मराठी साहित्य – इंद्रधनुष्य ☆ चांगदेव पासष्ठी – भाग-4… ☆भावानुवाद- सुश्री शोभना आगाशे ☆

सुश्री शोभना आगाशे

? इंद्रधनुष्य ?

☆ चांगदेव पासष्ठी – भाग-३…  ☆भावानुवाद-  सुश्री शोभना आगाशे ☆

तव देह म्हणजे तू नसशी

तव जीव देखिल तू नसशी

तू तर केवळ आत्मा असशी

सुखदुःखाच्या परे असशी

मना भासे सुखदुःखाचे लिंपण

परि आत्म्याला ते न स्पर्शे जाण

आरशात जसे प्रतिबिंब दिसे

विश्वरूपे परमात्मा असे

दृश्य द्रष्टा असे आपणचि

आपणा सन्मुख आपणचि॥१६॥

 

अज्ञाने प्रतिबिंबा ये बिंबत्व

तद्वत येई परमात्म्या द्रष्टत्व

अविद्या दावी दृश्य द्रष्टा द्वैत

परि ज्ञानयोगे साधे अद्वैत॥१७॥

 

बाणी तो स्वतःआपुल्या पोटी

द्रष्टा दृश्य दर्शन त्रिपुटी॥१८॥

 

सुताच्या गुंडी सूतचि पाविजे

तीनपणेविण त्रिपुटी जाणिजे॥१९॥

 

दर्पणी पाहता मुख

आपुलेसि आपण देख

आरसा नसता न राही बिंबत्व

तसेच जाई पहाणाराचे द्रष्टत्व॥२०॥

 

© सुश्री शोभना आगाशे

सांगली 

दूरभाष क्र. ९८५०२२८६५८

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ संजीवन… ☆ श्रीमती अनुराधा फाटक ☆

श्रीमती अनुराधा फाटक

? कवितेचा उत्सव ?

☆ संजीवन… ☆ श्रीमती अनुराधा फाटक ☆

आम्रपालीच्या मखरात

आंबामोहराचा गंध घेत

सान कैर्यांच्या झुंबरात

विसावली चैत्रगौर !

सोबतीला कोकीळकूजन

कोवळ्या पालवीची पखरण

वसंतऋतूचे आगतस्वागत

निसर्ग करीतो आनंदे !

हळुवार शीत वायु लहर

निरभ्र असे निळे अंबर

उत्साहाचे असे संजीवन

मिळे मानवी मनाला !

© श्रीमती अनुराधा फाटक

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ अनुभूती… ☆ श्री रवींद्र सोनावणी ☆

श्री रवींद्र सोनावणी

? कवितेचा उत्सव ?

☆ अनुभूती… ☆ श्री रवींद्र सोनावणी ☆

समझदार मी कवी उद्याचा, हवे कशाला बंधन मजला ?

नकोच कुंपण मज शास्त्रांचे, स्वैर करु द्या कविता मजला |

जगात जे जे दिसते काही, काव्य विखुरले त्याचे ठायी

हृदय वीणेची तार कंपता, सुचेल ते मग लिहू द्या मजला ||

 

निसर्ग उघडी गुहा अनोखी, नितांत मंगल सौंदर्याची

तसेच चेहरे दीन जनांचे, निशि दिनी माझी प्रतिभा फुलवी |

सुख दुःखाचे जग हे वर्तुळ, आम्ही प्रवासी फिरतो त्यातून

अनुभुतीला जे जे येते, त्यातून मजला कविता स्फुरते ||

 

अन्यायाचे भीषण तांडव, वा क्रौर्याचे उघडे नर्तन

शब्दरुप मी करिता तेव्हा, अणू निर्मिते माझी प्रतिमा |

कधी बैसतो मी उद्यानी, गळती पुष्पे वेलीवरुनी

नयन भिजे, मन कंपीत होते, विरह गीत मज त्यातून स्फुरते ||

 

अज्ञानाच्या घन अंधारी, चाचपडे जन मुढ होऊनी

त्या अंधारा छेद देऊनी, कविता माझी ठरते दिवटी |

शास्त्र सागरी खुशाल मंथन, विद्वानांना करु द्या चिंतन

कविता माझी त्यांच्यासाठी, उपेक्षित जे जगता माजी ||

 

समझदार मी कवी उद्याचा, हवे कशाला बंधन मजला ?

