मराठी साहित्य – जीवनरंग ☆ क्षणिक ☆ एका घटकेचा खेळ – भाग 3 ☆ श्री आनंदहरी

 ☆ जीवनरंग ☆ क्षणिक ☆ एका घटकेचा खेळ – भाग 3 ☆ श्री आनंदहरी ☆ 

खानावळीतून जेवून परतत असताना रस्त्यावरून चालता चालता त्याला त्याची – तिची पहिली भेट आठवली होती. ती त्याला भेटली होती ते प्रवासात.. तो चार दिवस रजा काढून गावी निघाला होता.. बस मध्ये ती नेमकी त्याच्या सीटवर होती.. पण तो अगदी खिडकीकडे सरकून खिडकीतून बाहेर पहात आपल्याच विचारात गुंग झाला होता. बाबांनी अचानक त्याला रजा काढून गावी यायला सांगितलं होतं. कारण सांगितलं नसलं तरी त्याला ते ठाऊक होतं. अलिकडे घरात त्याच्या लग्नाचाच विषय चालू होता.

बस कंडकटर ” तिकीट ss तिकीट ” करीत त्याच्या सीटजवळ आला आणि तो विचारातून भानावर येऊन तिकिटासाठी पैसे काढत असतानाच तिने पैसे देवून तिकीट मागितले. तिचे गाव ऐकून त्याला तसे काही आश्चर्य वाटण्याचे कारण नसूनही आश्चर्यच वाटलं.. तिचे उतरायचे ठिकाण त्याच्या गावाच्या जवळच दोन गावे पुढं होतं.. तिकीट घेऊन त्याने खिशात ठेवत असताना त्याने पुन्हा एकदा तिला पाहिलं.. तो पुन्हा खिडकीतून बाहेर पाहू लागला पण काहीही कारण नसताना मनात तिचा विचार आला. कोण असेल ? इकडे सहज आली असेल की नोकरी करत असेल की पाहुण्यांकडे आली असेल ?  त्याची नजर पुन्हा तिच्याकडे वळली..तेव्हा ती नेमकी त्याच्याकडेच पहात असल्यासारखं  त्याला वाटलं. आपल्याकडेच पहात आहे की खिडकीतून बाहेर पहात आहे हे काही त्याला ठरवता येईना.. पण ती छानच आहे कुणालाही आवडण्यासारखी हे मात्र त्याच्या मनाने तिला पाहता क्षणीच ठरवून टाकलं होतं.

थोड्या वेळातच त्यांच्यात औपचारिक बोलणंही झालं. ती ही गावी निघाली होती. त्याच्यासारखीच ती ही नोकरीच करत होती आणि ती आपल्यासारखीच ‘पाहण्याच्या’ कार्यक्रमासाठी निघाली आहे हे त्याला तिने न सांगताच उमगलं होतं.

स्टॉप आल्यावर तो खाली उतरला आणि तिचा निरोप घेऊन घरी आला होता. गावातले चार दिवस मजेत गेले होते. तो परतताना बसमध्ये चढताच त्याची नजर बसमध्ये फिरली. नेमकी ती त्याच गाडीत होती.. न ठरवूनही ठरवल्यासारखी. त्याला पाहून ती ओळखीचे हसली. तिच्या पलीकडच्या सीटवर जागा होती. तो तिथं जाऊन बसला होता आणि लवकरच तिच्या शेजारची जागा रिकामी होताच तिच्या सीटवरही. वेगवेगळ्या विषयावरच्या मनमोकळ्या गप्पात वेळ कसा गेला हे त्याला समजलेच नाही.

भेटी होत राहिल्या, गप्पा होत राहिल्या. तशी ती चांगलीच होती कुणालाही आवडण्यासारखी..  त्यालाही आवडली होती.. हे आवडणं दुरून डोंगर आवडण्यासारखंच असते हे त्याला ठाऊक नव्हतं. डोंगराचा खडतरपणा, खडकाळपणा हा दुरून कधीच जाणवत नाही.

त्याने फ्लॅट घेतला तेंव्हा कधी नव्हे ते आई -बाबा दोन दिवसासाठी आले होते.. ती ही आली होतीच. आईबाबांनाही ती आवडली होती. आपल्याच भागातली, खेड्यातली हा त्यांच्या दृष्टीने प्लस पॉईंट होता.

तो फ्लॅटवर परतला होता तरी त्याच्या मनातील आठवणींची दृष्यमालिका सुरूच होती.

लग्नानंतर काही काळातच त्याला जाणवले होते की तिची स्वप्ने वेगळी होती.. आवड वेगळी होती.. अपेक्षा वेगळ्या होत्या..अगदी दुसऱ्या टोकाच्या… त्या दोन टोकांवर पूल बांधणे केवळ अशक्य होते ही जाणीव त्यालाही झाली.. तिलाही झाली.. विसंवाद, विवाद आता नकोसे वाटू लागले होते… एके दिवशी ती म्हणाली,

“उद्या मी आईकडे जातेय.. पंधरावीस दिवसांनी परत येईन.. माझी बदली बेंगलोर ला होऊ शकते..मला तिकडे जायचंय…आल्यावर काही दिवसातच जाईन मी . ”

तो काहीच बोलला नव्हता.. बोलू शकला नव्हता.

 क्रमशः…

© श्री आनंदहरी

इस्लामपूर, जि. सांगली

भ्रमणध्वनी:-  8275178099

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवनरंग ☆ क्षणिक ☆ एका घटकेचा खेळ – भाग 2 ☆ श्री आनंदहरी

 ☆ जीवनरंग ☆ क्षणिक ☆ एका घटकेचा खेळ – भाग 2 ☆ श्री आनंदहरी ☆ 

त्याने कुकर लावायचा म्हणून किचन कट्ट्याच्या ट्रॉलीमधून काढलेला कुकर तसाच कट्ट्यावर ठेवला आणि सोफ्यावर जाऊन बसला. मन एखाद्या माहेरवाशिणीसारखं गावासाठी ओढाळ झालं होतं. आई- वडील, गावातील घर, अंगण, त्याचा मळा, घराच्या परसात असणारा गोठा, त्यातील बैलजोडी, गाई-गुरं, तो शाळेत असतानाचे त्याचे सोबती या साऱ्यांच्या आठवणीत मन रमून गेलं होतं..

नोकरीसाठी इथं शहरात रहात असला तरी त्याच्या मनाच्या मोठया कप्प्यात अजूनही गाव नांदतं होतं. त्याला खूपदा वाटायचं की सारे सोडून तिथं जाऊन राहावं. त्याला गाव खूप आवडायचं पण ती तशी खेड्यातली असूनही तिला मात्र शहराचा लळा लागला होता.. गावाकडे जाऊया म्हणलं की तिची तयारी नसायची. सुरवातीला काही वेळेला तो एकटाच एक दोन दिवसासाठी गावी जायचा. तिथं गेला की आई- बाबा, शेजारी-पाजारी तिचीच चौकशी करायचे.. ती का आली नाही म्हणून विचारायचे. तो तिच्या न येण्याची काहीतरी थातूर – मातूर कारणं सांगायचा पण तशी कारणं सांगणेही त्याच्या जीवावर यायचं.

