Tag: #मराठी-आलेख

 विविधा 

 डॉक्टर फॉर बेगर्स  डॉ अभिजीत सोनवणे ☆

☆  15 आॕगस्ट … माझाही स्वातंत्र्य दिन !!! – भाग ३ ☆ 

मित्र म्हणायचे, “ काय बे आब्या , उतरली का रे मस्ती तुजी ? साल्या, लोकांना नोकऱ्या मिळत नाहीत, तू  मोटा तीसमारखान निघालास होय ? स्वतःला शाना समजतो का रे ?  एवढी मोठी नोकरी सोडलीस ? मर साल्या आता, नोकरी सोडून जो शहाणपणा केला आहेस—भोग त्याची फळं… त्याच लायकीचा आहेस xxxx तू … ! ”

——ही  xxxx शिवी मनात रुतुन बसलीय, काट्यासारखी … !——-ही शिवी मी मनात जपुन ठेवलीय—–फ्रेम करुन– आणि या फ्रेमवर मी खूप प्रेम करतो ! 

——मी पूर्ण डिप्रेस झालो होतो, डिप्रेस करणारे माझेच होते…!

——बुडण्याचं दुःखं नसतं—-मरण्याचंही नसतं, पोहता येत नाही– याचंही दुःखं मुळीच नसतं—पाण्यात ढकलणारा जेव्हा आपलाच असतो ते खरं दुःखं !

मी या दुःखात बुडुन गेलो !  

तरीही निर्लज्जासारखं मला हाकलून देणाऱ्या भिक्षेक-यांमध्ये  मी रोज रोज जायचो. 

नाही नाही ते त्यांचं ऐकून घ्यायचो, त्यांच्या पोटभर शिव्या खायचो, रात्री झोप लागायची नाही, कारण शिव्याशाप खावुनही शेवटी पोट रिकामंच असायचं…. ! 

——हे असं एक नाही, दोन नाही, तीन नाही, तर तब्बल 31 महिने चाललं—–! 

एकेदिवशी, अंगावर अक्षरशः किडे पडलेले, फुटपाथवर 24 वर्षे पडलेले एक आजोबा दिसले.  त्यांच्या पाच फुटांवर सुद्धा कुणीही जात नसे. त्यांचं सर्व ड्रेसिंग करून, त्यांना स्वच्छ करून 

“आपलं घर” च्या विजय फळणीकर सरांकडे एका वृद्धाश्रमात ठेवलं. 

–या बाबांना  पूर्ण माणसात आणलं….!  ते गेले,  तेव्हा त्यांचा मुलगा म्हणुन त्यांचे अंत्यसंस्कारही केले——!

भीक मागणाऱ्या समूहाने हे सर्व पाहिलं… ! 

यानंतरही या भिक्षेकर्ऱ्यांनी  मी भिक्षेक-यांसाठी केलेल्या अनंत गोष्टी दुरुन दुरुन पाहिल्या—- !

—आणि हळूहळू माझ्याबद्दलचं त्यांचं मत बदलत गेलं…!—- 

“ यार … हे सालं आपल्यातलंच हाय… ह्यो आपल्यासाटीच कायतरी करतोय … ! “

—–इतकी साधी गोष्ट त्यांना कळायला 31 महिने गेले होते—आणि हे त्यांना कळेपर्यंत मी पण ख-या अर्थानं भिकारी झालो होतो—-! 

—-हळूहळू मला त्यांनी आपल्या मध्ये ऊठ-बस करण्याची मनापासून परवानगी दिली. 

आॕगस्ट 2015 ते मार्च 2018 अशी अडीच वर्षे मी फक्त त्यांच्यात मिक्स होण्यासाठी झुंजत होतो—! 

हा काळ माझ्यासाठी अत्यंत वाईट होता… खडतर होता… ! त्यांच्याशी नातं निर्माण करण्यासाठी आणि विश्वास निर्माण करण्यासाठी मला अडीच वर्षे झुंज द्यावी लागली. 

या काळात त्यांच्याशी नातं निर्माण करण्यासाठी मी त्यांच्याबरोबर सतत बसत असे, उठत असे,  जेवत असे, खात असे—! 

भिक्षेक-यांनी माझी अशी अडीच  वर्षे कठोर परीक्षा पाहून मला त्यांच्यातला एक होण्याची संधी दिली—- !

—–भिकारी होणंही इतकं सोपं नसतं तर ! त्यासाठी पण परिक्षा असतात—-MPSC आणि UPSC पेक्षा अवघड !  यासाठीही कठोर परिश्रम असतात तर !!! 