 

© श्री रवींद्र सोनावणी

निवास :  G03, भूमिक दर्शन, गणेश मंदिर रोड, उमिया काॅम्पलेक्स, टिटवाळा पूर्व – ४२१६०५

मो. क्र.८८५०४६२९९३

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – चित्रकाव्य ☆ हे सुमना… ☆ सौ. विद्या पराडकर ☆

सौ. विद्या पराडकर

?️?  चित्रकाव्य  ?️?

🍀 – हे सुमना… – 🍀 ☆ सौ. विद्या पराडकर ☆

उमलत फुलत गोड सुमन हे

जांभळ्या रंगाने नटले आहे

गोजिर्या साजिर्या मुग्ध कलिका

फुलन्यास त्या उत्सुक आहे 🍀

हिरवी,हिरवी नाजुक पाने

त्या पुष्पाला शोभत‌ आहे

तुला पाहुनी विलोभनीय सुमना

मी ही मनात खुलली आहे🍀

लावण्य तुझे ऐसे निरखित

प्रसन्न आहे विश्र्व सारे

निसर्गाची किमया अद्भुत

हे सुमना तव भाग्य न्यारे🍀

© सौ. विद्या पराडकर

वारजे  पुणे..

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ ॥हे शिवसुंदर समरशालिनी॥ ☆ सौ. विद्या पराडकर ☆

सौ. विद्या पराडकर

? कवितेचा उत्सव ?

☆ ॥हे शिवसुंदर समरशालिनी॥ ☆ सौ. विद्या पराडकर ☆

हे शिवसुंदर समरशालिनी महाराष्ट्र माउली

युगायुगांची जीवन गंगा उदे तुझ्या पाऊली        धृ ☘️

 

मराठमोळे वीर मावळे, पराक्रमाची शर्थ करी

सह्याद्रीचे कडे कपारी जय महादेव गर्जना करी

अत्याचाराच्या नाशाकरता सुलतान शाहीची मोडली कंबर

जिजाबाई स्वराज्य पूर्ती करता जणू

शिवबाने जिंकिले अंबर ☘️

 

अवघ्या सोळाव्या वर्षी स्वराज्याचे

बांधुनी कंकण

तोरणा जिंकून बांधले तोरण

परचक्रापासुन रयतेचे केले रक्षण

स्वधर्माचे पालन करुनी सुलतान शाहीला दिधले उत्तर ☘️

 

अस्मानी संकटाशी सामना देवुन

एका एका शत्रुशी गनिमी काव्याने लढून

नरसिंहानी प्राणांचे बलिदान देऊन

स्वराज्याची स्थापना करुन केला शिवबाचा छत्रपती महान☘️

 

शक्तीस्थान तू सामर्थ्याचे,विक्रम वैराग्याचे

धर्म व राजकारण समरसतेचे

वरदान मिळे तुज, समर्थ तुकयाचे

युगपुरुष असे तू अजरामर राजा ☘️

 

धन्य धन्य हा संभाजी राजा

स्वधर्माचा मूर्तिमंत पुतळा

मृत्युने घातली वीरश्रींची माळा

स्वधर्म पाळला ऐसा राजा☘️

 

अंलकार ज्याचे पैठण, पंढरपूर

गोदा,कृष्णा,भीमा यांचे गळ्यात शोभे हार

हे माऊली संस्कृतीचे तू माहेरघर

नीती मुल्यांचा इथे मिळेल अहेर☘️

 

माउली माझी हे लेणे लेऊन सजली

इतिहासाच्या सुवर्ण पानाने ही बहरली

उज्वल इतिहासाने ही नाचली

मजला प्राणाहुन प्रिय महाराष्ट्र माउली☘️

 

भावभक्तीचे पुन्हापुन्हा तुज अभिवादन भगवती

मनामनांचे दीप लावून तुजला ओवाळिती

लेकरे आम्ही तुझी,तू आमची‌ माउली

युगायुगांची जीवन गंगा उदे तुझ्या पाउली☘️

 

© सौ. विद्या पराडकर

वारजे  पुणे..

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ रंजना जी यांचे साहित्य # 149 – बाळ गीत – ताई ☆ श्रीमती रंजना मधुकरराव लसणे ☆

श्रीमती रंजना मधुकरराव लसणे 

? कवितेचा उत्सव ?

