मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ “मनसंवाद…” ☆ प्रा. भरत खैरकर☆

प्रा. भरत खैरकर

? कवितेचा उत्सव ?

☆ “मनसंवाद” ☆ प्रा. भरत खैरकर 

गुढपण माझे मनाचा संवाद

माझाच वाद माझ्यासंगे !

*

गरुडाचे पंखी आकाश अपुरे

तैसे मन उडे चराचरी !

*

सुखदुःख सारे मृगजळी खेळ

साधावा मेळ विवेकाने!

*

परिसाचे संगे लोह झाले सोने

तैसे शब्दाभ्यासे सारस्वत!

*

चित्ती यातायात जगाचा पसारा

मना एक थारा पांडुरंग!

© प्रा. भरत खैरकर

संपर्क – बी १/७, काकडे पार्क, तानाजी नगर, चिंचवड, पुणे ३३. मो.  ९८८१६१५३२९

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ ताल आणि ठेका ! ☆ श्री प्रमोद वामन वर्तक ☆

श्री प्रमोद वामन वर्तक

? कवितेचा उत्सव ? 

😞 😅  ताल आणि ठेका !  ⭐ श्री प्रमो वामन वर्तक ⭐ 

होई बेताल बघा सारे

ठेका चुकता तालाचा,

नाही वेळीच सावरला

रंग उडेल आयुष्याचा !

*

 करू नका श्रीगणेशा

 द्रुत लयीच्या ठेक्याने,

 अन्यथा घात ठरलेला

 धावता जलद गतीने !

*

सोप्पे नसते कधीच

घट्ट पकडणे तालास,

आयुष्य पडते खर्ची

सुंदर सम गाठण्यास !

*

 जो ताल आला नशिबी

 त्या लयीत ठेका धरावा,

 हा मंत्र सुखी आयुष्याचा

 तुम्ही मनावर कोरावा !

 तुम्ही मनावर कोरावा !

© श्री प्रमोद वामन वर्तक

संपर्क – दोस्ती इम्पिरिया, ग्रेशिया A 702, मानपाडा, ठाणे (प.) – 400610 

मो – 9892561086 ई-मेल – [email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – क्षण सृजनाचा ☆ समुद्र … ☆ डॉ. निशिकांत श्रोत्री ☆

डॉ. निशिकांत श्रोत्री

📚 क्षण सृजनाचा 📚

☆ समुद्र … ☆ डॉ. निशिकांत श्रोत्री ☆

समुद्राचे माझ्या लिखाणाशी विलक्षण घनिष्ठ नाते आहे. मला स्वतःला याची जाणीव गुहागरच्या समुद्रकिनाऱ्यावर ‘भेकड निसर्ग’ ही कविता प्रसवल्यावर झाली. मी भेट दिलेला एकही समुद्र किनारा असा नाही जेथे माझ्याकडून काही साहित्य निर्मिती झाली नाही. महाबलीपुरम् ला तर समुद्रात कमरेएवढ्या पाण्यात उभा असतांना उन्मनी अवस्थेत माझ्याकडून एकापाठोपाठ एक चार कवितांची निर्मिती झाली; त्या समुद्रातच पाठ करून नंतर मी चौघांच्या बसच्या तिकिटांच्या मागे लिहून काढल्या.

काही वर्षांपूर्वी जुहू येथे माझा मुलगा सुश्रुत याच्या घराच्या खिडकीतून समुद्राचे रौद्र स्वरूप पाहून माझ्याकडून ही कविता रचली गेलीः

☆ नकोस लंघु किनारा ☆ डाॅ. निशिकान्त श्रोत्री ☆

भूचर सारे अपुल्या धामी नकोस दावु दरारा

रौद्रस्वरूपी लाटा उसळुनि नकोस लंघु किनारा ||धृ||

*

अथांग असशी अंतर्यामी तयात होई तृप्त

त्याच्याही गर्भातुन लाव्हा खदखदतो ना तप्त

भूपृष्ठाच्या साम्राज्याचा भव्य किती तो तोरा

 रौद्रस्वरूपी लाटा उसळुन नकोस लंघु किनारा ||१||

*

मर्यादेच्या परीघामध्ये जग सारे गोजिरे

अपुल्या अपुल्या विश्वामध्ये रूप भासते न्यारे

भूमी परकी, नको तयावर आक्रमणाचा तोरा

रौद्रस्वरूपी लाटा उसळुन नकोस लंघु किनारा ||२||

*

जलचर सारे तुझिया पोटी नको अतिची आंस

भूचर अपुले सुखरूप असती तुझा न त्यांना ध्यास

मेघ होउनी नभातुनिया भूवरी वर्षी धारा

रौद्रस्वरूपी लाटा उसळुन नकोस लंघु किनारा ||३||

*

रत्नाकर तू तुझिया पोटी अमोल खजिना लक्ष्मीचा

भूसृष्टीची हांव नसावी सुशांत होई साचा

तुझाच ठेवा तुझ्याचपाशी जपून ठेवि सागरा

रौद्रस्वरूपी लाटा उसळुन नकोस लंघु किनारा ||४||

© डॉ. निशिकान्त श्रोत्री

एम. डी. , डी. जी. ओ.

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – चित्रकाव्य ☆ हा खेळ सूर्य-चंद्राचा… ☆ सुश्री नीलांबरी शिर्के ☆

सुश्री नीलांबरी शिर्के

 

?️?  चित्रकाव्य ?️?

☆ हा खेळ सूर्य-चंद्राचा ☆ सुश्री नीलांबरी शिर्के

कालचा सूर्य मावळता

तो आज नव्याने येतो

रोजचा दिवस आपणा

म्हणून वेगळा म्हणतो…..

*

रवि मावळतीला जाता

प्रहर रातीचा हळू येतो

साम्राज्य काळोखाचे तो

हलकेच पसरवून देतो…..

*

 रातीला येणारा अंधार 

 दुसरी पहाट येईतो रहातो

 रवि नव्या दिवसाचा येता

 अंधार कालचा जातो…..

*

 सुख रविसम येते जाते

 आणि ….

अंधारासम मुक्कामाला

 दु:ख वस्ती करून जाते…….

©  सुश्री नीलांबरी शिर्के

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ घडी छान बसते… ☆ सौ. अमृता देशपांडे ☆

सौ. अमृता देशपांडे

? कवितेचा उत्सव ?

🙏🏻 घडी छान बसते… 🙏🏻 सौ. अमृता देशपांडे  

दोन टोकं जुळवली की

घडी छान बसते….

*

दोन टोकं जुळवणं खरंच

अवघड का असते… ?

मधलं काही जरा बाजूला

केलं तर

घडी छान बसते.

*

मागची पिढी पुढच्या पिढीशी

जुळणं अवघड का असते.. ?

मधली जरा बाजूला झाली तर

घडी छान बसते.

*

मागचे दिवस आताचे दिवस

तफावत का दिसते… ?

मधले नको ते काही विसरले तर

घडी छान बसते.

*

कागदावर लिहून दोन्ही टोके

जुळवावीत

आत लिहिलेले लपून रहाते..

मनातली घडी छान बसते.

*

तुझंही नको माझंही नको

मधलं सारं पुसून

परत टोकं जुळवली तर…

घडी छानच बसते.

*

घडीघडीचे आयुष्य

घड्याघड्यांनी भरते…

एक एक टोक जुळवता

घडी छान बसते.

*

घडी छान घालता घालता

हळूच उलगडली… तर

मधली रिकामी जागा

नेहमीच भरलेली दिसते.

© सौ. अमृता देशपांडे 

पर्वरी – गोवा

9822176170

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ सलाम… ☆ सौ.वनिता संभाजी जांगळे ☆

सौ.वनिता संभाजी जांगळे

?  कवितेचा उत्सव ?

सलाम ☆ सौ. वनिता संभाजी जांगळे ☆

 कधी दुष्काळ सुका, तर कधी येतो ओला

दुःखाच्याच रेघुट्या, आमच्या नशिबाला.

ठिगळं जोडली सतरा, तरी पदर फाटलेला

शेवटी पिकाचा पंचनामा, कागदावरच उरला.

*

 सलाम आमुचा जिंकला आणि हारलाही त्याला

**

कुणा ठाव कोण आला अन कोण पडला ?

नाळ आमुच्या कष्टाची, रानच्या बांधाला

धरणीला माय आणि बाप मानतो नभाला

आलेल्या संकटाचं, साकडं घालतो विठूला

*

सलाम आमुचा जिंकला आणि हारलाही त्याला

**

कष्टाच्या घामात रगडतो, जवा आमुचा पागुटा

तवाच रंगतो पुढाऱ्याचा, चकचकीत फेटा

बळी किती जाती, गोड उसाच्या कडू कहाणीला

तवा झळकतं नाव पुढाऱ्याचं, साखर कारखाणदारीला

*

सलाम आमुचा जिंकला आणि हारलाही त्याला

**

सोयाबीन, कपासीचा भाव, सदाच ढासळलेला

बांधावरच्या बाभळीला, फास कर्जाचा टांगलेला

अश्वासनाच्या फुक्या हावंत, श्वास गुदमरलेला

मत माझं देऊनशानी, फक्त जागलो लोकशाहीला

*

सलाम आमुचा जिंकला आणि हारलही त्याला

© सौ.वनिता संभाजी जांगळे

जांभुळवाडी-पेठ, ता. – वाळवा, जिल्हा – सांगली

संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ.उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ करूं या सद्भावाची वारी – – ☆ सौ. ज्योती कुळकर्णी ☆

सौ. ज्योती कुळकर्णी 

? कवितेचा उत्सव ?

☆ करूं या सद्भावाची वारी  – – ☆ सौ. ज्योती कुळकर्णी ☆

(महापरिनिर्वाण दिन.)

मानवतेच्या मंदिरातील होऊ वारकरी

करूं या सद्भावाची वारी ॥ ध्रु॥

*

मायभूची अम्ही लेकरे सारी

पिता होऊन लढले हे पुढारी

विचाररत्ने लेवून आंबेडकरी

करू या सद्भावाची वारी ॥१॥

*

जातपातीचा भेदभाव सारा

नष्ट करूनी विचार पसारा

भरतभूला उंचवू कळसापरी

करू या सद्भावाची वारी ॥२॥

*

जन्म अमुचा या भूमीमधला

उचनीच कलंक या मातीला

मिटवून टाकू या ही दरी

करू या सद्भावाची वारी

*

मानवतेच्या मंदिरातील होऊ वारकरी

करूं या सद्भावाची वारी ॥ध्रु॥

© सौ. ज्योती कुळकर्णी

अकोला

मोबा. नं. ९८२२१०९६२४

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ .. चमच्यांची महती… ☆ प्रा. सौ. सुमती पवार ☆

प्रा. सौ. सुमती पवार

? कवितेचा उत्सव ?

.. चमच्यांची महती… ☆ प्रा. सौ. सुमती पवार ☆

*

चमच्यांची हो महती किती सांगू मी तुम्हाला

उठसुठ मागे मागे नाही धरबंध तोंडाला

लाळ गळते ती किती नाही लाज नि शरम

पोळी भाजतात रोज स्वार्थाचीच ते गरम…

*

चाटूपणा किती किती पाहताच ये शिसारी

मागे मागे फिरतात हे तर अट्टल भिकारी

बांडगुळे ही झाडांची शोषण करून जगती

बिलगती झाडाला नि करती झाडांची दुर्गती..

*

परस्वाधिन हो जिणे नाही वकुब काडीचा

झेंडा धरावा हो हाती रोज चालत्या गाडीचा

जिथे भाजेल हो पोळी तिथे लागती जळवा

जाती सोडून हे केव्हा नाही भरोसा धरावा…

*

जिथे दिसेल हो तूप तिथे बुडती चमचे

तूप संपताच पहा नाही होणार तुमचे

केव्हा मारतील लाथ केव्हा सोडतील साथ

लाचार नि लाळघोटी निलाजरी ही जमात..

*

दूर ठेवा हो चमचे बदनाम ते करती

तोंडावर गोड गोड खिसे आपुले भरती

गोड गोड जो बोलतो पोटी छद्म असे त्याच्या

फटकळ परवडे हे तर करतात लोच्या..

© प्रा.सौ.सुमती पवार 

 नाशिक

(९७६३६०५६४२)

[email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – इंद्रधनुष्य ☆ श्रीमद्‌भगवद्‌गीता — अध्याय १७ — श्रद्धात्रयविभागयोगः — (श्लोक ११ ते २०) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆

डाॅ. निशिकांत श्रोत्री 

? इंद्रधनुष्य ?

☆ श्रीमद्‌भगवद्‌गीता — अध्याय १७ — श्रद्धात्रयविभागयोगः — (श्लोक ११ ते २0) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆

संस्कृत श्लोक… 

अफलाकाङ्क्षिभिर्यज्ञो विधिदृष्टो य इज्यते । 

यष्टव्यमेवेति मनः समाधाय स सात्त्विकः ॥ ११ ॥

*

शास्त्रोक्त यज्ञ कर्तव्य निष्काम कर्म बुद्धीने

सात्विक तो यज्ञ संपन्न समाधानी वृत्तीने ॥११॥

*

अभिसन्धाय तु फलं दम्भार्थमपि चैव यत्‌ । 

इज्यते भरतश्रेष्ठ तं यज्ञं विद्धि राजसम्‌ ॥ १२ ॥

*

प्रयोजन फलप्राप्तीचे अथवा केवळ दिखाव्याचे

ऐश्या यज्ञा भरतश्रेष्ठा राजस म्हणून जाणायाचे ॥१२॥

*

विधिहीनमसृष्टान्नं मन्त्रहीनमदक्षिणम्‌ । 

श्रद्धाविरहितं यज्ञं तामसं परिचक्षते ॥ १३ ॥

*

नाही विधी ना अन्नदान, मंत्र नाही दक्षिणा

श्रद्धाहीन यज्ञा ऐशा तामस यज्ञ जाणा ॥१३॥

*

देवद्विजगुरुप्राज्ञपूजनं शौचमार्जवम्‌ । 

ब्रह्मचर्यमहिंसा च शारीरं तप उच्यते ॥ १४ ॥

*

देव ब्राह्मण गुरु ज्ञानी यांची पवित्र आर्जवी पूजा

ब्रह्मचर्य अहिंसा आचरत हे शारीरिक तप कुंतीजा ॥१४॥

*

अनुद्वेगकरं वाक्यं सत्यं प्रियहितं च यत्‌ । 

स्वाध्यायाभ्यसनं चैव वाङ्मयं तप उच्यते ॥ १५ ॥

*

प्रिय हितकारक यथार्थ क्लेशहीन भाषण

वेदपठण नामस्मरण हे तप वाणीचे अर्जुन ॥१५॥

*

मनःप्रसादः सौम्यत्वं मौनमात्मविनिग्रहः । 

भावसंशुद्धिरित्येतत्तपो मानसमुच्यते ॥ १६ ॥

*

प्रसन्न मन शांत स्वभाव आत्मनिग्रह मौन

पवित्र मानसे भगवच्चिंतन मानस तप जाण ॥१६॥

*

श्रद्धया परया तप्तं तपस्तत्त्रिविधं नरैः । 

अफलाकाङ्क्षिभिर्युक्तैः सात्त्विकं परिचक्षते ॥१७॥

*

निष्काम वृत्ती श्रद्धाभावे आचरण ही त्रयतप

जाणुन घेई धनंजया तू हेचि सात्विक तप ॥१७॥

*

सत्कारमानपूजार्थं तपो दम्भेन चैव यत्‌ । 

क्रियते तदिह प्रोक्तं राजसं चलमध्रुवम्‌ ॥ १८ ॥

*

इच्छा मनी सत्काराची सन्मानाची वा स्वार्थाची

तप पाखंडी हे राजस प्राप्ती क्षणभंगूर फलाची ॥१८॥

*

मूढग्राहेणात्मनो यत्पीडया क्रियते तपः । 

परस्योत्सादनार्थं वा तत्तामसमुदाहृतम्‌ ॥ १९ ॥

*

मन वाचा देहाला कष्टद मूढ हेकेखोर तप

दूजासि असते अनिष्ट जाणी यासी तामस तप ॥१९॥

*

दातव्यमिति यद्दानं दीयतेऽनुपकारिणे । 

देशे काले च पात्रे च तद्दानं सात्त्विकं स्मृतम्‌ ॥ २० ॥

*

दानात नाही उपकार कर्तव्यास्तव दान

देशा काला पात्रा दान तेचि सात्त्विक दान ॥२०॥

 

मराठी भावानुवाद  © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री

एम.डी., डी.जी.ओ.

मो ९८९०११७७५४

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – इंद्रधनुष्य ☆ नामा म्हणे आता लोपला दिनकर.. ।। ☆ प्रस्तुती : डॉ. ज्योती गोडबोले ☆

डॉ. ज्योती गोडबोले 

? इंद्रधनुष्य ?

☆ ‘नामा म्हणे आता लोपला दिनकर.. ।।‘ – लेखक : संत नामदेव  

नामा म्हणे आता लोपला दिनकर.. ।। 

*

देव निवृत्ति यांनी धरिले दोन्ही कर । 

जातो ज्ञानेश्वर समाधीसी ॥१॥

*

नदीचिया माशा घातलें माजवण । 

तैसें जनवन कलवलें ॥२॥

*

दाही दिशा धुंद उदयास्ताविण । 

तैसेंचि गगन कालवलें ॥३॥

*

जाऊनि ज्ञानेश्वर बैसले आसनावरी । 

पुढें ज्ञानेश्वरी ठेवियेली ॥४॥

*

ज्ञानदेव म्हणे सुखी केलें देवा । 

पादपद्मीं ठेवा निरंतर ॥५॥

*

तीन वेळां जेव्हां जोडिलें करकमळ । 

झांकियेले डोळे ज्ञानदेवें ॥६॥

*

भीममुद्रा डोळा निरंजनीं लीन । 

जालें ब्रह्मपूर्ण ज्ञानदेव ॥७॥

*

नामा म्हणे आता लोपला दिनकर । 

बाप ज्ञानेश्वर समाधिस्थ ॥८॥

— समाधीचे अभंग (६७)

 संत श्रीनामदेव महाराज

प्रस्तुती : डॉ. ज्योती गोडबोले 

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares
image_print