—–आणि मग साधारण एप्रिल 2018 पासून माझं “ डॉक्टर फाॕर बेगर्स “ म्हणून खऱ्या अर्थाने काम सुरू झालं. 

डॉक्टर होण्यासाठी, कलेक्टर होण्यासाठी किंवा एखादा ऑफिसर होण्यासाठी आधी तीन ते चार – पाच वर्षे कठोर अभ्यास करावा लागतो, आणि त्यानंतरच पदवी हातात मिळते. 

मी सुद्धा अडीच तीन वर्षे कठोर परिश्रम घेऊन भिकाऱ्यांचा डॉक्टर ही पदवी मिळवली होती, उत्तम मार्कांनी मी पास झालो होतो !— होय—-मी भिका-यांचा डाॕक्टर झालो होतो… ! 

——–ही पदवी एकदा हातात पडल्यानंतर मात्र, मी मागं वळून पाहिलंच नाही.

आम्ही आईबाप होवुन गेलो अशा पोरींचे—-

बिन बाळंतपणाची मनिषा… आई झाली त्यांची ! 

लगीन झालेली बाई सर्व गोष्टीं आपल्या नव-याला, नाहीतर आपल्या बापाला सांगते..

——–सांगायला अभिमान वाटतो की, आज या भिक्षेकरी कुटुंबाचा मी कुटुंबप्रमुख आहे. 

मला विचारल्याशिवाय आज  कोणतीही गोष्ट यांच्यात होत नाही—- यांच्यामध्ये सोयरीक जुळताना सुद्धा आज माझा शब्द शेवटचा धरला जातो. यांच्या पोरांची नावं मला विचारुन ठेवली जातात—! पोरी कुठलीही गोष्ट पहिल्यांदा आपल्या आईला सांगतात—पण आज भिक्षेकरी पोरी मला नि मनिषाला त्यांच्या आई अगोदर आम्हाला सारं सांगतात —–

पोरी मलाच बाप समजाया लागल्या—-आईशप्पथ –मी पन्न्नास वर्षाच्या विवाहित पोरीचा पण बाप झालो—-! बापापेक्षा पोरगी वयानं मोठी… पण म्हटलं ना ? वय हा फक्त एक आकडा ! नातं महत्वाचं… आणि नात्याला वय नसतं !

भिक्षेक-यांच्या  शंभराहून अधिक  पोरांची नावं आज “अभिजीत” आहेत—पन्नासहून अधिक पोरींची नाव आज “मनिषा” आहेत… !

——कोणताही  पुरस्कार फिका वाटतो मला यापुढं !

क्रमशः…..

© डॉ. अभिजित सोनवणे

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

सौ. सुचित्रा पवार

विविधा

☆ विदारक तरीही ?? ☆ सौ. सुचित्रा पवार ☆

परंपरा या नावाखाली आपण बऱ्याचदा सारासार विवेकबुद्धी हरवतो आणि भले -बुरे याचा विचार न करताच परंपरेशी बुद्धी गहाण ठेऊन एकनिष्ठ रहातो, मनाला न पटले तरी मनाचा दगड करतो, ज्या समाजात फुले, आगरकर, कर्वे यांच्यासारखे समाजसुधारक आयुष्याची होळी करून गेले असले तरी !

परवा एका नातेवाईकांच्या घरी माती सावरणेच्या प्रसंगाला गेल्यावर मन पेटून उठवणारा पण हतबलता लक्षात येऊन मन विषण्ण झाले तो प्रसंग असा..नवरा कावीळ ने गेला लग्न होऊन अवघे दोन वर्षे झालेले, लग्न जोडीदार याचा अर्थ कळायच्या आतच मुलीवर हा प्रसंग, त्यातच मुलगी शामळू, भित्री, नुकतेच कॉलेजचे शिक्षण संपवून हात पिवळे झाले, हळदीचा रंग अजून फिकट व्हायचा होता तोपर्यन्त तिच्यावर आलेला हा प्रसंग ती कोलमडली या अनपेक्षित धक्क्याने, मानसिक अवस्था बिकट झाली, ती नुसतं रडतच होती … विधिलिखित  कुणी बदलू शकत नाही, हेच खरे !तिसरा दिवस …नातेवाईक गोळा झाले, नैवेद्य भरला अन …अन तो प्रसंग आला कुणाही स्त्रीच्या आयुष्यात येऊ नये असा …तिचं अहेव लेण उतरून नैवेद्यावर ठेवण्याची घाई ..कुणी जायचे मंगळ सूत्र तोडायला ? कुजबुज वाढली ..”आवरा …”पुरुषमंडळी बाहेरून ओरडत होती …इतक्यात एक विधवा वृद्धा धीर धरून पुढे आली …खरेच किती विदारक हे …पहिले मंगळसूत्र ….ती मुलगी तोंड लपवून हुंदके दाबत होती तिचा श्वास घुसमटला …ते चित्र मला पाहवेना ..मी उठले न जमलेल्या सर्व जमावाला उद्देशून म्हणले, ” खरेच याची गरज आहे का ?? आपण सगळे सुशिक्षित आहात मग का अश्या पद्धतीने मंगळसूत्र तोडत आहात ? मुलीची मानसिक अवस्था तर पहा ! “

