Month: July 2023

डॉ. ज्योती गोडबोले

🌸 जीवनरंग 🌸

☆ स्वार्थ… परमार्थ… भाग – २  ☆ डॉ. ज्योती गोडबोले ☆

(तू होतास म्हणून निभावलंस रे बाबा सगळं. नाही तर कोण करतं हल्ली परक्या माणसासाठी एवढं?तेही, एका पैची अपेक्षा न ठेवता?शाबास हो तुझी ! “ दातेकाका म्हणाले… राजाच्या डोळ्यात अश्रू आले.) इथून पुढे —- 

“ काका,तुम्ही बघत होतात..  मी कोणतीही अपेक्षा न ठेवता माझे वडील मानून गोगटेबाबांचं सगळं केलं. पण आता मीच बेघर व्हायची वेळ आली हो. मला एक महिन्यात जागा खाली करायला सांगत आहेत हे लोक. आता मी कुठं जाणार आणि एवढे पैसे घालून घर तरी कुठे घेणार? अहो कानी कपाळी ओरडत होती माझी बायकामुलं. पण मी त्यांचं कधीही ऐकलं नाही. माझ्या खाजगी नोकरीत  मला काही खूप पगार नाही आणि नव्हताही. कसे फेडणार होतो मी घर घेऊन हप्ते? या आउट हाऊसच्या तीन खोल्या पुरेशा होत्या आम्हाला काका.” राजाला अश्रू अनावर झाले.

दाते काका त्याच्या जवळ बसले आणि म्हणाले, “ राजा,देव असतो पाठीशी !माझा मित्र शहाणा होता. त्याला तुझ्या आपुलकीची, निरपेक्ष कष्टाची जाणीव होती बाबा ! जा घरी तू. उद्या मी बंगल्यावर येतोय. बारावे होईपर्यंत थांबलो होतो. जा तू. होईल सगळं ठीक बाळा !” 

राजा घरी आला. झोप उडाली होती त्याची. उद्या काय होणार आणि दातेकाका तरी काय चमत्कार करणार हे त्याला समजेना.  दुसरा दिवस उजाडला. सकाळी दाते काकानी सगळ्याना फोन करून घरी थांबायला सांगितले होतेच. दाते वकील घरात आले. म्हणाले, “आता तुमचे बाबा गेले !आता तुमचा विचार काय आहे?” तिघेही म्हणाले, “आम्ही हा बंगला विकणार काका. आम्ही तर परदेशात असतो. आता इथे कधीही येणार नाही आम्ही. “ 

“ बरं बरं ! मग या राजाचं काय? त्याने इतकी वर्षे इथे काढली. तुमच्या वडिलांच्या एकाही दुखण्याखुपण्यापासून ते अगदी अंत्यसंस्कारापर्यंत तुम्ही कुणी आलासुद्धा नाहीत. सगळं राजाने निभावलं. त्याची सोय काय? “ दात्यांनी विचारलं.

“ त्याची कसली आलीय सोय काका?  त्याने बघावं घर आता आपलं.” 

काका शांतपणे उठले. ब्रीफकेसमधून मृत्युपत्र काढले. हे माझ्या मित्राने केलेले कायदेशीर रजिस्टर्ड मृत्यपत्र. यात स्पष्ट  लिहिलंय ….  या बंगल्यातल्या सम्पूर्ण खालच्या मजल्यावर राजा गेले अनेक वर्षे भाडेकरू म्हणून रहातो. या बघा गेल्या वीस वर्षाच्या भाडेपावत्या ! तर आता तुम्ही हा बंगला भाडेकरू सकट विकत असाल तर उत्तम ! राजा खालचा मजला सोडणार नाही. तो कायदेशीर भाडेकरूआहे ! “ 

राजा आणि सगळी मंडळी थक्क झाली. राजाने मनोमन गोगटे बाबांना हातच जोडले. दाते मिस्कीलपणे हसत होते. आता लवकर बोला. मला वेळ नाही. राजा उद्या तू या खालच्या मजल्यावर शिफ्ट हो. केवळ बाबा होते म्हणूनच ना तू इथे रहात नव्हतास ?” दाते डोळा बारीक करून म्हणाले. “ होय हो काका,असंच झालंय.” राजा खूण समजून म्हणाला… “ मग आता तू ते आऊट हाऊस सोडून दे आणि इथे रहायला लाग. तू कायदेशीर भाडेकरू आहेस गेली वीस वर्षे. या बघा भाडे पावत्या. गोगटे काकांची सही असलेल्या सर्व पावत्या फाईलला व्यवस्थित लावलेल्या होत्या. तिन्ही भावंडांची बोलती बंद झाली. आता कसला बंगला विकला जाणार? कोण घेईल असा पूर्ण मजला भाडेकरूकडे असलेला बंगला?..   