☆ रंजना जी यांचे साहित्य # 149 – बाळ गीत – ताई ☆ श्रीमती रंजना मधुकरराव लसणे ☆

ताई माझी गुणांची

आहे मोठ्या मनाची ।

लहान-थोर साऱ्यांची

काळजी घेते सर्वांची।

मंजुळ तिचा गळा

गाते जणू कोकिळा।

वाजवून खळखुळुा

समजावते बाळा।

काम करते झरझर

पुस्तक वाचते सरसर।

सारेच करतात वरवर।

सर्वांनाच घालत असते

मायेची तिच्या पाखर।

नाही तिथे काहीच उणे

तिच्या विना घर सुने।

घरात फुलते सदाच

तिचे हास्य चांदणे।

तिचेच हास्य चांदणे।

©  रंजना मधुकर लसणे

आखाडा बाळापूर, जिल्हा हिंगोली

9960128105

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ सय… ☆ सौ. उज्वला सुहास सहस्रबुद्धे ☆

सौ. उज्वला सुहास सहस्रबुद्धे

सय ☆ सौ. उज्वला सुहास सहस्रबुद्धे ☆

मन पाखरू पाखरू,

आजोळास धावे!

मोगऱ्याच्या सुगंधात,

 मनोमनी न्हाऊन निघे!

 

आठवणींचा गंध,

 मनात दरवळतो!

बालपणी चे दिवस,

 पुन्हा मनी जागवतो!

 

 मामाच्या अंगणात,

  जाई जुई चा वेल,

 शुभ्र नाजूक फुलांचा,

   सडा घालीत दिसेल!

 

 बेळगावी लाल माती,

  गंध फुलांना देते !

 मनाच्या परसात,

   एकेक फूल उमलते !

 

  जास्वंदीचे रंग,

   मना लोभवती !

  सोनटक्क्याचा गंध,

    दरवळे सभोवती !

 

 

 आजोळाची वाट ,

  माझ्या मनात रुजलेली!

 कधी मिळेल विसावा,

   भेटीस मी आतुरली !

© सौ. उज्वला सुहास सहस्रबुद्धे

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कविता ☆ विजय साहित्य #171 ☆ दिलाची सलामी…! ☆ कविराज विजय यशवंत सातपुते ☆

कविराज विजय यशवंत सातपुते

? कवितेचा उत्सव # 171 – विजय साहित्य ?

☆ डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकर – दिलाची सलामी…!✒ ☆ कविराज विजय यशवंत सातपुते ☆

बसा सावलीला, जिवा शांतवाया

शिवारात माझ्या, रूजे बापमाया .

परी बापमाया, कशी आकळेना ?

दिठीला दिठीची, मिठी सोडवेना.

घरे चंद्रमौळी, तुझ्या काळजाची

तिथे माय माझी, तुला साथ द्याची

मनाच्या शिवारी ,सुगी आसवांची

तिथे सांधली तू, मने माणसांची.

जरी दुःख  आले, कुणा गांजवाया

सुखे बाप धावे , तया घालवाया

किती भांडलो ते, क्षणी आठवेना

परी याद त्याची, झणी सांगवेना.

कुणा भोवलेली , कुणी भोगलेली

सदा ती गरीबी, शिरी खोवलेली .

कधी ऊत नाही, कधी मात नाही

शिळ्या भाकरीची,  कधी लाज नाही.

कधी साहिली ना , कुणाची गुलामी

झुके नित्य माथा, सदा रामनामी .

सणाला सुगीला , तुझा देह राबे

तरी सावकारी, असे पाश मागे .

जरी वाहिली रे , नदी आसवांची

तिथे नाव येई , तुझ्या आठवांची

गरीबीतही तू , दिले सौख्य नामी

तुला बापराजा , दिलाची सलामी.

© कविराज विजय यशवंत सातपुते

सहकारनगर नंबर दोन, दशभुजा गणपती रोड, पुणे.  411 009.

मोबाईल  8530234892/ 9371319798.

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – इंद्रधनुष्य ☆ गीत ऋग्वेद – मण्डल १ – सूक्त २३ – ऋचा ७ ते १५ ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆

डाॅ. निशिकांत श्रोत्री 

? इंद्रधनुष्य ?

