
“काई महत्वाचं काम बीम नाहीये. पैशे पाहिजे असतील. दिसभर काम करून दमलीये. थोबाड बंद ठेव”
“xx xx xxxx”
“त्यात काय कळायचं. खायचं असेल नायतर पैशे पायजे असतात तवाच बायको आठवते.”
“x xx”
“ जान बिन काय नाय. उगा लाडात यायचं नाही. एकदा सांगितलं ना.डोक्यात शिरत नाही का?डोकं हाय का घमेलं”
“x xx xx”
“नीट बोल काय नीट बोल. मला शिकवू नको. दोन रुपये कमवायची अक्कल नाही अन वर तोंड करून बोलतोय.”
“xx xx xxxx”
“ पैशे?? रुपयासुद्धा देणार नाही. हे लफडं तूच निस्तर. घेताना विचारलं नाहीस… आता द्यायच्या येळेस मी आठवली व्हय.”
“xx x xx,xx xx”
“आता सॉरी-बीरीचा काय बी उपयोग न्हाई. पैशे देणार नाई. फोन ठेव. डोकं फिरवू नकोस.”
हातवारे करत ‘ती’ चालत होती. चेहऱ्यावर दिवसभराच्या कामाचा थकवा स्पष्ट जाणवत होता. त्यात नवऱ्याचा फोन अन पैशाचा मामला यामुळे राग अनावर झाल्याने फोनवरच ती भांडायला लागली. मोठमोठ्याने बोलणं .. त्यात शिव्यांचा वापर .. यामुळे इतरांसाठी फुकट मनोरंजन झालं. बिन पैशाचा तमाशा बघायला गर्दी जमली. सगळे हसत होते पण आपल्याच तंद्रीमध्ये असलेल्या तिचं लक्षच नव्हतं. वैतागून तिनं फोन कट केला पण नवऱ्यानं पुन्हा फोन केला.
“एवढा काय जीव चाललाय .. घरीच येतेय ना. जरा दम धर की..”
“xxxx x xx xx x ”
“काय करायचं ते कर. आता तर घरीच येत नाही आणि हे डबडं बंद करते. बस बोंबलत.”
फोन स्वीच ऑफ करून ती बाजूच्या बाकड्यावर डोकं धरून बसली तेव्हा अंग थरथरत होतं. श्वासाचा वेग वाढलेला. ओढणीनं सारखं सारखं तोंड पुसत होती. मी मुद्दाम तिच्या बाजूला जाऊन बसले. तेव्हा जळजळीत नजरेनं पाहत तोंडातल्या तोंडात पुटपुटली आणि उठून जाऊ लागली. तेव्हा मी हात धरून थांबवल्यावर भडकली. काही बोलायच्या आत पाण्याची बाटली पुढं करत म्हटलं, “ थोडं पाणी पी म्हणजे बरं वाटेल. ” माझं वागणं तिला अनपेक्षित होतं. गडबडली. दोन घोट पिल्यावर थोडी शांत झाली. लगेच बिस्किटचा पुडा पुढे केल्यावर तिनं डोळे मोठे केले.“तुला गरज आहे.खाऊन घे. बरं वाटेल.प्लीज…”
नको नको म्हणत होती पण शेवटी आग्रहामुळे चार बिस्किटं घेतली आणि मान फिरवून पटकन खाल्ली. गटागटा पाणी पिल्यावर इतका वेळ दाबून ठेवलेला बांध फुटला. हुंदके देत रडायला लागली तेव्हा तिच्या पाठीवरून हात फिरवत राहिले. भावनांचा वेग ओसरल्यावर ती रोखून माझ्याकडं पहायला लागली.
“असं काय पाहतेस”
“आपली वळख ना पाळख.तरिबी..”
“तरीपण काय?” … माझ्या प्रश्नाला तिला उत्तर देता आलं नाही. कदाचित भावनांना शब्द सापडत नव्हते. तिनं हात जोडले. डोळ्यातली कृतज्ञता माझ्यापर्यंत पोचली.
“बाई,देवासारख्या धावून आल्या. लई उपकार झाले.”
“अगं,मी काहीही खास केलं नाही.”
“डोकं लई गरम झालं व्हतं. काहीच सुचत नव्हतं. संग थांबलात लई आधार वाटला.”
“इतकं चिडणं तब्येतीसाठी चांगलं नाही.”
“मग काय करू… घरीदारी समदं मलाच बघाव लागतं. रोज सहन करते मग एक दिवशी असा स्फोट व्हतो. बिनकामाचा नवरा अन टाकून बोलणारी सासू. दोगानी पार वैताग आणलायं.”
“माहितेय”
“तुमाला कसं माहिती”
“इतक्या मोठ्यानं बोलत होतीस.सगळ्यांनीच ऐकलं.”
“ऐकू देत. मला फरक पडत नाही. ज्याचं जळतं त्यालाच कळतं.”
“आता ठिक आहेस ना. डोकं शांत ठेव. स्वतःला त्रास करून काही उपयोग होणार का?”
“ते बी खरं हाय म्हना. रोजचं मढं त्याला कोण रडं. नवऱ्यानं लफडी,उसनवारी करायची अन बायकोनं निस्तरायची.त्याला बायकोचं मन समजतच नाई”
“सगळे नवरे असेच असतात” .. डोळे मिचकावीत मी म्हणाले तेव्हा ती खुदकन हसली.
“खरंय, माजा नवरा नमूनाय. एका जागी बुड टिकत नाही.आतापतूर शंभर नोकऱ्या बदलल्या.आठ दिस झाले घरीच हाय.अंगातून काम निघालयं. दिसभर बोंबलत हिंडायचं. पत्ते कुटायचे अन पैशाची सोय झाली की दारू ढोसायची. माज्या कामावर घर चाललयं तरी सासू माझ्याच नावानं ……” घरचा विषय निघाल्यावर रागाचा पारा पुन्हा चढायला लागला.
“अगं शांत हो. कशाला उगीच ब्लड प्रेशर वाढवतेस. जरा स्वतःकडे बघ. किती दमलीयेस”
मी असं म्हणताच एकदम ती भावुक झाली.
“काय झालं”
“ऐकून भारी वाटलं. आतापतूर मला असं कुणीच बोल्ल नाई.”
“म्हणजे”
“एका बाजूला माज्या घरचे.. ज्याना फक्त पैशाशी मतलब, मी किती मरमर करते त्याच्याशी काई देणघेणं नाही आणि दुसऱ्या तूमी माज्याशी बोल्ला,चांगलं वागला लई झ्याक वाटलं.” बोलताना ती प्रसन्न हसली.
“तुला हसताना पाहून मलाही मस्त वाटलं”
“येक इचरू”
“मी असं का वागले.हेच ना” … तिनं आश्चर्यानं होकारार्थी मान डोलावली.
“अगं,माझी मुलगी पण तुझ्याच वयाची आहे. परदेशी असते. टेंशनमुळे तिची सुद्धा सारखी चिडचिड सुरू असते. तेव्हा चिडलेल्यांना शांत करण्याची सवय आहे.”
“पण मी तर तुमची कोण बी नाय तरीही..”
“आपल्यात माणुसकीचं नातं आहे. त्याच अधिकारानं तुला थांबवलं”
“तुमची माया बघून आईची आठवण झाली. आता जाते. लई उशीर झाला. घरी गेल्यावर पुडचा पिच्चर बाकीये.”
डोक्यावर ओढणी घेत वाकून नमस्कार करून झपझप पावलं टाकत ती निघून गेली. तिच्या पाठमोऱ्या आकृतीकडे पाहताना मनात विचारचक्र सुरू झाले. ’जाऊ दे,ना मला काय करायचं’ म्हणून सहज टाळता आलं असतं पण स्वतःला रोखू शकले नाही. ती खूप चिडलेली,संतापलेली होती म्हणून फक्त काही वेळ सोबत घालवला. तिचा त्रागा समजून घ्यायचा प्रयत्न केला. त्याक्षणी नेमकी त्याचीच गरज होती. प्रॉब्लेम्स चुकलेले नाहीत.अनेकदा मनाविरुद्ध वागताना खूप चिडचिड होते. अशावेळी समजून घेणारं कोणी नसेल तर खूप त्रास होतो. एकटं,असहाय्य वाटतं आणि राग वाढतो. अशातच तात्पुरता आधार जरी मिळाला तर बरं वाटतं…. विचारांच्या तंद्रीत असताना ती समोर येऊन उभी राहिली.
“काय गं” मी आश्चर्याने विचारलं.
“दुनियाभरचं बोल्ले पण ‘थँक्यु’ राहिलं म्हणून आले.”
“तुझं नाव काय ”
“हेमा. ”
“मी मालिनी”
“अय्यो!!!” म्हणत ती मोठ्यानं हसली. पुन्हा गप्पा सुरु.
“लय येळ झाला. नंतर फोन करते.”
“बोलण्याच्या नादात वेळेचं लक्षातचं आलं नाही.”
” घरी धर्मेंद्र वाट बघतोय.” ……… दोघीही खळखळून हसलो आणि आपापल्या दिशेनं चालायला लागलो.
© श्री मंगेश मधुकर
मो. 98228 50034
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