दाते वकील निघून गेले.संध्याकाळी राजा त्यांना भेटायला गेला. त्याने दात्यांचे पायच धरले. “ काका,ही सगळी काय भानगड आहे ? माझी मती गुंग झालीय खरंच ! “ 

“ सगळं सांगतो. बस इथं ! हे बघ.माझा मित्र गोगटे काही मूर्ख नव्हता. तिन्ही आपमतलबी मुलं त्याला काय माहित नव्हती का?  मला सगळं सांगायचा बरं गोगटे ! प्रसंगी माझा सल्लाही विचारायचा तो. ती नीता एक नंबरची स्वार्थी आणि हावरट ! जवळजवळ सगळं  दागिन्यांचं कपाट साफ केलंय तिनं. तू किती आपुलकीने प्रत्येकवेळी गोगटेला हॉस्पिटलमध्ये ऍडमिट केलंस, त्याच्या सर्व ऑपरेशनमध्ये त्याच्याजवळ कायम होतास, हे तो कसा विसरेल? त्यानेही तुझ्यावर मुलापेक्षा जास्त माया केली आणि तुझी त्याच्यापश्चात सोयही करून ठेवली. ही मुलं तुझा उपयोग करून घेणार,आणि तुला बाहेर काढणार याची खात्रीच होती त्याला. म्हणून माझ्याच सल्ल्याने या भाडेपावत्या करून ठेवल्या आम्ही.आता तू कायदेशीर भाडेकरू ठरतोस.” 

 “ काका,मला खूप अवघड वाटेल हो असं तिथे रहायला ! नको नको,मी नाही जाणार असा तिथे ! “

“ अरे वेड्या, पुढची गम्मत काय होते ते बघत रहा. माझ्या अंदाजाने हे धूर्त लोक आता माझ्याकडे येतील. माझा सल्ला विचारतील. तुला कसे काढायचे हे विचारतील. तेव्हा मी सांगणार, ‘ तुम्हाला बंगल्याची चांगली किंमत यायला हवी असेल तर राजाला दुसरीकडे फ्लॅट घेऊन द्या. तरच तो खालचा मजला सोडेल. त्याने का म्हणून जावे दुसरीकडे?’.. अरे राजा, तुला आपोआप चांगला फ्लॅट विनासायास मिळेल बघ .ते झक्कत देणार तुला फ्लॅट ! तेव्हा मात्र उगीच दोन खोल्यांचा घेऊ नकोस. तू सगळं सगळं केलं आहेस ना  बाबांचं? मग या चोरांना सोडू नकोस. मी बघून देईन तुला चार रूम्सचा फ्लॅट ! आपण काही ऊस गोड लागला म्हणून मुळापासून खात नाही आहोत. हे झाले की मग मीही  मित्रकर्तव्यातून मोकळा होईन. माझी भरपूर फी गोगटेने आधीच दिलीय बरं ! भला माणूस माझा मित्र.” दाते आणि राजा दोघांचेही डोळे भरून आले. 

अपेक्षेप्रमाणे तिन्ही भावंडे आलीच दाते वकिलांकडे.. ‘  निर्वेध बंगला असेल तर फार उत्तम. किंमत लगेचच येत होती. आता आम्ही काय करू आणि राजाला कसे बाहेर काढू?’ हा सल्ला विचारत होते तिघेही. दाते म्हणाले, “ तो असा कसा जाईल? आता तुम्ही जर त्याला बाहेर फ्लॅट घेऊन दिलात तर मग बघता येईल.” 

“ काका, तीस पस्तीस लाखाचा फ्लॅट द्यायचा का  या चोरालाआम्ही ?” .. तणतणत तिघेही म्हणाले.

“ नका देऊ मग. तो राहील की तिथेच. मला मूर्ख समजू नका. गोगटेच्या बंगल्याची किंमत आज चार कोटी तर आहेच. कमी येत नाहीयेत तुम्हाला बंगला विकून पैसे ! ही गोगटेची इच्छा होती, राजा बंगल्यातच रहावा. तो कुठे म्हणतोय मला फ्लॅट द्या? बघा बुवा! “ 

आठच दिवसात राजाच्या पसंतीचा फ्लॅट  तिघा भावंडांनी त्याला दाखवला. दाते वकिलांनी कायदेशीर  कागदपत्रे तयार करून फ्लॅट राजाच्या नावावर केला. राजाने आऊट हाऊस लगेचच सोडले आणि पुढच्याच महिन्यात भरपूर किमतीला बंगला विकला गेला. पैशाची वाटणी करून दोघे भाऊ अमेरिकेला निघून गेले. राजाला फार सुरेख फ्लॅट मिळाला.

राजाने  दाते  काकांना घरी जेवायला बोलावले आणि मोठी रक्कम त्यांच्या हातात ठेवली. “ काका,तुम्ही नसतात तर आज मी कुठे गेलो असतो हो ? गोगटे बाबा आणि तुमचे अनंत उपकार आहेत माझ्यावर “  राजाला रडू आवरले नाही. रोहन आणि रंजना त्याच्याजवळ बसले आणि म्हणाले, “ आम्ही चुकलो. तुमच्या निरपेक्ष सेवेचं भरघोस फळ तुम्हाला मिळालं. आम्हाला  तुम्ही माफ करा बाबा. दाते आजोबा,  किती आभार मानावे तुमचे ते कमीच आहेत खरं तर ” रोहन म्हणाला.

“ बघा ना, गोगटेआजोबा गेल्याक्षणीच त्यांची मुलं बाबांना घर सोडायला सांगत होती. आज हे मृत्युपत्र नसते आणि तुम्ही ते गोगटे काकांकडून हुशारीने करून घेतले नसते, तर मात्र आम्ही रस्त्यावर आलोच असतो “. रोहनच्याही डोळ्यात पाणी आलं. “ अरे हो बाळा, हे असंच घडलं असतं, पण सत्याचा वाली देव असतो बाबा. तुझ्या बाबांना न्याय मिळाला बस. मी मित्रकर्तव्यातून मुक्त झालो. रोहन,तू सुद्धा तुझ्या बाबांसारखाच सरळ सज्जनपणे वाग. देव आपल्याला काही कमी  पडू देत नाही.” 

…. दाते काकांचेही डोळे मित्राच्या आठवणीने भरून आले होते .

– समाप्त – 

© डॉ. ज्योती गोडबोले

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

श्री सुनील देशपांडे

 इंद्रधनुष्य 

☆ “गाढवाला सोडलंय? सांभाळा ! सावरा ! …” ☆ श्री सुनील देशपांडे ☆

(एका इंग्लिश पोस्टवर आधारित)

एका गाढवाला झाडाला बांधले होते.  

एका मूर्खाने काहीही विचार न करता  ते सोडवले.  

गाढव शेतात घुसले आणि जोरजोरात ओरडू लागले.

हे पाहून शेतकऱ्याच्या पत्नीने चिडून गाढवाला गोळ्या घालून ठार केले.

गाढवाचा मालक चिडला.  त्याने शेतकऱ्याच्या पत्नीला गोळ्या घातल्या.

बायको मेलेली पाहून शेतकरी परत आला, त्याने जाऊन गाढवाच्या मालकाला गोळ्या घातल्या.  

गाढवाच्या मालकाच्या पत्नीने आपल्या मुलांना जाऊन शेतकऱ्याचे घर जाळण्यास सांगितले.

पोरांनी संध्याकाळी उशिरा जाऊन आईची आज्ञा आनंदाने पार पाडली, त्यांना वाटले शेतकरीही घरासह जळाला असेल.  

खेदाची गोष्ट म्हणजे तसे झाले नव्हते…..  शेतकरी परत आला.  तो एकटाच असल्याने त्याला असहाय्य वाटू लागले. त्याने आपले जाती बांधव एकत्र केले आणि त्यांना गाढवाच्या मालकाच्या जातीवरून आरोप करून चिथवले आणि त्यांनी गाढवाच्या मालकाच्या पत्नी आणि दोन मुलांना घरासह आग लावून जाळले.

मग गाढवाच्या मालकाचे जाती बांधव एकत्र झाले आणि त्यांनी शेतकऱ्याच्या जाति बांधवांना शिव्या द्यायला सुरुवात केली. त्यानंतर  दोन्ही जातींमध्ये प्रचंड धुमश्चक्री आणि राडा झाला.

त्यानंतर ठिकठिकाणी जाती-जातींमध्ये व धर्माधर्मांमध्ये उद्रेक सुरू झाले. 

खूपच मोठ्या प्रमाणावर सार्वजनिक दंगे सुरू झाल्याने ते शमविण्यासाठी सैन्याला पाचारण करण्यात आले.

सैन्यबळ देशांतर्गत यादवीमध्ये गुंतलेले पाहून शत्रूने देशावर चाल केली….. 

हे सर्व पाहून व्यथित झालेल्या एका साधूने त्या मूर्ख व्यक्तीला म्हटले,  ” बघ तुझ्यामुळे देशावर किती मोठे संकट ओढवले !”

तो म्हणाला, ” मी काय केले ? मी फक्त गाढवाला सोडले.”

तो साधू म्हणाला,  ” हो, पण, त्यावर सर्वांनी अविचाराने चुकीची प्रतिक्रिया दिली, कुणाचे तरी ऐकून कुणाला तरी दोषी ठरवले,  आणि आपल्या मनातल्या भुताला सोडले.”

आता तरी तुम्हाला कळलं का?—- कुणीही काहीही करत नाही. कुणीतरी मूर्ख  तुमच्यातील अहंकाराला चालना देऊन दुष्प्रवृत्तींना जागृत करतो…..

……  त्यामुळे पुढच्या वेळी प्रत्युत्तर देण्यापूर्वी, प्रतिक्रिया देण्यापूर्वी, तक्रार करण्यापूर्वी, दटावण्यापूर्वी किंवा सूड उगवण्यापूर्वी ……  थांबा आणि विचार करा.  काळजी घ्या……  कारण ….  

…… अनेक वेळा कुणीतरी मूर्ख फक्त गाढवाला सोडतो.

© श्री सुनील देशपांडे

मो – 9657709640

email : [email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

श्री कमलाकर नाईक

 वाचताना वेचलेले  

☆ “कपाळावर बुक्का लावलाय तो पुसून टाका”! ☆ प्रस्तुती – श्री कमलाकर नाईक ☆

तिरुपतीच्या देवळात विद्वान ब्राह्मण श्रीनाथशास्त्री नित्यनेमानं रोज विष्णूसहस्त्रनामाचं पठण करीत बसत असत. शास्त्रीबुवा अत्यंत गरीब होते.घरात अठरा विश्व दारिद्र्य नांदत होतं. मुलांच्या अंगावरचे कपडे फाटलेले असत.शास्त्रीबुवांची पतिव्रता पत्नी ठिकठिकाणी विरलेल्या,फाटलेल्या लुगडयाला गाठी मारून नेसायची.रोजचं दारिद्र्य ते कसंबसं सहन करायचे.पण सणवार आले, दिवाळी आली की दारिद्रयाचे हे कांटे त्याना अधिकच रक्तबंबाळ करू लागायचे !आस-पास,शेजारी-पाजारी दिवाळीची रोषणाई व्हायची. घरा-घरातली बायका-मुलं को-या कपडयांत वावरायची.पण शास्त्रीबुवांची बायको-मुलं मात्र फाटक्या कपडयात हिंडायची ! संस्कारित असल्यामुळे ती आपल्या पित्याला दोष देत नसत.पण त्यांच्या मूक नजरेतील आर्तता श्रीनाथशास्त्रींच्या हृदयाला पिळवटून,भेदून जात असे. त्यांची पत्नीही त्याना एका शब्दानं कधी बोलत नसे.पण आपल्या देहावर असलेल्या लुगडयाच्या गाठीकडे ती अतीव दयनीयतेनं पहात असे.त्यावेळीही शास्त्रीबुवाना अत्यंत अपराध्यासारखं होई.

आजचा दिवसही सणाचा,दिवाळीचा होता !

घरातल्या दारिद्र्याच्या दर्शनाला कंटाळून पहाटेपासूनच श्रीनाथशास्त्री तिरुपतीच्या मूर्तीसमोर बसून विष्णूसहस्त्रनामाचं एक एक नाम वाचत होते. वाचता वाचता हळू हळू त्यांचा कंठ दाटून आला.तिन्हीसांज व्हायला आली तरी पुढयातल्या पाटावर फक्त दोन तीन मूठ तांदूळ जमा झाले होते .मुलं सकाळपासून उपाशी होती.आणि रात्रीच्या जेवणासाठी हे जमलेले तांदूळ कुणाच्याही दाती-ओठी लागण्यासारखे मुळीच नव्हते.

शास्त्रीबुवांच्या मनात विचार आला,’इतकी वर्षं आपण उपाशीपोटीसुद्धा परमेश्वराच्या नामस्मरणात कधी ना खंड पडू दिला,ना कधीही आपलं चित्त विचलीत होऊ दिलं ! पण आज अस्वस्थ का वाटतंय ? परमेश्वर दयाळू असतो,असं म्हणतात.मग त्याला आपली परिस्थिती का कळू नये ?आपल्यावर दया दाखवावी, असं का वाटू नये ?की परमेश्वर दयाळू आहे ही अफवाच आहे ?होय.तसंच असलं पाहिजे.तसं नसतं तर अनेक वर्षं आपणास एवढे हलाखीचे दिवस पहावे लागले नसते.’

विचार करता करता शास्त्रीबुवांचे डोळे भरून आले.

पुढ्यातल्या पोथीवर अश्रुंचे थेंब टपटप पडत होते.त्यातला एक अश्रू पोथीतील एका शब्दावर नेमका पडला ! शास्त्रीबुवांनी डोळ्यातील पाण्याच्या पडद्याआडून त्या शब्दाकडे निरखून पाहिलं.तो शब्द होता ”दयाघन” !

त्या शब्दाकडे बघून श्रीनाथशास्त्री उपहासानं हसले.

जवळच एक कोळश्याचा तुकडा पडला होता.तो त्यांनी उचलला आणि त्या ”दयाघन” शब्दावर फुली मारली !

त्याचवेळी श्रीनाथशास्त्रींच्या घरी कोणती घटना घडत होती, याची त्यांना सूतरामही कल्पना नव्हती.

त्या तिन्हीसांजेला श्रीनाथशास्त्रींच्या घरासमोर डोक्यास काठेवाडी पद्धतीची पगडी बांधलेला,सतेज चेह-याचा तरूण येऊन उभा राहिला होता. त्यानं आपल्यासमवेत आठ-दहा बैलगाड्या भरभरून सामान आणलं होतं. ते सर्व सामान त्यानं शास्त्रीबुवांच्या घरासमोर उतरवलं. शास्त्रीबुवांच्या पत्नीजवळ त्यानं एक मखमली कापडाची थैली दिली.त्या थैलीत सुवर्णमुद्रा होत्या.निघताना त्या तरुणानं शास्त्रीबुवांच्या पत्नीजवळ कसलासा निरोप दिला.

श्रीनाथशास्त्री अजून तिरुपतीच्या देवळातच बसलेले होते. अश्रूंनी पुढ्यातील पोथी भिजत होती.

इतक्यात त्यांच्या डोळ्यांसमोर नव्या-को-या कपड्यांतील त्यांची मुलं येऊन उभी राहिलेली दिसली.शास्त्रीबुवांना आश्चर्यच वाटलं. आपल्या मुलांनी हे नवेकोरे कपडे कुठून आणले असतील ? ह्या प्रश्नानं ते साशंक होत,

मुलांच्या अंगावर ओरडले,

” काय रे ! कोणी दिले हे कपडे ? कुठून चोरून-बिरून आणलेत की काय ?”

दरिद्री माणसाला वैभव नेहमी पाप केल्याशिवाय मिळत नाही,असंच वाटत असतं ; त्यामुळे चोरी केल्याशिवाय आपली मुलं नवे कपडे घालणारच नाहीत,असं क्षणभर का होईना,पण गृहीत धरल्यामुळं श्रीनाथशास्त्री ओरडले होते. पण मुलं खुशीत असल्यामुळे पित्याच्या ओरडण्याला न घाबरता ती उत्तरली,

” बाबा,इथे काय बसून राहिलात ? लवकर घरी चला !

आपल्या घरी खूप मज्जा मज्जा झालीय !”

श्रीनाथशास्त्री घाईघाईनं निघाले.

घरी येऊन पहातात तर काय? घरभर दिवे तेजाळत होते.सर्वत्र उदबत्ती-धुपाचा सुवास दरवळत होता.एवढे दिवे लावायला तेल आलं कुठून ?विचार करत असतानाच, नवं कोरं रेशमी लुगडं नेसलेली त्यांची पत्नी त्यांच्या स्वागताला आली. सुवर्णालंकारांनी ती सजली होती.शास्त्रीबुवा तिच्याकडे पहातच राहिले. त्यांनी विस्फारित नजरेनंच तिला विचारलं,”एवढं सगळं वैभव अचानक आलं कोठून ?”

” काठेवाडहून बाराबंदी घातलेला एक व्यापारी आला होता.त्यानं आपल्या घराचा पत्ता विचारला.आणि आपल्याबरोबर आणलेलं हे सगळं सामान तो ठेवून गेला.जाताना तुम्हाला एक निरोप देऊन गेलाय.”

शास्त्रीबुवांच्या पत्नीनं जे घडलं ते सांगितलं.

” काय निरोप दिलाय ?”

श्रीनाथशास्त्रींनी अत्यंत उत्कंठतेनं विचारलं.

” त्यानं निरोप दिलाय की..

‘शास्त्रीबुवांना म्हणावं पोथी वाचता वाचता कोळशानं माझ्या कपाळावर त्यांनी जो बुक्का लावलाय तो पुसून टाका !’…

कुणाला बुक्का लावलाय तुम्ही ?”

पत्नीनं गोंधळून विचारलं.

क्षणार्धात श्रीनाथशास्त्री सदगदीत झाले.

पत्नीच्या प्रश्नाचं उत्तर न देता,कमालीच्या घाईघाईनं ते देवळात परत आले. त्यांनी पाटावरची पोथी उचलून घट्ट हृदयाशी धरली.हळूवार उघडली.आणि पानावरच्या ”दयाघन” या शब्दावर मारलेली कोळशाची फुली त्यांनी अलगद पुसून टाकली.

पुढच्याच क्षणी पोथी हृदयाशी कवटाळलेल्या श्रीनाथशास्त्रींची पावलं घराच्या दिशेनं सावकाश पडू लागली.

श्रद्धा !

श्रद्धा असली म्हणजे  जगात कोणतीही गोष्ट अशक्य नसते..

संग्राहक – श्री कमलाकर  नाईक

फोन नं  9702923636

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर ≈

सुश्री प्रणिता खंडकर

 ☆ कविता  – “सलाम–डॉ. ए. पी. जे. कलाम…” ☆ सुश्री प्रणिता खंडकर ☆

(१५/१०/१९३१ – २७/०७/२०२३)

बच्चे जिनके दिल की धडकन,

                विज्ञान थी साँस,

देश-हित ही धर्म था जिनका,

               अध्यापन की आस!

 

ब्राम्होस जैसे अस्त्र का,

               सफल किया निर्माण,

भारत की ताकत का दिया,

              दुनिया को एहसास !

 

अणु-शक्ति से देश-विकास का,

               सपना देखा महान,

नदियों को जोडने का,

               कितना अनोखा प्रयास!

 

प्रण लेना हर भारतवासी,

               करेंगे, ये सपना साकार,

भारत के ‘ मिसाईल मॅन ‘ को,

                वही होगा, सच्चा प्रणाम!

© सुश्री प्रणिता खंडकर

ईमेल – [email protected] वाॅटसप संपर्क – 98334 79845.