हिन्दी साहित्य – कविता ☆ “मेघदूतम्” श्लोकशः हिन्दी पद्यानुवाद # मेघदूत ….पूर्वमेघः ॥१.३७॥ ☆ प्रो. चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

महाकवि कालीदास कृत मेघदूतम का श्लोकशः हिन्दी पद्यानुवाद : द्वारा प्रो. चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

☆ “मेघदूतम्” श्लोकशः हिन्दी पद्यानुवाद # मेघदूत ….पूर्वमेघः ॥१.३७॥ ☆

भर्तुः कण्ठच्चविर इति गणैः सादरं वीक्ष्यमाणः

पुण्यं यायास त्रिभुवनगुरोर धाम चण्डीश्वरस्य

धूतोद्यानं कुवलयरजोगन्धिभिर गन्धवत्यास

तोयक्रीडानिरतयुवतिस्नानतिक्तैर मरुद्भिः॥१.३७॥

स्वामी सदृश कंठ , छबिवान तुम

गण समावृत महाकाल के धाम जाना

नदी स्नान क्रीड़ा निरत युवतिजन की

कमल धूलि मिस्रित पवन गंध पाना

 

© प्रो. चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’   

A १, विद्युत मण्डल कालोनी, रामपुर, जबलपुर. म.प्र. भारत पिन ४८२००८

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडल (हिन्दी) – श्री विवेक रंजन श्रीवास्तव ‘विनम्र’/श्री जय प्रकाश पाण्डेय ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ आई.. लेक.. आई… (भावानुवाद) ☆ सौ. सुनिता गद्रे

सौ. सुनिता गद्रे

☆ कवितेचा उत्सव ☆ आई.. लेक.. आई…  (भावानुवाद)☆ सौ. सुनिता गद्रे ☆ 

माझ्या आईची एकुलती एक लेक आता आई झाली,

न जाणे कशी एका इटुकल्या पिटुकल्या ‘शेराची’ पुरी गझ़ल झाली …

 

लग्नापूर्वी बाबा म्हणायचा मुलीला आमच्या स्वयंपाक नाही करता येत आणि तिला आवडही नाहीय,

जिला डाळी डाळीतला फरक पण माहित नव्हता न जाणे कशी ती एका मोठ्या कुटुंबात हँड्स-ऑन-शेफ झाली…

 

लक्षात आहे लग्नानंतर ती म्हणाली होती आई नवे गाव नवे लोक नवे ऑफिस नवे घर,

माणसांच्या प्रचंड गर्दीत पण खूप एकटं एकटं वाटतं,अन् न जाणे कशी आज ती एकटीला दोन पळ स्वतःसाठी मिळावेत म्हणून रात्री तीन वाजता उठून चहा पिऊ लागली…

 

म्हणाली होतीस आई तू ,खूप मोठं स्वप्न असतं आपल्या मुलांच्या लग्नाचं आणि ती हसली होती….

पण आपल्या सहा दिवसाच्या छकुलीला हॉस्पिटलमधून घरी आणताना ती न जाणे कशी छकुलीच्या लग्नाच्या विचारापर्यंत  जाऊन पोहोचली…..

 

मॅचींग शुज नाहीत,एरिंग्ज फनी आहेत, हे बघ कुर्तीची कशीअजब फिटिंगआहे. कित्ती तुला भंडावून सोडत होती ती.

न जाणे कशीआज कोणतीही सलवार, कसली ही कुडती, त्यावरऑड वाटणा-या ओढणी सहित ती बिंदास घराबाहेर पडू लागली…

 

जिच्या खाण्यापिण्याचे शेकडों नखरे होते. आई कसलं बेचव जेवण करतेस, बिर्याणी आणि मुगाच्या डाळीची खिचडी सगळंच एकसारखं लागतं,

न जाणे कशी ती आज सगळ्यांना करून वाढता वाढता फोडणीचा भात होऊन गेली….

 

रोज बडबड करून तुला सगळं काही सांगायची,

लक्षात आहे जेव्हा तिनं पहिल्यांदा विमान प्रवास केला तेव्हा टेक ऑफ  पासून लँडिंग पर्यंतचा व्हिडिओ सुध्दा तुला पाठवला होता….

पण  न जाणे कशी तुला वाईट वाटू नये म्हणून आपल्या हसण्या मागं असलेली दुःखं ती लपवून ठेवायला लागली…

 

कधी तू म्हणाली होतीस पहिल्यांदा स्वतःची काळजी, नंतर इतरांची,

पण न जाणे कशी घरादाराची चिंता प्रथम आणि तिची आपली चिंता शेवटची झाली……

 

न जाणे कशी एका इटुकल्या पिटुकल्या’ शेराची’ पुरी गझ़ल  झाली,

माझ्या आईची एकुलती एक लेक आता मोठ्या कुटुंबाची आई झाली…….

 

मूळ कवयित्री: सुश्री निहारिका मिश्रा

भावानुवाद : सौ सुनीता गद्रे, माधवनगर सांगली, मो 960 47 25 805.

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ पतंग… ☆ सौ. उज्ज्वला सुहास सहस्रबुद्धे

सौ. उज्ज्वला सुहास सहस्रबुद्धे

☆ कवितेचा उत्सव ☆ पतंग… ☆ सौ. उज्ज्वला सुहास सहस्रबुद्धे ☆

आशेच्या पतंगा वरी,

झुले मानवी सृष्टी!

 

रंगबिरंगी रूप तिचे,

हलेना त्यावरुनी दृष्टी!

 

पतंग ठेविला अंतराळी,

निसर्गावर मात करी!

सुटून गेली मानवा हाती,

त्याची संयमाची दोरी!

 

परमेश्वराच्या हाती होते,

मांजाचे ते रीळ !

मुक्त सोडले मानवाला,

नाही राहिली खीळ!

 

मांजा वरची पकड ‘त्याची’,

होती घट्ट धरलेली!

ढील त्याने देताच जराशी,

‌ पतंग जाई उंच आभाळी!

 

दु: स्वप्नाचे वर्षआपले,

‌‌ घेवून जा रे आभाळी!

फिरून येता घेऊन ये तू,

सुवर्ण किरणे ती सोनसळी!

 

© सौ. उज्वला सुहास सहस्रबुद्धे

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ टाक ☆ श्री मुबारक बाबू उमराणी

श्री मुबारक बाबू उमराणी

 

☆ कवितेचा उत्सव ☆ टाक ☆ श्री मुबारक बाबू उमराणी ☆

वारा नसतांही

पांगले ते पक्षी

आसमंतातच

कोरीतच नक्षी

 

प्रखर बाणांच्या

ऊन्हांच्या त्या झळा

घसा कोरडाच

सोशितच कळा

 

गावातून वाहे

काळेनिळे पाणी

तेजाब ते पित

करपली वाणी

 

झाडांच्या  झुंडीत

रासच पानांची

बासरी अबोल

बेचैन कान्हाची

 

जागोजागी दिसे

सांडलेले पंख

चांदणेही आले

मारीतच डंख

 

पक्षी घालेनात

नदीकाठी गस्ती

झाडात फुलेना

पाखरांची वस्ती

 

गर्दीत मिळेना

कोणालाच थारा

सुकुनच गेला

ममतेचा झरा

 

गावोगावी उडे

टाररस्ता घुळ

कापीतच गेले

झाडांचेच मुळ

 

बेचैन  होऊनी

सारे मारी हाक

पानावर आज

चालेनाच टाक

 

© श्री मुबारक बाबू उमराणी

शामरावनगर, सांगली

मो.९७६६०८१०९७.

≈ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ मनसूर्य ☆ सौ.अश्विनी कुलकर्णी

☆ कवितेचा उत्सव ☆ मनसूर्य ☆ सौ.अश्विनी कुलकर्णी ☆

कॅनव्हास वरील चित्रात

नेहमीच सूर्य कुठे दिसतो?

तरीही उजळतो आसमंत,

दिसतात हिरव्या ओल्या रेषा

रेषांच्या विविध छटा…आणि

ऐकूही येते खळखळ नद्यांची

आकाशाने कवेत घेतलेले पक्षी… त्यांच्या कुशीत आश्वस्त ,

वाटून घेणारे डोंगर….

 

दिसतं….

 

आकाश आणि नदीच अद्वैत…

आकाश आणि डोंगरांचे अद्वैत…

कधी झाडाचं…लता पल्लवीचं…

तर कधी साऱ्या सृष्टीचं अद्वैत….

त्या आकाशाशी!!

चित्रात सूर्य नसतानाही….

 

मग असाच एक मनसूर्य

प्रत्यक्ष प्रकट न होणारा … काळोखातूनही उजेड प्रसवणारा….

मुठीएव्हढ्या अंधारात वसलेल्या हृदयातून ,

तेजाळणाऱ्या गीतांना ताल देणारा…

तर कधी….

पान, फुल, सरिता, आभाळ होऊन त्यांना रंग नी रूप देणारा….

आणि तिमिरातूनही,

चैतन्याची वाट दाखवणारा,

आणि जीवनाच्या सुंदरतेशी,

अद्वैत करवणारा….

पडद्यामागचा कलाकार!

पडद्यामागचा कलाकार!

 

© सौ अश्विनी कुलकर्णी

सांगली  (महाराष्ट्र)

मो – 9421225491

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – मनमंजुषेतून ☆ ऋणानुबांधाच्या गाठी’ – भाग 2 ☆ श्रीमती उज्ज्वला केळकर

श्रीमती उज्ज्वला केळकर

☆ मनमंजुषेतून ☆ ऋणानुबांधाच्या गाठी’ – भाग 2 ☆ श्रीमती उज्ज्वला केळकर ☆ 

आर्थिक कारणाने सरकारने सासवड येथे चालवलेली ही शाळा ७२ साली बंद केली. मग आण्णा-वहिनी पुण्याला त्यांच्या घरी आले. त्यानंतर त्यांच्या सासवडच्या किती तरी विद्यार्थिनी,  कधी मुला-बाळांना घेऊन, कधी नवर्‍याला घेऊन आण्णांकडे यायच्या. उज्ज्वलाचे   वडीलही पुण्यालाच राह्यचे. त्यामुळे एस.एस.सी.ची परीक्षा झाल्यावर,  तीदेखील पुण्याला आली. उज्ज्वला काळे पुण्यातच होती. त्यामुळे तिचे येणे वारंवार घडू लागले. कधी मुलांना घेऊन, कधी वडलांना,  कधी भावाला.  असं होता होता, उज्ज्वला आणि तिचा परिवार आण्णांच्या गोतावळ्यात कधी मिसळून गेला,  कुणालाच कळलं नाही.

आण्णा तिला एकदा म्हणाले, ‘नुसता एस.एस.सी.चा काय उपयोग?  तू डी.एड. हो. ‘नुसती सूचनाच नाही. तिच्या मागे लागून तिला डी.एड. ला प्रवेश घ्यायला लावला. तिचा अभ्यास करून घेतला. मग यथावकाश प्राथमिक शाळेत नोकरी, कायम होणं, हे सारं घडून गेलं. उज्ज्वलाचा संसार मार्गी लागला. हे सारं होईपर्यंत एखाद्या डोंगरासारखे आण्णा तिच्या मागे उभे राहिले. आण्णांचे हे ऋण उज्ज्वला नेहमीच मानते. ती म्हणते, `आण्णा नसते, तर लोकांच्या घरी धुणं-भांडी करून मला मुलांना वाढवावं लागलं असतं.’