☆ गीत ऋग्वेद – मण्डल १ – सूक्त २ – ऋचा ७ ते १५  ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆

ऋग्वेद – मण्डल १ – सूक्त २३ (अप्‌सूक्त)

ऋषी – मेधातिथि कण्व

देवता : ७-९ इंद्रमरुत्; १०-१२ विश्वेदेव; १३-१५ पूषन्;

ऋग्वेदातील पहिल्या मंडलातील तेविसाव्या  सूक्तात मेधातिथि कण्व या ऋषींनी अनेक देवतांना आवाहन केलेली असली तरी हे  मुख्यतः जलदेवतेला उद्देशून असल्याने हे अप् सूक्त सूक्त म्हणून ज्ञात आहे. यातील सात आणि नऊ या  ऋचा इंद्राचे आणि मरुताचे, दहा ते बारा  ऋचा विश्वेदेवाचे आणि तेरा ते पंधरा  या  ऋचा पूषन् देवतेचे आवाहन करतात. या सदरामध्ये आपण विविध देवतांना केलेल्या आवाहनानुसार  गीत ऋग्वेद पाहूयात. आज मी आपल्यासाठी इंद्र, मरुत् विश्वेदेव  आणि पूषन्  या देवतांना उद्देशून रचलेल्या सात ते पंधरा या  ऋचा आणि त्यांचे मराठी गीत रुपांतर सादर करीत आहे. 

मराठी भावानुवाद :: 