ते सारेच तिला घेऊन यायला सांगायचे. त्यांचेही बरोबरच होतं.. लग्नानंतर पहिल्या वर्षीच ती एक दोनदा तिथं आली होती.. त्यानंतर घरी जाऊया म्हणलं की तिने नकारघंटा वाजवायला सुरवात केली होती. तो कधीतरी एकटाच उभ्या उभ्या जाऊन यायचा. मनात खूप असले तरी तिच्यामुळे तो जाणे टाळायचा .या साऱ्याचा त्याला खूप त्रास व्हायचा. कधी कधी मन उद्विग्न व्हायचं. मनाची चिडचिड व्हायची. पण नंतर नंतर त्याच्या मनाने सारे स्वीकारायला सुरवातही केली होती. तो गावाकडे जाण्याचा विषयही तिच्यासमोर काढायचा नाही की तिला तसे सुचवायचाही नाही तरीही मनाच्या तळात कुठंतरी नैराश्य भरून राहीलं होतंच.

कितीतरी वेळ तो तसाच सोफ्यावर पडून याच विचारात गर्क झाला होता.त्याला भुकेची जाणीव झाली तसा तो उठला, बेसिनजवळ गेला. तोंडावर पाणी मारलं. तोंड पुसत असताना  त्याचे लक्ष किचन कट्ट्याकडे गेलं. त्याने कट्ट्यावर कुकर तसाच ठेवला होता. ‘ राहू दे कुकर लावायचं.. बाहेरूनच जेवून येऊया..’ असा विचार मनात आला तसा तोंड पुसत पुसतच तो कट्ट्याजवळ गेला.त्याने ट्रॉली बाहेर ओढून कुकर जागेवर ठेवला. नॅपकिन जाग्यावर ठेवून त्याने शर्ट चढवला आणि बाहेर पडला.

बाहेर पडताच त्याची पावलं त्याच्या नेहमीच्या खानावळीकडे वळली. नोकरीला लागल्यापासून काही वर्षे तो तिथंच जेवत होता. तिथलं घरगुती साधे जेवण त्याला आवडायचं. घरगुती खानावळ असल्याने व्यावसायिकता नव्हती. घरगुती या शब्दप्रमाणेच स्वयंपाक करण्यात आणि वाढण्यात घरच्यासारखा आपलेपणा आहे असे त्याला नेहमीच वाटायचं, जाणवायचं.

“या.. बऱ्याच दिवसांनी आलात ? ‘ पुन्हा ब्रम्हचारी ‘ वाटतं ?”

हसत हसत आपलेपणाने खानावळवाल्या काकांनी स्वागत केलं. आपले जुने मेंबर लग्नानंतर बायको माहेरी गेली की जेवायला इथंच येतात हा अनुभव त्यांना होताच. तो ही मोकळेपणाने हसला. काकांची, मावशींची चौकशी केली.

तो दीड-दोन वर्षांनी आला असला तरी किरकोळ बदल सोडता सारे तसेच होतं. आपलेपणात जराही बदल झालेला नव्हता.

त्याला ते सारे वातावरण , तिथलं जेवण खूप आवडायचं. तो अनेकदा तिला म्हणाला होता, ‘ अगं , खाऊन तर बघ तिथलं जेवण..चेंज म्हणून  कधीतरी जाऊ या जेवायला तिथं.. नाहीतर डबा आणतो तिथून.’… पण तिचा ठाम नकार असायचा. तिला हाय-फाय हॉटेलात जेवायला जायचं असायचं.. तेच तिला आवडायचं.

जेवून तृप्त मनाने बाहेर पडता पडता मावशी आतून बाहेर आल्या. त्यांनी त्याची, कधीही न पाहिलेल्या तिची चौकशी केली आणि म्हणाल्या,

“एकदा घेऊन या की मिसेसना.. ”

ती कधीच यायला तयार होणार नाही हे ठाऊक असूनही तो बाहेर पडता पडता हसत हसत आश्वासक स्वरात म्हणाला,

“हो. नक्की येतो. ”

येतो म्हणालो असलो तरी आपण तिला कधीही घेऊन येऊ शकणार नाही आणि ती ही येणार नाही..हे त्याला पक्के ठाऊक होते.. खानावळीतील वेळ तसा चांगला गेलेला होता .. पण परतताना मनात तिचाच विचार होता.

 क्रमशः…

© श्री आनंदहरी

इस्लामपूर, जि. सांगली

भ्रमणध्वनी:-  8275178099

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवनरंग ☆ क्षणिक ☆ एका घटकेचा खेळ – भाग 1 ☆ श्री आनंदहरी

 ☆ जीवनरंग ☆ क्षणिक ☆ एका घटकेचा खेळ – भाग 1 ☆ श्री आनंदहरी ☆ 

तो घरी परतला तेव्हा मनावरचं मणामणाचं ओझे उतरल्यासारखा तो रिलॅक्स झाला होता. तो सोफ्यावर आरामात पहुडला.. टीव्हीचा रिमोट समोर टीपॉयवर पडला होता पण त्याला टीव्ही चालू करावा असे काही वाटलं नाही उलट घरातली शांतता हवीशी वाटू लागली होती.  त्याने खिशातून सिगारेटचे पाकीट आणि लायटर काढून टीपॉयवर ठेवला पण त्याला सिगारेट ओढविशीही वाटली नाही.

‘अलिकडे आपले सिगारेट ओढायचं प्रमाणही खूपच वाढलंय…’ सिगारेटचे पाकीट ठेवता ठेवता उगाचंच त्याच्या मनात आलं आणि मनात आलेल्या त्या विचाराने तो स्वतःशीच हसला. मनातलं विचाराचं वादळ शांत झाल्याचे त्याचे त्यालाच जाणवत होतं. त्याला घरातील एकांत सुखावह वाटत होता. हे एकटेपण हवंसं वाटत होतं. खूप दिवसानंतर ऑफिसमधून लगेच घरी परतावे असे वाटू लागले होते. घराची ओढ वाटू लागली होती.. त्याला जेंव्हा मनाची ही ओढ जाणवली तेंव्हा क्षणभर त्याचे त्यालाच आश्चर्य वाटलं होतं.

‘खरंतर आपल्याला कोणत्या वेळी नेमकं काय वाटेल , काय हवेसे वाटेल हे आपल्यालाही उमजत नाही हेच खरे..’ सोफ्यावर पाय ताणून तो आरामात पहुडला असताना त्याच्याही नकळत मनात आले.. आणि मनात आलेल्या विचाराने तो काहीसा अस्वस्थ झाला…’ म्हणजे आपण स्वतःलाच ओळखू शकत नाही काय ?’ आणि आपण आपल्या स्वतःलाच ओळखू शकत नसू तर मग दुसऱ्याला पुरेपूर  ओळखण्याचा दावा तरी कसे करतो आपण..?  स्वतःच्याच मनात आलेल्या विचाराने निर्माण झालेली अस्वस्थता कणाकणाने  वाढतच गेली ..