क्षणभर एकदम स्तब्धता पसरली माझं बोलणं अनपेक्षित होतं …कुजबुज सुरु झाली …”ही कोण ?काय करते ?” बऱ्याच स्त्रियांना विचित्र वाटले त्या विचित्र नजरेने पाहू लागल्या, पण मला फिकीर नव्हती .”ठीक तुमची मर्जी … ” एक पुरुष बोलला पण मंगळसूत्र तोडलेच, जोडवी उतरली, बांगडी फोडली अन नैवेद्य असा सजून गेला .गर्दीतली एक बाई उठली अन माझ्या गळ्यात पडून रडत म्हणाली, “बाई माझे …मनातलं गं बोललीस …लाखातलं एक …”अन ती धाड धाड रडू लागली जणू त्यांच्या ठसठसत्या वेदना मी आज मुक्त वाहू दिल्या होत्या !

पण माझं विचारी मन अस्वस्थ झालेय, राहून राहून प्रश्न पडतो, की आपण आज शिकलो, प्रगत झालो, पण अश्या परंपरेच्या मानसिक गुलामीतून का मुक्त होऊ शकत नाही ? का अजूनही स्त्रीला जबरदस्तीने अहेव लेण उतरून ठेवायला लावले जाते ? का नवऱ्याच्या आत्म्यालाही या सगळ्यांची आवश्यकता असते ?? बऱ्याचदा ग्रामीण  भागात असे चित्र दिसते, शेतकरी कामकरी महिलांची पायांची बोटे कष्टाच्या कामाने रापतात जोडवी करकचून फिट्ट झालेली असते, आणि ती सहजा सहजी निघत नाहीत, अशात ज्या महिलेवर असा प्रसंग ओढवलेला असतो तिला हा प्रसंग नको, ते लेण उतरवायला नको असे वाटत असते, ती अंग चोरते, तोंड लपवते आणि जोडवी हिसकावून काढताना जखमा होतात किती विचित्र ! कोणतीही स्त्री परंपरेच्या विरुद्ध सहजासहजी जात नाही मग तिला जेव्हा ते उतरावे वाटेल तेव्हा ते उतरून द्यायची मुभा का नसावी ? समाजातील हे चित्र आता तरुणानीच बदलायला हवे , (कारण स्त्रिया दुःखामुळे पतीवरील प्रेमामुळे असा निर्णय नाही घेऊ शकत )

चंद्रकोर कपाळी मिरवून शिवबाचे पाईक आहोत हे दाखवण्यापेक्षा विचारांचे जरूर पाईक व्हावे, आठवा, शिवरायांनी आपल्या मातेला सती जाऊ दिले नव्हते ! प्रत्येकाने आपल्या नातेवाईक महिलांवर असे प्रसंग आले तर अश्या निरर्थक प्रथेला विरोध करायला हवा, पहिला दगड कुणीतरी उचलल्याशिवाय समाजाला आत्मबल आणि आत्मभान येणार नाही होय ना ??

आठवावे, मंगळसूत्र घालतानाचा विधी किती पवित्र, शुभ मुहूर्त पाहून केला जातो ! मग ते काढताना इतका विदारकपणा अन अमानुष पणा अन भयानकता का ?? कोल्हापूर जिल्ह्यातील एका थोर विचारवंताने आपल्या पत्नीला सांगून ठेवले होते की ‘त्यांच्या माघारी पत्नीच्या आचरणात कोणताच बदल न व्हावा अन अहेव लेणी, कुंकू  तसेच ठेवावे ‘

माणूस किती शिकला याला महत्त्व नाही तर त्याचे आचरणात किती शिक्षितपणा आहे हेच महत्वाचे नाही का ??