उज्ज्वला मराठा समाजातली. वडील चांगले पदवीधर. पण समाजाची म्हणून एक रीत-भात असते. चाकोरी असते. तिचं लग्नं लवकरच,  म्हणजे बाराव्या-तेराव्या वर्षी झालं. दोन मुले झाली आणि पठोपाठ वैधव्याच्या दु:खाला सामोरे जायची वेळ आली. आपघर उध्वस्त झाल्यावर बापघर जवळ करणं आलं. तिथे आसरा,  तात्पुरता आधारही मिळाला. पण कुटुंब मोठं. मिळवता एकटा. आसरा मिळाला तरी आपल्या पिलांच्या चारा-पाण्याची व्यवस्था तरी आपल्याला बघायला हवी. त्यासाठी शिक्षण हवे. आईने मुलांना संभाळायचे मान्य केले आणि उज्ज्वला  सासवडला राहिली. दोन वर्षात शालांत परीक्षा ती उत्तीर्ण झाली.

बुद्धिमान माणसे आपल्या कर्तृत्वावर पुढे जातात. सामान्य वकुब व कुवत असलेल्या व्यक्तींमध्ये चैतन्याची,  जिद्दीची ज्योत पेटवावी लागते. `तू ही गोष्ट निश्चितपणे करू शकशील, असा आत्मविश्वास जागवावा लागतो. ‘आण्णांनी उज्ज्वलाच्या बाबतीत नेमके हेच केले. उज्ज्वला सामान्य बुद्धीची मुलगी असली,  तरी कष्टाळू होती. `परीक्षेत पास होणे मुळीच अवघड नाही’ असा विश्वास त्यांनी तिच्यात निर्माण केला. तिचा अभ्यास घेतला. तिला मार्गदर्शन केले. म्हणूनच ती म्हणते, `आण्णांमुळेच मी आज शिक्षिका म्हणून उभी आहे. एरवी मला इतरांच्या घरची धुणं-भांडी करून मुलांना वाढवावं लागलं असतं.

– क्रमश:

© श्रीमती उज्ज्वला केळकर

176/2 ‘गायत्री’, प्लॉट नं 12, वसंत साखर कामगार भवन जवळ, सांगली 416416 मो.-  9403310170

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ लागला मिसळण्या अश्रुधूर ☆ श्री शुभम अनंत पत्की

श्री शुभम अनंत पत्की

☆ कवितेचा उत्सव ☆ लागला मिसळण्या अश्रुधूर ☆ श्री शुभम अनंत पत्की 

प्रसन्न वातावरण होते किती,

दिवस हा होता पवित्र किती

लागले गालबोट या नेत्यांमुळे,

पोलिसांचे कोंडले श्वास किती

 

लोकशाहीचं आदर्श मॉडेल,

स्विकारले होते आज देशाने

प्रजासत्ताक चिरायु होण्याचे,

७२ सोहळे झाले शांततेने

 

पोलिसांनी तारलं होतं,

कोरोनामध्ये सर्वांना

तुम्ही का चिरडलं आज,

गवत समजून दुर्वांना

 

करा कितीही सारवासारव,

ऊरात राहिल खदखद सर्वदूर

दिल्लीचे हे असह्य प्रदूषण,

लागला मिसळण्या अश्रुधूर

 

© श्री शुभम अनंत पत्की

२६/०१/२०२१

(कवितात व्यक्त केलेली मते लेखकाची वैयक्तिक मत आहेत.)

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ रेखीन माझ्या मीच ललाटा ☆ श्री प्रकाश लावंड

☆ कवितेचा उत्सव ☆ वज्रदेही ☆ श्री प्रकाश लावंड ☆

ना  हाकाटी  ना बोभाटा

बुजून गेल्या साऱ्या वाटा

रान  काटेरी  माजलेले

पाय थकलेले पल्ला मोठा।।

 

कडे कातीव दऱ्या ताशीव

निसरडे दगड घोटीव

भणाण वारा भेलकांडतो

भिती दाखवी खडा चढाव

किती परीक्षा पाहतोस

रौद्ररूपा सांग विराटा  ।। १।।

 

काळोखा कर आकांडतांडव

तोंड पसरून भिती दाखव

नजर माझी प्रकाशमान

आणिक तगडे माझे सौष्ठव

तेजोमय झाले बघ माझे

शिवार,घर,अंगण ओटा ।। २।।

 

माझा प्रवास नाही सस्ता

माझ्यासाठी ना हमरस्ता

जीव पणाला नित्य लावतो

काळी माय कसता कसता

घामानं भिजवून माती

रेखीन माझ्या मीच ललाटा  ।। ३।।

 

© श्री प्रकाश लावंड

करमाळा जि.सोलापूर.#e-abhivyakti

मोबा 9021497977

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – साप्ताहिक स्तम्भ ☆ कवितेच्या प्रदेशात # 83 – आरक्षण …. ☆ सुश्री प्रभा सोनवणे

सुश्री प्रभा सोनवणे

(आप  प्रत्येक बुधवार को सुश्री प्रभा सोनवणे जी  के उत्कृष्ट साहित्य को  साप्ताहिक स्तम्भ  – “कवितेच्या प्रदेशात” पढ़ सकते  हैं।)

☆ साप्ताहिक स्तम्भ – कवितेच्या प्रदेशात # 83 ☆

☆ आरक्षण  …. ☆

आयुष्याचा प्रवास करताना

प्रत्येकालाच हवी असते

आपापली आरक्षित जागा!

धकाधकीच्या जीवनात ही

लळत लोंबत जगण्याची वेळ

कधीच न आलेल्या प्रवाशाला तर

सहनच होत नाही गर्दीतली घुसमट!

आता निवांत रमावे इथे

असे वाटत असताना,

खिडकीतल्या चिमण्यांना

हुसकावून द्यावे अंगणात

तसे माहेरवाशिणींना

वागविले जाते तेव्हा

बंद करावा माहेरचाही प्रवास!

आपले अस्तित्व नाकारणा-यांकडे

थांबू नये मुक्कामाला!

सोडू नये आपली आरक्षित हक्काची जागा,

विनाआरक्षण करू नये प्रवास कदापिही!

कारण वयाचा आणि नात्याचा मान राखून

चटकन उठून जागा देणा-यांची पिढी

संस्कारली गेली नाही आपल्याकडून!

म्हणूनच करावी तरतूद,

आपल्या आरक्षणाची

कुठल्याही प्रवासाला निघण्यापुर्वी!

 

© प्रभा सोनवणे

“सोनवणे हाऊस”, ३४८ सोमवार पेठ, पंधरा ऑगस्ट चौक, विश्वेश्वर बँकेसमोर, पुणे 411011

मोबाईल-९२७०७२९५०३,  email- [email protected]

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ हल्ली…. ☆ श्री तुकाराम दादा पाटील

श्री तुकाराम दादा पाटील

 ☆ कवितेचा उत्सव ☆ हल्ली…. ☆ श्री तुकाराम दादा पाटील ☆ 

हल्लेच श्वापदांचे झालेत खूप हल्ली

रानातले शिकारी दमलेत खूप हल्ली

 

भलतेच बदल झाले वस्तीत पाखरांच्या

राव्यात कावळे ही लपलेत खूप हल्ली

 

बाजारपेठ ज्यानी काबीज आज केली

त्यांनीच देह त्यांचे विकलेत खूप हल्ली

 

भलत्याच चोचल्यानी केली दिवाळखोरी

त्यांचे लिलाव येथे घडलेत खूप हल्ली

 

रांधून वाढणारे गेले मरून सारे

बांधावया शिदोरी आलेत खूप हल्ली

 

जे पोसले बळे ते माजूरडे निघाले

खाऊन सकस खाणे सुजलेत खूप हल्ली

 

ऐकून भामट्यांची भलती मधाळ वाणी

स्वप्नात गुंतलेले फसलेत खूप हल्ली

 

सुखरूप मार्ग नाही जगण्यास आज उरला

वाटेत खाच खळगे पडलेत खूप हल्ली

 

©  श्री तुकाराम दादा पाटील

मुळचा पत्ता  –  मु.पो. भोसे  ता.मिरज  जि.सांगली

सध्या राॅयल रोहाना, जुना जकातनाका वाल्हेकरवाडी रोड चिंचवड पुणे ३३

दुरध्वनी – ९०७५६३४८२४, ९८२२०१८५२६

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈

Please share your Post !

Shares
image_print