म॒रुत्व॑न्तं हवामह॒ इंद्र॒मा सोम॑पीतये स॒जूर्ग॒णेन॑ तृम्पतु

सवे घेउनी मरुद्देवता यावे सोमपाना

गणांनी तुमच्या अंकित केले आहे ना त्यांना 

त्यांचाही सन्मान करावा ही अमुची मनीषा

आवाहन तुम्हासी करितो इंद्राणीच्या ईशा ||७|| 

इंद्र॑ज्येष्ठा॒ मरु॑द्‍गणा॒ देवा॑स॒ः पूष॑रातयः विश्वे॒ मम॑ श्रुता॒ हव॑॑म्

वंदनीय हे मरुद्देव हो सुरेंद्र तुमचा नेता

तुमच्या स्नेहवृंदी पूष मानाची देवता

तुम्हा सकलांना पाचारण यावे यज्ञाला 

प्रार्थनेस प्रतिसाद देऊनी धन्य करा आम्हाला ||८||

ह॒त वृ॒त्रं सु॑दानव॒ इंद्रे॑ण॒ सह॑सा यु॒जा मा नः॑ दु॒ःशंस॑ ईशत

अभद्रभाषी वृत्रासुर तो आहे अतिक्रूर

त्याच्या क्रौर्याचा अमुच्या वर पडू नये भार

उदार देवांनो इंद्राचे सहाय्य घेवोनी 

निर्दाळावी विघ्ने त्यासी पराक्रमे वधुनी ||९||

विश्वा॑न्दे॒वान्ह॑वामहे म॒रुत॒ः सोम॑पीतये उ॒ग्रा हि पृश्नि॑मातरः १०

पृश्नीपुत्र अति भयंकर आम्हास भिवविती

मरुद्देवांनो आम्हा राखी त्यांना निर्दाळुनी

येउनिया अमुच्या यज्ञाला सोम करा प्राशन

सुखरुपतेचे आम्हासाठी द्यावे वरदान ||१०||

जय॑तामिव तन्य॒तुर्म॒रुता॑मेति धृष्णु॒या यच्छुभं॑ या॒थना॑ नरः ११

विजयी वीरासम गर्जत ये मरूत जोशाने

व्योमासही व्यापून टाकितो गगनभेदी स्वराने

कल्याणास्तव अमुच्या जेथे तुम्ही असणे उचित

देवांनो आगमन करावे तेथे तुम्ही खचित ||११||

ह॒स्का॒राद्वि॒द्युत॒स्पर्यतो॑ जा॒ता अ॑वन्तु नः म॒रुतः॑ मृळयन्तु नः १२

कडकडाडते भीषण भेरी सौदामिनीची गगनी

त्यातूनिया अवतीर्ण जाहले मरुद्देव बलवानी

चंडप्रतापी महाधुरंधर पवनराज देवा

कृपादृष्टी ठेवून अम्हावरी सुखात आम्हा ठेवा ||१२||

पू॑षञ्चि॒त्रब॑र्हिष॒माघृ॑णे ध॒रुणं॑ दि॒वः आजा॑ न॒ष्टं यथा॑ प॒शुम् १३

पिसांनी मोराच्या नटवीले बालक गगनाचे

हरविले जणू पाडस  गोठ्यातील कपिलेचे

तेजःपुंज पूषा त्यासी आणी शोधुनिया

समर्थ तुम्ही  त्यासी अपुल्या सवे घेउनी या ||१३||

पू॒षा राजा॑न॒माघृ॑णि॒रप॑गूळ्हं॒ गुहा॑ हि॒तम् अवि॑न्दच्चि॒त्रब॑र्हिषम् १४

रंगीबेरंगी मयुराच्या पुच्छांनी नटलेला 

पळवुनी त्यासी गुंफेमध्ये लपवूनिया ठेविला

अदृश्य जाहल्या अमुच्या राजा शोधाया गेल्या

तेजोमय पूषास अहा तो सहजी सापडला ||१४||

उ॒तो मह्य॒मिन्दु॑भि॒ः षड्यु॒क्ताँ अ॑नु॒सेषि॑धत् गोभि॒र्यवं॒ च॑र्कृषत् १५

आवाहन त्या सहा ऋतूंना भक्तीभावे करतो

कृषीवल जैसा वृषभा जुंपुन धान्य गृही आणितो

सोमपान करुनी अमुच्या वर पूषा तुष्ट व्हावे

शृंखलेसम सहा ऋतूंच्या सवे घेउनी यावे ||१५||

(या ऋचांचा व्हिडीओ  गीतरुपात युट्युबवर उपलब्ध आहे. या व्हिडीओची लिंक देखील मी शेवटी देत आहे. हा व्हिडीओ ऐकावा, लाईक करावा आणि सर्वदूर प्रसारित करावा. कृपया माझ्या या चॅनलला सबस्क्राईब करावे.) 

https://youtu.be/UddnnAJxNRY

Attachments area

Preview YouTube video Rugved Mandal 1 Sukta 23 Rucha 7 to15

© डॉ. निशिकान्त श्रोत्री

एम.डी., डी.जी.ओ.

मो ९८९०११७७५४

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ || आरती श्रीशंकराची || ☆ सौ.ज्योत्स्ना तानवडे ☆

सौ.ज्योत्स्ना तानवडे

? कवितेचा उत्सव ?

☆ आरती श्रीशंकराची ☆ सौ.ज्योत्स्ना तानवडे ☆ 

(साकव्य विकास मंच आयोजित अभंग लेखन स्पर्धेत  सर्वोउत्कृष्ट क्रमांक प्राप्त रचना)

     🙏 || आरती श्रीशंकराची || 🙏

जय देव जय देव शिव शंभो त्रिपुरारी

भवतारक देवा हे त्रिनेत्रधारी ||

जय देव जय देव || ध्रु ||

त्रिशूळ डमरू शोभे सर्पमाळ गळा

रुद्राक्षधारी हा शिवशंकर भोळा

भोलेनाथासी भक्तांचा लळा

अभयदान देई त्याचा तिसरा डोळा ||

 जयदेव जयदेव || १ ||

कैलासाधिपती गिरिजावर देवा

कृपा करावी तुझी नित्य घडो सेवा

शिव शिव स्मरता भुक्ति मुक्तिचा ठेवा

नाम जपो वैखरी ही तुझे सदाशिवा ||

जय देव जय देव || २ ||

लयतत्त्व स्वामी तू विश्व नियंता

तुझ्या कृपाप्रसादे लाभो शांतता

बुद्धी दे शक्ति दे देई तुष्टता

श्रीविश्वनाथा देई सौख्य या जगता ||

जय देव जय देव || ३ ||

प्राशुनी हलाहलासी रक्षिली अवनी

तुज सम नाही त्राता अवघ्या त्रिभुवनी

गौरीहरा तव कृपेने आश्वस्थ हो धरणी

विश्वदयाळा ज्योत्स्ना लीन तुझ्या चरणी || ४ ||

जय देव जय देव शिव शंभो त्रिपुरारी

भवतारक देवा हे त्रिनेत्रदारी ||

जय देव जय देव ||

© सौ.ज्योत्स्ना तानवडे

वारजे, पुणे.५८

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares