Tag: #मराठी-कविता

श्रीमती उज्ज्वला केळकर

 कवितेचा उत्सव 

☆ “आई”  – तीन अनुवादित कविता ☆ श्रीमती उज्ज्वला केळकर ☆

[1]

कारगिलमध्ये हुतात्मा झालेल्या 

मुलाची आई राष्ट्रपतींच्या हस्ते

मुलाचं ‘शौर्यचक्र’ घेण्यासाठी

मंचावर जात होती—–

तेव्हा कुणालाच माहीत नव्हतं

सरहद्दीच्या त्या बाजूच्या ज्या 

सैनिकाच्या गोळीनं 

तो हुतात्मा झाला होता,

 तो सैनिकही शहीद झाला होता —–

कुठल्याशा एका गोळीने 

या बाजूकडून गेलेल्या …

आणि सरहद्दीच्या 

 त्या बाजूला

त्याची आईदेखील

मंचावर चढत होती—–

आपल्या शहीद झालेल्या मुलाचा 

सन्मान ‘निशान ए- हैदर’ 

घेण्यासाठी.

 

सरहद्दीच्या या बाजूला किंवा त्या —-

सैनिकांच्या आईच्या 

स्थितीत वा नियतीत… 

काहीच अंतर नसतं तसं—— 

 

[2] 

सरहद्दीजवळच्या एका गावात राहणारी आई

एका सकाळी सहावीत शिकणार्‍या आपल्या मुलाला

पाच किलोमीटर अंतरावरील शाळेत पाठवताना,

दहा रुपयाची एक चुरगळलेली नोट त्याच्या खिशात ठेवत 

त्याला समजावते—–

अचानक युद्धं सुरू झालंच

आणि शाळेमधून घरी पोचणं शक्य नाहीच झालं तर—- 

जी पहिली गाडी किंवा टांगा त्याला मिळेल 

त्यात बसून—

 त्याने सरहद्दीपसून दूर—

शहरात किंवा कुठल्याही सुरक्षित स्थानी 

निघून जावं—-

जिथे अधिकाधिक लोक 

त्याला जाताना दिसतील,

अशा सुरक्षित ठिकाणी—–

असं सांगून आई आश्वस्त होते.  

आणि बघता बघता तिची चिंता 

निश्चिंततेत बदलून जाते—— 

 

[3]

विस्थापितांच्या छावणीत जन्म दिलेल्या मुलाची आई

त्याला अंजारताना- गोंजारताना  एका बाबतीत समाधानी आहे—-

तिला वाटतंय —-

मुलाला भलेही विस्थापितांच्या ओझ्याखाली 

अभावग्रस्त जीवन जगावं लागतंय , पण —-

पण आपल्या मुळापासून उखडून जाण्याच्या वेदनेशी मात्र —-

तो अपरिचित असेल—

आई जाणतेय—- 

जाणतेय—-

असं मुळापासून उखडून जाणं—-

किती वेदनादायक असतं —–

 

मूळ हिन्दी कविता – कृष्ण शर्मा  

मराठी अनुवाद – श्रीमती उज्ज्वला केळकर

176/2 ‘गायत्री’, प्लॉट नं 12, वसंत साखर कामगार भवन जवळ, सांगली 416416 मो.-  9403310170

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

प्रा.अरूण विठ्ठल कांबळे बनपुरीकर

चुलीत जाळ फुकन फुकून

धुरकाटलेल्या काळजानं

ती ;

जाळत रहायची ,

तिचं करपलेलं आयुष्य..

जळणकाटूक हुडकून हुडकून ,

रचत जायची रोज ती ;

तिच्या जल्माचं सराण..!

काळपाटलेल्या घरासारखंच

तिचं काळपाटलेलं जीणं,

घरादाराच्या मुखासाठी

घास बनून जायचं.

…..

कुणीतरी दिला होता तिला

एक जुनाट इस्टू.

घासलेट भरून

पंप करता करता,

तिचं आयुष्य फरफरत रहायचं

कॅनातलं घासलेट संपेपर्यंत.

पिना टोचून-हवा भरून

रीत्या होत जाणाऱ्या इस्टूकडं ;

आणि

लालबूंद झालेल्या बर्नरकडं ;

कौतूकानं पहात,

झिजलेल्या वायसरसारखी

झिजत रहायची ती….!

……..

आता तिला सरकारी योजनेतून

मिळालीय गॅसची शेगडी…

थरथरत्या हातानं बटणं फिरवत,

लायटरची चुटचूटणारी ठिणगी,

तिच्या सरणाऱ्या आयुष्यात

पेटवत राहतेय ज्योत…!

काळपटलेल्या आयुष्याच्या

सुरकुतलेल्या रेषां,

चेहऱ्यावर सांभाळणारी

ती ;

नातवानं आणलेला इंडक्शन

उगीचच न्याहळत राहते….

……………………

आणि

चुलीवरचंच खावं वाटणाऱ्या

नातवांसाठी,

सुरकुतलेल्या हास्यानं ,

पून्हा ….

चुलवानाचे चटके सहन करत

हरखून जाते ती;

टम्म फुगलेल्या

तव्यातल्या भाकरीसारखे…..

…………

तिचं आणि चुलवानाचं नातं

मला मात्र;

असं चटका देऊन जातं…!

………………………………..

© प्रा.अरुण कांबळे बनपुरीकर..

‘काळजातला बाप ‘कार

बनपुरी ता.आटपाडी जि.सांगली

मो ९४२११२५३५७

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

सौ. उज्वला सुहास सहस्रबुद्धे

 कवितेचा उत्सव 

☆ जलचक्र.. ☆ सौ. उज्वला सुहास सहस्रबुद्धे☆

स्वच्छ पांढऱ्या जलदां ची,

  निळ्या आभाळी होती वर्दळ!

कधि त्यांनी प्राशून घेतले,

  बाष्पातुन ते जल निर्मळ!

 

काळ्याकुट्ट ढगांची मैफल,

 भरली होती आकाशात !

वाटत होते जलभरले ढग,

  उतरतील कधी या भूतलात!

 

सौदामिनी चा लखलखाट,

 अन्  ढगांचा गडगडाट !

ढगाळलेल्या आभाळाला,

  वाऱ्याने ही दिली साथ!

 

झरझर झरझर धारा आल्या,

 तप्त धरेला भिजवू लागल्या!

धरतीच्या कुशीतील बीजांना,

  जीवन रस पुरवाया गेल्या!

 

रंग बदलला, हवा बदलली,

  ओढ लागली दानाची!

जिथून घेतले तिथेच देऊ,

  जल धाराही पुण्याची !

 

© सौ. उज्वला सहस्रबुद्धे

वारजे, पुणे (महाराष्ट्र)

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

सौ.ज्योत्स्ना तानवडे

 

 कवितेचा उत्सव 

☆ पर्यटन दिन विशेष – ट्रीप…. ☆ सौ.ज्योत्स्ना तानवडे ☆ 

ट्रिप  ट्रिप ट्रिप, जणू

रोजच्या जगण्यावर मिळालेली टीप ||

 

कुणा हवे धार्मिक स्थळ, कुणी म्हणे नदी घाट

कुणा हवे किल्लेदुर्ग  कुणी म्हणे सागरीकाठ ||

 

ठिकाण ठरवताना होतो काथ्याकूट

एकमत होताच बूक करतात सूट ||

 

सामान जमविण्यासाठी होते धावाधाव

नव्या नव्या बेतांची गाडी सुटते भरधाव ||

 

हळू हळू जमतात सगळे उत्साहाने भारलेले

मस्तीभऱ्या कल्पनांचे मनात ईमले बांधलेले ||

 

गप्पा गाणी गोष्टींनी आनंद सगळीकडे फैलावतो

हास्याच्या लकेरीबरोबर ताणतणाव सैलावतो ||

 

ऑफिस असो वा घरकाम घाण्याला जुंपल्यासारखे होते

एकसुरीपणातून ट्रीपमुळे थोडीशी सुटका होते ||

 

बदलामुळे फ्रेश होऊन प्रत्येक जण परततो

पुढच्या ट्रिपचा बेत आखतच गाडीतून उतरतो ||

 

मनुष्य असो की निसर्ग चैतन्याची उधळण हवी

पुन्हा नव्याने फुलण्यासाठी

ट्रिप हवीच हवी

ट्रिप हवीच हवी ||

 

© सौ.ज्योत्स्ना तानवडे

वारजे, पुणे.५८

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

श्रीमती उज्ज्वला केळकर

 वाचताना वेचलेले 

☆ अप्रूप पाखरे – 14 – रवींद्रनाथ टैगोर ☆ प्रस्तुति – श्रीमती उज्ज्वला केळकर ☆ 

[७३]

पाखरांच्या पंखांवर

जडवला एकदा

सोन्याचा वर्ख

तर

कधीच

नाही सूर मारणार ते

पुन्हा आभाळात

 

[७४]

छोट्या छोट्या गोष्टीच तर

सोडून जाईन मी

माझ्या जीवलगांसाठी

फार मोठ्या गोष्टी काय

प्रत्येकासाठीच आहेत. ]

 

[७५]

मृत्यूला अवघड करणारा

मला चिकटून राहणारा

हा माझा निष्फळ भूतकाळ

सोडव माला यातून

 

[७६]

तुला शतश; धन्यवाद

यासाठी की

कोणतेच गतिमान चक्र

झालो नाही मी

होतो मी त्यांच्यापैकी

जे चिरडले गेले

तशा चक्राखाली    

 

मूळ रचना – स्व. रविंद्रनाथ टैगोर 

मराठी अनुवाद – रेणू देशपांडे (माधुरी द्रवीड)

प्रस्तुति – श्रीमती उज्ज्वला केळकर

176/2 ‘गायत्री’, प्लॉट नं 12, वसंत साखर कामगार भवन जवळ, सांगली 416416 मो.-  9403310170

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

श्री प्रमोद वामन वर्तक 

 कवितेचा उत्सव 

मनं पाखरू!…..  श्री प्रमोद वामन वर्तक 

मनं पाखरू पाखरू

पर हलके पिसागत

जाई साता सुमद्रापार

क्षणी विलक्षण वेगात

 

          मनं पाखरू पाखरू

          सारा सयीचा खजिना

          इथे दुःखी जखमांना

          कधी जागा अपुरी ना

 

मनं पाखरू पाखरू

घर बांधे ना फांदीवर

नेहमी शोधित फिरे

वृक्ष साजिरा डेरेदार

 

          मनं पाखरू पाखरू

          पंख याचे भले मोठे

          दृष्टी आडचे सुद्धा

          क्षणात कवेत साठे

 

मनं पाखरू पाखरू

वारा प्याले वासरू

बसे ना त्या वेसण

सांगा कसे आवरू ?

 

© श्री प्रमोद वामन वर्तक

(सिंगापूर) +6594708959

मो – 9892561086

ई-मेल – [email protected]

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