☆ गीत ऋग्वेद – मण्डल १ – सूक्त १७ (इंद्रवरुण सूक्त) ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
ऋग्वेद – मण्डल १ – सूक्त १७ (इंद्रवरुण सूक्त)
ऋषी – मेधातिथि कण्व : देवता – अग्नि
ऋग्वेदातील पहिल्या मंडलातील सतराव्या सूक्तात मेधातिथि कण्व या ऋषींनी इंद्र देवतेला आणि वरूण देवतेला आवाहन केलेले आहे. त्यामुळे हे सूक्त इंद्रवरुण सूक्त म्हणून ज्ञात आहे.
मराठी भावानुवाद :
☆
इंद्रा॒वरु॑णयोर॒हं स॒म्राजो॒रव॒ आ वृ॑णे । ता नः॑ मृळात ई॒दृशे॑ ॥ १ ॥
राज्य करिती जे जगतावरती इंद्र आणि वरुण
त्यांच्या चरणी करुणा भाकत दीन आम्ही होउन
शरण पातता त्यांच्या चरणी सर्व भाव अर्पुन
सर्वसुखांचा करीत ते वर्षाव होउनि प्रसन्न ||१||
☆
गन्ता॑रा॒ हि स्थोऽ॑वसे॒ हवं॒ विप्र॑स्य॒ माव॑तः । ध॒र्तारा॑ चर्षणी॒नाम् ॥ २ ॥
उभय देवता इंद्र वरुण येताती झणी धावत
अमुच्या जैसे भक्त घालती साद तुम्हाला आर्त
त्या सर्वांचे रक्षण तुम्ही सदैव हो करिता
अखिल जीवांचे पोषणकर्ते तुम्ही हो दाता ||२||
☆
अ॒नु॒का॒मं त॑र्पयेथा॒मिंद्रा॑वरुण रा॒य आ । ता वा॒ं नेदि॑ष्ठमीमहे ॥ ३ ॥
तृप्ती करण्या आकाक्षांची द्यावी धनसंपत्ती
हे इंद्रा हे वरुणा अमुची तुम्हाठायी भक्ती
उदार व्हावे सन्निध यावे इतुकी कृपा करावी
अमुची इच्छा प्रसन्न होऊनि देवा पूर्ण करावी ||३||
☆
यु॒वाकु॒ हि शची॑नां यु॒वाकु॑ सुमती॒नां । भू॒याम॑ वाज॒दाव्ना॑म् ॥ ४ ॥
कृपाकटाक्षासाठी तुमच्या कष्ट करू आम्ही
श्रेष्ठ करोनी कर्म जीवनी पात्र होऊ आम्ही
सामर्थ्याचा लाभ होतसे कृपादृष्टीने तुमच्या
काही न उरतो पारावार भाग्याला अमुच्या ||४||
☆
इंद्र॑ः सहस्र॒दाव्नां॒ वरु॑णः॒ शंस्या॑नां । क्रतु॑र्भवत्यु॒क्थ्यः ॥ ५ ॥
सहस्रावधी दानकर्मे श्रेष्ठ इंद्र करितो
सकल देवतांमाजी तो तर अतिस्तुत्य ठरतो
वरुणदेवते त्याच्या संगे स्तुती मान मिळतो
या उभयांच्या सामर्थ्याची आम्ही प्रशंसा करितो ||५||
☆
तयो॒रिदव॑सा व॒यं स॒नेम॒ नि च॑ धीमहि । स्यादु॒त प्र॒रेच॑नम् ॥ ६ ॥
हे सूक्त व्हिडीओ गीतरुपात युट्युबवर उपलब्ध आहे. या व्हिडीओची लिंक येथे देत आहे. हा व्हिडीओ ऐकावा, लाईक करावा आणि सर्वदूर प्रसारित करावा. कृपया माझ्या या चॅनलला सबस्क्राईब करावे.
कवितेचा उत्सव 
डॉ.सोनिया कस्तुरे ☆
इंद्रधनुष्य 
– न्याहाळते मी मला… – 