‘जाऊदे. उगाच काहीतरी विचार करत बसतो आपण..’ असे पुटपुटत त्याने मनातली अस्वस्थता झटकण्याचा प्रयत्न केला.. त्यातून बाहेर पडण्यासाठी म्हणून त्याने टीव्ही चालू केला .. तो टीव्ही पाहू लागला. त्याला थोडे बरेही वाटू लागलं..  त्याला त्याचे डोळे टीव्ही पाहू लागले होते पण तो पहात होता त्यातलं काहीच मनापर्यंत पोहोचतच नव्हतं. काही वेळातच त्याला हे जाणवलं तेंव्हा तो दचकलाच.

‘अरे, काय झालंय काय आज मला …?’

दुसऱ्या कुणाला तरी विचारावं तसा तो पुटपुटला आणि दुसऱ्याच क्षणी झटकन सोफ्यावरून उठला. काहीसा विचार करून तो थेट बाथरूममध्ये घुसला..

काही वेळाने गरम पाण्याने मनसोक्त अंघोळ करून तो बाथरूममधून बाहेर आला तेव्हा त्याला ताजेतवाने वाटत होते.

‘काय करावे? मस्तपैकी खिचडीचा कुकर लावावा काय ?’

मनात येताच तो किचन कट्ट्याजवळ गेला. त्याने डावीकडची ट्रॉली बाहेर ओढून कुकर बाहेर काढला.

त्याला आईची आठवण झाली. आई म्हणायची, ‘काहीही शिकलं तर ते कधीच वाया जात नाही..’

कॉलेजच्या शिक्षणासाठी परगावी राहावे लागणार हे निश्चितच होतं, त्यामुळे त्याच्या आईने आधीपासूनच त्याला हळू हळू स्वयंपाक करायला शिकवले होते. तो कॉलेजसाठी खोली घेऊन राहिला होता तेंव्हा त्याला स्वयंपाकाचे शिक्षण उपयोगी पडलं होतंच पण नंतर नोकरी लागल्यावरसुद्धा त्याला बाहेरच्या जेवणाचा कंटाळा यायचा म्हणून तो सुट्टीदिवशी, तसेच एरवीही कधी वेळ मिळाला की  खोलीवरच स्वयंपाक करायचा. त्याला आई-वडिलांची तीव्र आठवण झाली. ‘ कितीतरी दिवसात, नव्हे महिन्यात आपण गावी गेलेलो नाही..’ हे त्याला जाणवलं. ‘चार दिवस रजा काढून जाऊन यावं काय ?’

‘नको ! आत्ता गेलो की आई तिची चौकशी करणार .. मग सांगणे ही अवघड आणि न सांगणेही अशक्य… तेव्हा नकोच.’

त्याच्या मनात गावाकडे जाण्याचा विचार आला तसे त्याच्या मनात गावाकडच्या आठवणींचा झुला झुलू लागला होता.

 क्रमशः…

© श्री आनंदहरी

इस्लामपूर, जि. सांगली

भ्रमणध्वनी:-  8275178099

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवनरंग ☆ लघुकथा – गोमाता (भावानुवाद) ☆ श्रीमती मीनाक्षी सरदेसाई

श्रीमती मीनाक्षी सरदेसाई 

☆ जीवनरंग : लघुकथा – गोमाता (भावानुवाद) ☆ श्रीमती मीनाक्षी सरदेसाई 

त्या म्हाताऱ्या गाईचे  गल्लीमध्ये जे हाल होत होते, ते सगळ्यांना दिसत होते.पण विरोधी बोलून संकट कोण ओढवून घेणार?

——–ही गाय म्हणजे तीच ,की जिला काही वर्षांपूर्वी ‘पटेल’नी खरेदी करून आणली होती. ते गाईचं  खूप खूप कौतुक करत होते अगदी न दमता.10लीटर दूध द्यायची, दूध, दही, तूप सर्वानी भरपूर  खाऊनसुध्दा, रतीब घातले नि एका वर्षांतच तिची किंमत पटेलानी वसूल केली.

हळूहळू सगळ्या गल्लीचीच ती लाडकी गोमाता झाली. सगळे तिला लाली किंवा कपिला या नांवाने बोलावू लागले. गल्लीतल्या प्रत्येक चौकात  पहिली चपाती लालीच्या नांवानें भाजली जाऊ लागली.पटेल लालीला सकाळ संध्याकाळ गल्लीत फिरवून आणायचे. लाली सगळ्यांची अतिशय लाडकी झाली होती.

पटेलांच्या गोठ्यात गाईला वासरंही खूप झाली. त्यातूनही पटेलाना बराच पैसा मिळाला. परंतु कुठपर्यंत? कालचक्र फिरत असतं.लाली म्हातारी झाली. ती दूध देईनाशी झाली. मग तिला पेंडच काय , हिरवा सुखा चाराही  मिळेनासा झाला. अशा तर्हेच्या म्हाताऱ्या जनावरांना भाकड म्हणतात. म्हैस भाकड होते तेव्हा तिला कसायाला विकून शेवटची कमाईही वसूल करून घेतात.पण लाली तर गाय होती. गो माता.

काही संस्कार, बरीचशी लोकलज्जा, त्यामुळे घरातून हाकलून देऊ शकत नव्हते.खुंटाला बांधूनही नाही ठेवल पटेलांनी. तिला कळलं ,तेव्हा ती गोठ्यात बसून रहायची, किंवा गल्लीत फिरत असायची. बिचारी गो माता, लाडकी गो माता. भुकेने आणि तहानेने व्याकुळ गो माता.नुसता हाडांचा सापळा राहिला तिचा. चालताना तिचे पाय लटपटत.थंडी़, ऊन्ह, पाऊसाचा मारा सहन करीत, चारापाण्याचा शोध घेत निराश होऊन ती दिवसातून एकदा तरी मालकांच्या घरी जाऊन येते. पण आता तिथे तिची गरज कोणालाच नाही. पटेल तर ती आली की हाड, हाड करून  हाकलून देतात. त्यांचं हाडहाड ऐकून गो माता तोंड फिरवते.—

 

मूळ हिंदी लघुकथा-‘गौ माता’ – लेखक – सुश्री नीता श्रीवास्तव, महू, म.प्र.

मो.9893409914

मराठी अनुवाद – श्रीमती मीनाक्षी सरदेसाई 

मो. – 8806955070

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवन रंग ☆ सौभाग्य चिन्ह (भावानुवाद) ☆ सुश्री माया महाजन

श्रीमती माया सुरेश महाजन

☆ जीवनरंग ☆ सौभाग्य चिन्ह ☆ श्रीमती माया सुरेश महाजन 

रोजच्याप्रमाणे भाजीवाल्या सुमनबाईने आरोळी दिली ‘‘बाईऽऽ भाजीऽऽ!’’ मी भाजीसाठी टोपली घेऊन बाहेर आले. तिने आपल्या हातगाडीवर भाज्यांपासून दूर एक मिठाईचा खोका ठेवला होता. तो उघडून एक पेढा माझ्या हातावर ठेवत म्हणाली, ‘‘घ्या तोंड गोड करा!’’

