श्रीमती उज्ज्वला केळकर
जीवनरंग
☆ भाजी मंडई – क्रमश: भाग ३ (भावानुवाद) – डॉ हंसा दीप ☆ श्रीमती उज्ज्वला केळकर ☆
(मागील भागात आपण पाहिलं- ‘बघुयात तरी पडद्याच्या मागे काय गोंधळ चाललाय ते!’ भारतातून आलेल्या उन्मुक्तजींना रहावले नाही. ते घाईघाईने पडद्याच्या मागे काय चाललय, ते बघण्यासाठी गेले. आता इथून पुढे)
‘गोंधळ’ या शब्दामुळे अनेकांच्या चेहर्यावर प्रश्नचिन्ह उमटले. या शब्दातील गूढता शोधून त्याच्या तळापर्यंत पोचण्यासाठी सगळे आतुर झाले. एक गेला. दूसरा गेला. हळू हळू बॅक स्टेजवर लाईनच लागली. अनेकांना वाटलं, बॅक स्टेजवरून वेगळे सन्मान दिले जाताहेत. जे जे मंचाच्या पुढे बसले होते, ते सारे ऊठ-ऊठून मागच्या बाजूला जाऊ लागले. सन्मानपत्र काढून मंचावर पोचवणारे लोक या गोंधळाने विचलित झाले. त्यांच्या सुनियोजित वितरण कार्यक्रमात गडबड झाली.
प्रश्नांचा पाऊस पडू लागला. ‘ बघा, बघा, माझं सन्मानपत्र आहे की नाही? की मोहिनी मॅडम विसरून गेल्या.’
‘आपण शेवटून दुसर्या नंबरवर आहात.’
“जरा वर सरकवा ना! आपण अगदी शेवटी टाकलं आहे. लोक निघून गेल्यावर आम्हाला मंचावर बोलावून काय फायदा?’
“नाही सर, प्लीज़, आम्ही मंचावर लिस्ट दिली आहे. सगळा कार्यक्रम बिघडून जाईल.’
“आपण जरा बसून घ्या. आपलं नाव येईलच!’ मागच्या बाजूने आणखी एका वितरण सहाय्यकाने सांगितलं.
आता हे महाशय ऐकणार्यातले कुठे होते? संतापून म्हणाले, ‘सर, जरा माझं ऐका. शेवटी आपण माझं नाव पुकारलंत, तर मला सन्मान घेताना बघणार कोण?’
“नाही तर काय? या भिंतीच बघतील ना, आम्हालाही सन्मान मिळालाय. आपण बाहेर जाण्याचा दरवाजा बंद करा. किंवा यादीत माझं नाव वर घ्या. अन्यथा मी आपल्याला एकही सर्टिफिकीट उचलू देणार नाही!’ आणखी एक आवाज आला. आपल्या बोलण्याला समर्थन मिळतय, हे बघताच महाशय हमरी-तुमरीवर आले. भुवया आधीपासून उंचावलेल्या होत्याच. आता अस्तन्या वर सरकल्या. आपला जुना कोट घातला होता त्यांनी. त्यामुळे कोपर्यावर सहज जाऊ शकला.
त्यांचा हा पवित्रा सहन करण्यापलीकडचा होता. ‘आपल्याला कल्पना आहे, आपण कुणाशी बोलताय. जरा सभ्यपणे बोला.’
“आम्हाला सभ्यता शिकवू नका. आम्ही या सन्मानासाठीचे पूर्ण पैसे दिलेत. आपण आमचं नाव वर करू शकत नसाल, तर आमचे पैसे परत करा.’ सन्मानासाठी आतुर झालेल्या व्यक्ती आता दोन हात करण्याच्या तयारीला लागल्या होत्या.
‘ जा. आपण मोहिनीजींशी बोला. इथे गडबड-गोंधळ केला नाहीत, तर बरं होईल!’
‘गडबड-गोंधळ आता होईल आणि नक्कीच होईल. सगळी दुनिया बघेल, ऐकेल, इथे कोणती खिचडी शिजते आहे.’
आवाज तीव्र होत गेले. आपला आपला नंबर चेक करण्याची शर्यतच लागली जशी काही. मंचाच्या मागच्या बाजूला गर्दी वाढत चालली. अनेक लोक आपलं नाव पुकारण्याची वाट बघत मंचाच्या मागच्या बाजूला आले होते. सरकारी फाइल ज्या पद्धतीने पुढे सरकवली जाते, त्याच पद्धतीने सन्मानपत्रही पुढे सरकवायचं होतं. गर्दी लांडग्यांच्या पद्धतीने आपलं काम करत होती. चेहर्यावरची उत्तेजना, एखाद्या साहित्यिक समारंभाचा नाही, तर चौकातल्या टपोरींचा आभास निर्माण करत होती. उग्रता आणि संताप वाढत चालला होता. सगळे हातघाईवर आले होते.
क्रमश:…….
मूळ कथा – भिंडी बाजार मूळ लेखिका – डॉ हंसा दीप
अनुवाद – श्रीमती उज्ज्वला केळकर
संपर्क – 176/2 ‘गायत्री’, प्लॉट नं 12, वसंत साखर कामगार भवन जवळ, सांगली 416416 मो.- 9403310170
≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