‘‘कोणत्या आनंदात ही मिठाई वाटते आहेस?’’ उत्सुकतेने विचारले.

‘‘माझी मुलगी इंजिनिअर झाली; पहिल्या वर्गात!’’ तिच्या चेहर्‍यावर आनंद झळकत होता.

‘‘अरे वा! ही तर खरच खूप आनंदाची गोष्ट आहे.’’ तोंडात पेढा टाकत मी म्हटले, ‘‘पुढे काय करणार आहे?’’

‘‘एक दोन वर्ष नोकरी मग लग्न!’’ तिने पण हसत सांगितले.

‘‘तिच्या वडिलांना पण खूप आनंद झाला असेल ना!’ मी म्हणाले, तशी तिच्या चेहर्‍यावर थोडेसे दु:ख पसरले.’’

‘‘हिची आई आणि वडील दोन्ही मीच!’’

‘‘काय? ते नाहीयत आता?’’

‘‘माहीत नाही! मी खूप अगोदरच सोडलंय् त्याला, माझी मुलगी नऊ-दहा वर्षांची होती तेव्हा!’’

‘‘काय झालं होतं?’’ मी विचारताच तिने इकडे-तिकडे पाहिले, तिच्या माझ्या-शिवाय कोणीत नव्हतं हळूच म्हणाली, ताई, पुरुष जर बायकोच्याच जीवावर दारू पीत असेल, मार-झोड करत असेल तर ती एक वेळ सहनही करेल; पण तो जर पोटच्या पोरीवरच वाईट नजर ठेवत असेल तर कोण सहन करेल! बस् मी त्याला सोडून इथे आले आणि भाजी विकून माझे व पोरीचे पोट भरू लागले.

‘‘पण तुझा मळवट भरलेला भांग, कुंकू, मंगळसूत्र हे सर्व…’’

‘‘हे त्याच्यासाठी नाही हे तर समाजात माणसाच्या रूपात फिरणार्‍या लांडग्यांसाठी आहे; ज्यांची जीभ एकटी, विधवा, घटस्फोटीत बाई पाहून वळवळते, हे सर्व घातल्याने काही प्रमाणात सुरक्षितता मिळते…’’ बोलता-बोलता तिचा स्वर परत एकदा सहज झाला होता.

 

मूळ हिंदी कथा – सौभाग्य चिन्ह – सुश्री नरेन्द्र कौर छाबड़ा

मो.- ९३२५२६१०७९

अनुवाद – सुश्री माया सुरेश महाजन 

मो.-९८५०५६६४४२

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवनरंग ☆ रक्षक–भक्षक (मूळ कथा – रक्षक-भक्षक) (अनुवादीत कथा) ☆ श्रीमती उज्ज्वला केळकर☆

श्रीमती उज्ज्वला केळकर

☆ जीवनरंग ☆ रक्षक–भक्षक (मूळ कथा – रक्षक-भक्षक) (अनुवादीत कथा) ☆ श्रीमती उज्ज्वला केळकर

सरहद्दीवरच्या रात्री आपल्या सोबत दररोज एक नवी गोष्ट घेऊन यतात.  धडधड वाढवणार्‍या, श्वास रोखायला लावणार्‍या या रात्री अनेकदा आयुष्यापेक्षा लांबलचक वाटू लागतात. इतक्या लांबलचक की सकाळ होता होता वाटतं, एक शतक उलटलय. कसरती करणार्‍या या रात्रींमुळे वाढणारी धडधड मोजण्याचं काही यंत्र बनलेलं नाही. जगातील सर्वश्रेष्ठ ईसीजी मशीनदेखील या रात्रीतील धडधड मोजायला आलं, तर या रात्रींपुढे शरणागती पत्करेल.

त्या दिवशीची सरहद्दीजवळची ती रात्र, एक विलक्षण गोष्ट आपल्याबरोबर घेऊन आली होती. सरहद्दीजवळील, उत्तुंग पहाडावर असलेल्या सीमारक्षकांच्या बंकरचा, संध्येने एवढ्यातच निरोप घेतला होता. बंकर अपादमस्तक बर्फात बुडून गेला होता जसा काही. या असल्या बर्फाळ पहाडांवर लवकर येण्याची, या निर्लज्ज रात्रीला जरा घाईच असते. सतत बर्फवृष्टी होत असलेला हा तिसरा महिना होता. खालून येणारे सगळे रस्ते गेल्या पाच महिन्यांपासून बंद होते. डब्यातील फ्रोजन भाज्या खाऊन आणि पावडरच्या दुधाचा चहा पिऊन तिथल्या सगळ्या लोकांच्या स्वाद-ग्रंथी विटून गेल्या होत्या पण जोपर्यंत बर्फ पूर्णपणे वितळत नाही, तोपर्यंत आणखी दोन-अडीच महीने हे असंच चालू रहाणार होतं. त्या रात्री, बर्फाच्या शुभ्र चादरीवर उठलेल्या दाट धुळीने रात्रीचा थोडासा पडदा उचलला गेला आणि उड्या मारत मारत एक मध्यम बांध्याचा हरण- शावक भय आणि आतंकाची नवी परिभाषा लिहीत, एका बांकरमध्ये येऊन लपून बसला. रात्रीची बेलगाम धडधड त्या शावकाच्या मोठ्या मोठ्या घाबरलेल्या डोळ्यात विक्राळ नृत्य करत होती.

सरहद्दीच्या त्या बाजूला, दुश्मनांच्या बाजूला एक दाट जंगल आहे. त्यातून या बाजूला वन्य प्राण्यांची ये-जा नेहमी दृष्टीपथात येते. बंकरमधील तत्पर, तरतरीत रखवालदाराने जेव्हा भयग्रस्त झालेल्या त्या शावकाला आत येऊन बंकरच्या एका कोपर्‍यात आश्रय घेताना पाहिलं, तेव्हा या गोष्टीचा छ्डा लावणं योग्यच होतं. जेव्हा त्या रखवालदाराला नियंत्रण रेषेपालीकडे  २-३ चित्त्यांची एक टोळी भटकताना दिसली, तेव्हा सगळी वस्तुस्थिती स्पष्ट झाली. सरहद्दीवर लावलेल्या काटेरी कुंपणापलिकडेकडे ते हळू हळू गुरगुरत होते. पांढर्‍या शुभ्र बर्फावर त्यांच्या पावलांच्या उमटलेल्या खुणा त्यांना पडलेला पेच स्पष्ट करत होता. आपल्या आहारावरचा अधिकार मिळवण्यासाठी रायफल घेतलेल्या रखवालदाराशी भिडणं ठीक होईल की नाही, असा पेच त्यांना पडला असावा. चित्त्यांच्या टोळीच्या बाजूने थोडीशी गंभीर  गुरगुर आणि पहारेकर्‍यांच्या बाजूने हाट.. हाट .. हुश.. हुश… या बरोबरच बर्फाचे गोळे करून त्यांच्यावर फेकणं, यामुळे चित्त्यांच्या टोळीने आपल्या आहाराच्या मागे लागण्याचा विचार सोडून दिला आणि ते खालच्या, दुश्मनांच्या बाजूच्या जंगलात पळाले. इकडे बंकरच्या कोपर्‍यात आखडून बसलेलं शावक, आपल्या फुंकणीसारख्या वर-खाली होणार्‍या श्वासांवर नियंत्रण मिळवत जगभराची शांती आपल्या मोठमोठ्या डोळ्यात सामावून घेत होतं. त्याला हे कुठे माहीत होतं की त्याचे रक्षक असलेले रखवालदार, गेल्या ३-४ महिन्यांच्या बर्फवृष्टीमुळे बंद झालेल्या रस्त्यांमुळे, टीनच्या बंद डब्यातील फ्रोजन कोबी आणि मटार खाऊन वैतागले होते आणि आपल्या जीभेवर नवीन स्वादाचा लेप चढवायला आतुर झाले होते. वखवखलेल्या नजरेने ते त्याच्याकडे बघत होते.

जवळच असलेल्या दुसर्‍या बंकरमधील कमांडरला वायरलेसवरून, इकडच्या बाजूच्या घटनेची ‘ब्रेकिंग न्यूज’ देत,  रखवालदाराने शावकाचा बळी देण्याची परवानगी मागितली. सगळी घटना ऐकल्यावर कमांडरच्या बाजूच्या बंकरवर काही काळ मौन पसरले. अवखळ रात्रीच्या कोलांटया उड्यांमुळे, त्या निरागस शावकाच्या काळजाची धडधड अधीकच वेगाने होऊ लागली होती.

किती क्षण उलटले, कुणास ठाऊक? इकडे आश्वस्त होणार्‍या शावकाच्या श्वासाबरोबरच तिथे बर्फगार मौन पसरलेलं. ‘गो अहेड’ ऐकण्यासाठी उतावीळ झालेलं. अचानक त्या पसरलेल्या मौनावर, वायरलेस रेडिओ- सेटवरून कमांडरचा, सक्त ताकीद देणारा आवाज उमटला…. अगदी सपाट, गुळमुळीत असा त्याचा तर्क होता. …’जो आपल्या प्राणरक्षणासाठी तुम्हाला शरण आला आहे, त्याचं भक्षण कसं करू शकता तुम्ही?’  वैतागाने पुटपुटणार्‍या पहारेकर्‍यांना कमांडरचा आदेश पाळणं भागच होतं. त्यांच्या हिरव्या वर्दीने त्यांच्यापुढे दुसरा विकल्प ठेवलेलाच नव्हता मुळी.

आत्तापर्यंत शांत आणि निश्चिंत झालेल्या शावकाला प्रथम डब्यातून काढलेले फ्रोजन मटाराचे दाणे खायला दिले गेले आणि नंतर आपल्या आजूच्या जंगलात त्याला सोडून दिलं गेलं.

सरहद्दीवरची ती बर्फाळ रात्र, आता हसत हसत पहाटेला बोलावत होती.

मूळ कथा –   रक्षक- भक्षक मूळ लेखक – गौतम राजऋषि

भावानुवाद – श्रीमती उज्ज्वला केळकर

176/2 ‘गायत्री’, प्लॉट नं 12, वसंत साखर कामगार भवन जवळ, सांगली 416416 मो.-  9403310170

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवन रंग ☆ कथा- निरागस भाग-४ ☆ सौ. सुनिता गद्रे

☆ जीवन रंग ☆ कथा- निरागस भाग-४ ☆ सौ. सुनिता गद्रे ☆ 

एकदा ती शरयू ताईंना म्हणाली, “आजी गं, मार्था आजीला बरं वाटत नसेल का? बेडवरून उठता पण येत नसेल का? आजी आपण जाऊन पाहू या ? चल नाऽ.”

असं म्हणत ती आत निघाली सुद्धा. शरयू ताई पण नातीच्या मागून तिच्या घरा पाशी जाऊन पोहोचल्या. बेलच्या बटनावर हात ठेवताना त्यांच्या मनात विचार आला.  इतक्या दिवसापासून तिला भेटतोय त्यामुळे तिच्याबद्दल मनात स्नेहभाव उत्पन्न झालाय. तिची विचारपूस करायला…. माणुसकीच्या नात्याने तिची खुशाली विचारायला काय हरकत आहे? ज्योतीचा व्यवहारीकपणा राहू दे तिच्या जवळच. तिला हे काही नाही सांगायचंच.

बेलचा आवाज ऐकून मार्था आजीनं दार उघडलं. हर्षदाला पाहून तिला इतका आनंद झाला की सांगता सोय नाही. “प्लिज कम् इन” ती म्हणाली.

आपल्या तोडक्या-मोडक्या इंग्लिश मधून शरयू ताईंनी तिची चौकशी केली. वायरल फीवर… मेडिसिन… विकनेस असे शब्द ऐकून काय झालं ते त्या समजल्या. हर्षदा जाऊन तिच्या रॉकिंग चेअरवर बसून आरामात झुलायला लागली. जणूकाही स्वतःचं घर आहे अशा थाटात!  दोघी परत जायला निघाल्या. हर्षदाच्या डोक्यावरून हात फिरवताना मार्था आजीच्या डोळ्यातून अश्रू ओघळायला लागले.’ प्रेमाला शब्दांचं… भाषेचं.. वयाचं.. जाती-धर्माचं.. वंशाचं..  रीतीरिवाजांचं.. कशा कशाचंही बंधन नसतं हेच खरं शरयू ताईंच्या मनात विचार आला.

थोड्या दिवसांनी पुन्हा मार्थाचं बागेत चेअरवर बसणं आणि या जोडगोळीला भेटणं सुरू झालं… पण आता फार दिवस उरले नव्हते. सहा महिने कधी संपत आले त्यांना कळलेच नाही. त्यांची परतीची तयारी सुरु झाली. शॉपिंग आणि ज्योती-प्रकाशच्या फ्रेंडस् कडं डिनरला जाणं असा त्यांचा नवा दिनक्रम सुरू झाला. त्यामुळे संध्याकाळचे फिरणे एकदमच बंद झाले.

त्या विमानात बसल्या आणि एखादा चित्रपट पाहावा तसा या सहा महिन्यातील सुखद आठवणींचा पट मनातल्या मनात उलगडून पाहत राहिल्या. त्यावेळी मार्थाला आपण निरोपाचं ही भेटू शकलो नाही ही रुखरुख मात्र त्यांना तीव्रतेने जाणवत राहिली.

भारतात पोचल्यावर फोन वर सुखरुप पोहोचल्याचे बोलणं झाल्यावर त्या म्हणाल्या,” ज्योती बेटा हर्षदाला घेऊन एकदा मार्था आजीला भेटून ये बाई. तिला कोणी नाहीये गं. तिला मी निघायच्या आधी भेटू शकले नाही, याची फार चुटपुट लागून राहिली बघ मला.”

“अगं कालच ती आपल्याकडे आली होती “ज्योती म्हणाली. चार दिवसांपूर्वी हॉस्पिटलमधून आले म्हणाली. मी पूर्वी पाहिली होती त्यापेक्षा खूपच अशक्त वाटली. थोडा वेळ बोलत बसली. तुमच्या तिघींच्या सेल्फी दाखवल्यान्. तुम्हा दोघींबद्दल फारच जिव्हाळ्याने बोलत होती बघ. जायला निघाली तेव्हा हर्षदा कडं डोळे भरून पाहिलेन्. तिच्या डोक्यावरून हात फिरवून नेहमीप्रमाणे “गॉड ब्लेस यू, माय चाइल्ड!”म्हणून हळूहळू चालत निघून गेली…. खरंच गं, काल तिच्याकडे पाहून माझे पण डोळे पाणावले. हे म्हातारं एकटेपण फारच वाईट नाही?” बोलता बोलता ज्योती पण हळवी झाली, “चहाच्या एका कपाचं पण देणं-घेणं नाही. कसलाही स्वार्थ नाही. छल कपट नाही. दोघींनी एकमेकींना फार जीव लावला आहे गं” भरल्या आवाजात ज्योती म्हणाली.

एक आठवडा पण उलटला नसेल ज्योतीचा अचानक फोन आला, “आई हर्षुला कसं सांगू हेच कळत नाहीये गं. पुन्हा काल संध्याकाळी फिरायला जाऊया… ग्रॅंडमाकडं जाऊया.. म्हणून खूप हट्ट केला तिनं. रडली सुद्धा. पण काय झालंय मी परवा सकाळी बागेत काम करत होते ना तेव्हा मार्थाच्या घरासमोर ऍम्ब्युलन्स उभी असलेली पाहिली. तिला हॉस्पिटलमध्ये शिफ्ट केलंय… आणि….”

“आणि काय…?” अधीरपणे शरयू ताईंनी विचारलं.

“बहुतेक बरं वाटायला लागलं की तिला ओल्ड पिपल्स होममध्ये पाठवतील. तिची काळजी आता सरकारच घेईल.. आमच्या या छोट्याशा पाडसाला मात्र पुढं काही दिवस तरी काहीतरी खोटं सांगून गप्प करावे लागणार आहे बघ. अजून अजाण आहे आणि फारच सेन्सिटिव्ह आहे नां ती.” ज्योती रडवेली झाली होती.

फोन ठेवला तरी मार्थाचेच विचार शरयूताईंच्या मनात घोळत होते. ‘खरंच मार्था आजी आणि हर्षूमधलं हे नातं…. अंतकरणातून जुळून आलेले हे प्रेमाचे धागे… या सगळ्या तर्का पलीकडल्या गोष्टी आहेत… दोघींना एकमेकींबद्दल वाटणारी आपुलकी…हे सगळं  परमेश्वरी गूढच नाहीतर दुसरं काय’..? शरयुताई स्वतःचेच काहीतरी हरवल्यासारख्या हळव्या होऊन गेल्या. त्यांना वाटलं आता ती मार्थाआजी हर्षुला भेटणार सुद्धा नाही .हळू हळू शाळा, अभ्यास, मित्र-मैत्रिणी यात गर्क झालेली ती कालांतराने हे सगळे विसरुनही जाईल, पण त्या दोघींच्या निरागस प्रेमाची साक्षीदार असलेल्या आपल्या मनाला मात्र त्यांच्या बद्दलच्या या हळव्या आठवणी अस्वस्थ करत राहतील…..!

समाप्त

© सौ. सुनिता गद्रे,

माधव नगर, सांगली मो – 960 47 25 805

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवनरंग ☆ बोध कथा – फसवणूक ☆ अनुवाद – अरुंधती अजित कुळकर्णी

☆ जीवनरंग ☆ बोध कथा – फसवणूक ☆ अनुवाद – अरुंधती अजित कुळकर्णी ☆ 

||कथासरिता||

(मूळ –‘कथाशतकम्’  संस्कृत कथासंग्रह)

? बोध कथा?

कथा १०. फसवणूक

‘याचवर’ नावाच्या गावात ‘सिकतामायी’ नावाचा मनुष्य होता. तो गरिबीतच जीवन व्यतीत करत होता.  एकदा त्याला दुसऱ्या गावी जाण्याची इच्छा झाली.  त्याने एका वस्त्रात वाळू भरून ती उत्तम  प्रकारे गुंडाळून तो प्रवासाला निघाला. त्याच्या गावाच्या जवळच ‘माचवर’  नावाचे गावात होते. तेथे ‘गोमयमायी’  नावाचा दुसरा एक दरिद्री मनुष्य रहात होता. त्यालाही दुसऱ्या गावी जायचे होते. जातांना त्याने चाळीस-एक  गोवऱ्या एका वस्त्रात बांधून घेतल्या होत्या.

दैवयोगाने सायंकाळच्या सुमारास दोघेही  एकाच धर्मशाळेत  मुक्कामाला उतरले. तेव्हा सिकतामायीने गोमयमायी जवळचे वजनदार गाठोडे पाहून ते खाद्यपदार्थाचे  गाठोडे असावे असा विचार केला.  ते गाठोडे कपटाने हरण  करण्याच्या इराद्याने सिकतामायीने विचारले, “अरे मित्रा,  तुझ्या गाठोड्यात काय आहे?” तत्पूर्वीच गोमयमायीने सिकतामायी  जवळचे वजनदार गाठोडे पाहून त्यात नक्कीच तांदूळ असणार या समजुतीने ते मिळवण्याचा पक्का निर्धार केला होता. म्हणून गोमयमायीने “माझ्या गाठोड्यात अन्नपदार्थ आहेत” असे  सांगून  “तुझ्या गाठोड्यात काय आहे?”असे सिकतामायीला  विचारले असता “माझ्या गाठोड्यात तांदूळ आहेत” असे त्याने प्रत्युत्तर दिले व पुढे म्हणाला, “ मी तुझ्या प्रमाणे  भात वगैरे आणला नाही म्हणून मला दुःख होत आहे.  मला खूप भूक लागली आहे. आता काय करावे ते कळत नाही.” ते ऐकून  गोमयमायी म्हणाला, “  मला आता भूक नाही. माझे खाद्यपदार्थांचे गाठोडे तू घे व मला तुझे तांदळाचे गाठोडे दे.” “ठीक आहे” असे म्हणून दोघांनी एकमेकांची गाठोडी घेतली.

आपली लबाडी दुसऱ्याला कळू नये  म्हणून  क्षणभरही न थांबता दोघेही  निघाले.  काही अंतर पार केल्यावर दोघांनी गाठोडी उघडली. आतील वस्तू पाहून दोघेही आश्चर्यचकित झाले.

तात्पर्य –दुसऱ्याला फसवण्याचा प्रयत्न करणाऱ्यांना दैवच फसवते.

अनुवाद – © अरुंधती अजित कुळकर्णी

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवन रंग ☆ कथा- निरागस भाग-३ ☆ सौ. सुनिता गद्रे

☆ जीवन रंग ☆ कथा- निरागस भाग-३ ☆ सौ. सुनिता गद्रे ☆ 

नेहमीप्रमाणेच दोघी फिरायला बाहेर पडल्या. पुन्हा घरात पोहोचेपर्यंत त्यांची एक प्रदक्षिणा पूर्ण व्हायची. घरा जवळच्या कॉर्नर पर्यंत त्या दोघी येऊन पोहोचल्या होत्या. काही-बाही गप्पा चालूच होत्या. हर्षदा एकदम तेथे एका घरासमोर थांबली. फ्रंट यार्ड मध्ये एक युरोपियन गोरी म्हातारी काहीतरी बागकाम करत होती. शरयू ताईंना बस स्टॉप वर पाहिलेल्या वृद्ध महिलांची आठवण आली. तशीच ग्रेसफुल आणि आत्मविश्वासानं ताठपणे चालणारी! आणि…. आश्चर्य म्हणजे एरवी लोकांसमोर बोलताना इतके एटीट्यूड दाखवणारी हर्षदा चक्क हात हलवून तिला “हॅलो ग्रंडमा” म्हणत तिच्यासमोर जाऊन उभी राहिली.

वृद्धेनं चमकून वर पाहिलं. 1, 2 क्षण ती बोललीच नाही‌.मग प्रेमळ नजरेने तिनं

हर्षदा कडे पाहिलं. तिच्या सुरकुतलेल्या चेहर्‍यावर हास्य उमटलं. “हाय बेबी! गॉड ब्लेस यू” उत्तरादाखल तीअगदी मनापासून म्हणाली.

या गोष्टीला आठ दहा दिवस होऊन गेले. एके दिवशी संध्याकाळी डोअरबेल वाजली. ज्योती किचन मध्ये उभी होती. तिथल्या मॉनिटरवर तिला एक गोरी महिला दिसली. “ही कोण बाई इथे उपटली? चर्चसाठी काही चॅरिटी मागायची असेल” ज्योती पुटपुटली.

दरवाज्याजवळ जावून तिला वाटेला लावायचा तिचा विचार होता. पण तिच्या आधीच हर्षदा दरवाज्या जवळ पोहोचली होती आणि कुतूहलानं शरयू ताई पण ! ज्योतीनं दार उघडलं. तिच्या हाताखालून हर्षदा बाहेर पडली.

“गुड इव्हिनिंग ग्रॅन्डमा” ती उद्गारली.

ग्रँडमाला आता घेणे भागच होते. मोठ्या संकोचने तिने आपली अडचण सांगितली. तिच्या चेहऱ्यावरचा केविलवाणे पणा च शरयू ताईंना जाणवला. तिला वृद्धावस्था पेन्शन मिळायची. दर गुरुवारी तिच्या खात्यावर ती जमा व्हायची. आज बुधवार होता आणि तिला $5 उधार हवे होते. इंग्लिश बोलता येत नसलं तरी तिच्या बोलण्याचा साधारण अर्थ हर्षदा ला समजला होता . पळतच ती ड्रॉईंग हॉलकडं गेली.

“डॅडी ऽऽ डॅडी” हातवारे करून तीसांगू लागली, ” अं… तिकडे … समोर एक आजी राहते. तिला ना पाच डॉलर बॉरो करायचे आहेत. आपण देऊ शकतो?”

तिचं लडिवाळपणे आजी म्हणणं शरयू ताईंना खूपच भावलं.

डॅडी कडून पैसे घेऊन ते तिने जेव्हा ग्रँडमाच्या हातात दिले. तेव्हा त्या म्हातारीच्या डोळ्यात आनंदाश्रू चमकले.

“गॉड ब्लेस यु माय चाइल्ड!” कृतज्ञतेने थँक्स देऊन ती निघून गेली.

तिची पाठ वळताच हर्षदाच्या तोंडासमोर हात ओवाळत ज्योती आईला म्हणाली, ” पाहिलस नां किती ढालगज आहे ही, परस्पर काम उरकून मोकळी!… गोऱ्या लोकांच्या जास्त भानगडीत आम्ही नाही पडत. त्यांच्या जाती-धर्माचे लोक काय कमी आहेत का इथं !पण सरळ तोंड वर करून आपल्याकडे पैसे मागायला यायचे म्हणजे काय?… ‘दिज पीपल आर फ्रेंडली बट नॉट फ्रेंड्स… असुदे, असुदे आता..पाच डॉलर अक्कलखाती खर्च टाकायचे!” ज्योती चांगलीच वैतागली होती.

पण तशी वेळच आली नाही त्या आजी ने दिलेला शब्द पाळला दोन दिवसात आठवणींना ती पैसे परत देऊन गेली… मग काय संध्याकाळी फिरून येताना हर्षदा चा आणखी एक थांबा वाढला.

बहुतेक ती आजी बागेत दिसायची. ती दिसली रे दिसली की हर्षदा तिच्या लॉनवर जायची. हिची भाषा तिला कळायचे नाही आणि तिची भाषा हिला.. पण देहबोली नं दोघी एकमेकींना समजू लागल्या होत्या. ‘ विश’ करताना एकदा शरयू ताईंना आपादमस्तक न्याहाळत आजी म्हणाली होती,” व्हेरी नाईस स्कर्ट!”

आपल्या साडीला ती स्कर्ट म्हणते हे लक्षात आल्यावर आपल्या स्कर्टमध्ये रूप कसे दिसेल या कल्पनेनं त्यांना लाजल्यासारखं झालं. अलीकडे तर आजी लॉनवर खुर्ची टाकून त्यांची वाटच पाहत असायची. आजीला हॅलो म्हणणं, लॉनवर मनसोक्त धावणं, पळणं, फुलं न्याहाळणं, शेवटी बाय् करून घरी येणं. हा हर्षदा चा रोजचा नेमच झाला होता.

तिथल्या रिवाजाप्रमाणे गॅंडमाची जास्त चौकशी करणं ज्योतीला योग्य वाटत नव्हतं . पण कधीतरी इकडून-तिकडून समजलेल्या माहितीनुसार…. तिचं नाव मार्था आहे. तिला कोणीही नातेवाईक नाहीत. 85 वर्षांचे ती वृद्धा स्वतःच्या हाऊसमध्ये एकाकी आयुष्य जगतेय…. इतपत माहिती शरयू ताईंना मिळाली होती.

तीन चार महिन्याचा कालावधी असाच मस्त उलटून गेला. नंतर सलग पंधरा दिवस ती त्यांना बागेत दिसलीच नाही. हर्षदा पळत पळत तिच्या घरासमोर जायची आणि ती दिसली नाही ती चेहरा पाडून उभी राहायची.

क्रमशः…..

© सौ. सुनिता गद्रे,

माधव नगर, सांगली मो – 960 47 25 805

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – जीवन रंग ☆ कथा- निरागस भाग-२ ☆ सौ. सुनिता गद्रे

☆ जीवन रंग ☆ कथा- निरागस भाग-२ ☆ सौ. सुनिता गद्रे ☆ 

पाच नंबरचा बंगला आला की म्हणायची, “आजी थांब इथं.” कंपाउंड मधून आत बघत आज किती रॅबिट दिसत आहेत. ते मोजायची 3…5..7.” बघून पुढं निघालं की एका बंगल्यात पक्षांचे पिंजरे-घर दिसायचं… तसच पुढं गेलं की एका ठिकाणी बोट दिसायची. पिसं, पानं-फुलं गोळा करत त्यांचं फिरणं चालू असायचं. एका ठिकाणी वेगळ्या जातीची गलेलठ्ठ मांजरी दिसायची. कधीतरी ती दिसली नाही तर फिस्-फिस्-फिस् करून बोलावलं जायचं.

‘आपण पण ती बरोबर असल्यामुळे बालपणात शिरलोय’ शरयुताई विचार करायच्या.

मुख्य स्वयंपाक संध्याकाळीच. त्याची जबाबदारी शरयू ताईंनी अंगावर घेतली होती. संध्याकाळी दोघं कामावरून दमून यायची आल्या-आल्या छान छान पदार्थ वेगळ्यावेगळा मेनू!सगळी मनापासून त्याचा आस्वाद घ्यायची.

हर्षदा ला सकाळी शाळेत सोडून त्या थोडं फिरायला जायच्या. ते पण रेल्वे स्टेशनच्या रस्त्याला. चार माणसं तरी जाता-येताना दिसायची. नाही तर रस्त्यावर नुसता शुकशुकाट! पण कोणी अनोळखी जरी समोर दिसलं तरी ‘विश’ केलं जायचं. गोरी, भुरी,काळी सगळीजणच असं करायची. त्यांनीही मोठी हिंमत करून ‘विश’ करायला सुरुवात केली. एक सरदारजी कुटुंब, एक गुजराती बा, एक बांगलादेशी औरत, एक फिजी इंडियन महिला. सगळ्यांशीच त्यांची ओळख झाली.गप्पा सुरू झाल्या.

आपण परदेशात राहतोय हे त्या विसरूनच गेल्या.

एकदा संध्याकाळी हर्षदा ला घेऊन त्या एका बागेत गेल्या होत्या. घसरगुंडी, झोपाळ्यावर तीचं खेळणं चालू होतं. तिथं ती फिजी इंडियन-संगीता-आपल्या मुलांना घेऊन आली होती. मुलं खेळत होती आणि त्या दोघी गप्पा मारत होत्या. फीजींची भाषा हिंदीच असते पण उच्चारात थोडा फरक,  त्यामुळे शरयू ताईंना काही अवघड वाटले नव्हते. हर्षदा ते पहात होती. परत येताना रस्त्यात सरदारजी फॅमिली भेटली. “सत् श्रीअकाल” विश करुन थोड्याशा गप्पा सुरू झाल्या.

पुढे गेल्यावर हर्षदा त्यांना समजावण्याच्या सुरात सांगू लागली, “आजी फक्त मराठी लोकांशी बोलायचं. इतर कोणी इंग्लिश, फ्रेंच बोलत असलं ना तर त्यांच्याशी नाही बोलायचं. आईनंच मला सांगितलय. ती अंकल आणि ऑंटी मराठी होती का?”

“अगं बाई नाही. पण ती इंडियन होती ना. ती लोकं हिंदीत बोलत होती गं, आईला विचार ती पण सांगेल की हिंदी लोकांशी आपण बोलू शकतो म्हणून. “त्यांनी तिला समजावलं. घरी गेल्यावर त्यांनी खात्री करून घेतली.

“हो ग आई. “ज्योती म्हणाली. नंतर मोठे झाल्यावर बाहेरच्या जगाशी संपर्क आला की मुलांना इंग्लिश येईल पण मातृभाषा नाही ना येणार. म्हणून इकडे छोट्या शाळेत पण जोर देतात की घरात तुम्ही मुलांबरोबर मातृभाषेतच बोला. त्यामुळे हर्षुला बघ ना ,मराठी शिवाय इतर भाषा बोलता येत नाही. इंग्लिश थोडीशी समजते बस्स्. शिवाय इकडच्या मुलांचे संस्कार आणि आपले संस्कार यात फरक पडतो.समजा ती तीन-चार मुलं असली आणि आपलं एकटंच असलं तर ती फार आगाऊपणानं वागतात, दादागिरी करतात. म्हणून आम्ही आपलं सांगतो. फक्त आपल्या लोकांशी बोलायचं. इकडच्या लोकांना कसलाच रिस्पॉन्स द्यायचा नाही म्हणून…..बरं झालं बाई तुझी हिंदी भाषिकांची ओळख झाली ते. आता सहा महिने कसे जातील कळणार ही नाही” ती पुढे म्हणाली.

आजी नातीचं संध्याकाळी फिरायला जाणं मध्ये मध्ये गॅप पडत असली तरी चालूच होतं.

एक दिवशी शरयू ताई ज्योतीला सांगू लागल्या, “काय ग बाई आपलं हे पिल्लू !ते देशपांडे आजी-आजोबा भेटले होते. माझ्याशी बोलत होते. हिला किती प्रेमाने काही विचारत होते ,तर पठ्ठी चक्क पाठ करून उभी राहिली. त्यांच्याशी एक अक्षर पण बोलली नाही.

“हर्षु का ग बोलली नाहीस आजी आजोबांबरोबर” ज्योतीनं विचारलं.

“मला ना त्या दोघांची भीती वाटली” हर्षदाने सांगितले.

प्रकाश पण तिथेच होता. सासुबाईना दुजोरा देत तो म्हणाला “फार बेकार मुलगी आहे आई ही. मध्यंतरी एकदा आमच्या क्लबची क्रिकेट मॅच पाहायला तिला घेऊन गेलो होतो. तिथं माझा मित्र विथ-फॅमिली आला होता. हिनं साधा हाय-हॅलो पण केला नाही. ते हिचा फोटो काढायला लागले तर हाताने चेहरा झाकून टाकला हिने. आगावू कुठली!”

“आई अगं हीचं लाईक डिस् लाइकच फार जास्त आहे. कपडे, खेळणी, खाणं-पिणं आणि माणसं सगळ्यात तिची वेगळी त-हाचअसते.” ज्योती म्हणाली.

“असु दे. लहान आहे अजून. असतं एखादं  मुल लहरी.” हर्षुला जवळ घेत त्या म्हणाल्या.

क्रमशः…..

© सौ. सुनिता गद्रे,

माधव नगर, सांगली मो – 960 47 25 805

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares
image_print