 

© सौ.सुचित्रा पवार

तासगाव, सांगली

8055690240

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

इंद्रधनुष्य 

☆ तुलना ☆ संग्रहिका  – सुश्री मीनल केळकर ☆ 

तुलना(Comparison) 

श्वेताने एका तासात १० किमी अंतर कापले. आकाशने तेच अंतर दीड तासात पूर्ण केले. 

दोघांपैकी तंदुरुस्त कोण? किंवा कोणाचा फिटनेस चांगला? 

अर्थात सर्वांचे उत्तर श्वेता असेल. 

श्वेताने हे अंतर तयार केलेल्या ट्रॅकवर पूर्ण केले तर आकाशाने दगड-मातीच्या वाटेने चालत असे म्हटले तर ???

मग सर्वांचे उत्तर आकाश असेल. 

पण जेव्हा आम्हाला कळले की श्वेता ५० वर्षांची आहे तर आकाश २५ वर्षांचा आहे ?? 

मग सर्वांचे उत्तर पुन्हा श्वेता असेल. 

पण आम्हाला हे देखील कळले की आकाशचे वजन तब्बल १४० किलो आहे तर श्वेताचे वजन ६५ किलो आहे. 

पुन्हा सर्वांचे उत्तर आकाश असेल 

जसे आपण आकाश आणि श्वेताबद्दल अधिकाधीक माहिती मिळवतो, तसे तसे कोण चांगले आहे याबद्दल आपली मते भिन्न होतात आणि निर्णय बदलतात.

जीवनाचे वास्तवही असेच आहे. आपण प्रत्येकाबद्दल खूप वरवर आणि घाईने आपले मतं तयार करतो, ज्यामुळे आपण स्वतःला आणि इतरांना न्याय देऊ शकत नाही. 

प्रत्येकाला वेगवेगळ्या संधी मिळतात. 

प्रत्येकाचे आयुष्य वेगळे आहे. 

प्रत्येकाची साधन-संपत्ती भिन्न आहे. 

प्रत्येकाच्या समस्या वेगवेगळ्या आहेत. 

प्रत्येकाचे उपाय वेगवेगळे आहेत. 

प्रत्येकाची विचारसरणी वेगळी आहे.

म्हणूनच आपल्या आरोग्याची, संपत्तीची, परिस्थितीची अथवा जीवनाची श्रेष्ठता कोणाशी तुलना करण्यात नाही तर स्वतःची परीक्षा घेण्यामध्ये आहे. तुम्ही सर्वोत्तम आहात,  एकमेकाशी वादविवाद व तुलना करणं टाळा तुम्ही जसे आहात तसेच रहा आणि तुमच्या परिस्थितीनुसार सर्वोत्तम होण्याचा प्रयत्न करत रहा. निरोगी रहा, समाधानी रहा, हसत रहा, भगवंताच्या भक्तीत राहा, प्रामाणिक प्रयत्न करत रहा.

संग्राहिका : सुश्री मीनल केळकर 

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

 विविधा 

 डॉक्टर फॉर बेगर्स  डॉ अभिजीत सोनवणे ☆

☆  15 आॕगस्ट … माझाही स्वातंत्र्य दिन !!! – भाग २ ☆ 

दरवेळी मी सर्वांना दर महिन्याचा लेखा-जोखा सादर करत असतो.

15 ऑगस्ट 2015 ला मी इंटरनॅशनल संस्थेमधला जॉब सोडला होता, अंगावरची झूल काढली होती. मी स्वतः मुक्त झालो होतो यादिवशी ! 

आज बरोबर या गोष्टीला सहा वर्षे पूर्ण झाली, म्हणून साधारण सहा वर्षाचा लेखाजोखा आज अगदी थोडक्यात सादर करत आहे——

वाटेत भेटलेल्या भीक मागणा-या आजोबांना आदरांजली व्हायची,  म्हणून भीक मागणा-या  समूहासाठी मी काम करायचं ठरवलं. 

ते तर गेले… पण त्यांच्यासारखे अजून खूप आहेत—त्यांतल्या एखाद्याला हात देवू, या विचारांतुन—-! 

या समुहासाठी काहीतरी काम करायचं म्हणून मग मी रस्त्यावर फिरायला सुरुवात केली.  

सुरुवातीला मला सुद्धा कशाचीही माहिती नव्हती. मी भीक मागणाऱ्यांमध्ये  मिसळायचा प्रयत्न करु लागलो. 

सुरूवातीला लाज वाटायची…!  डोक्यावर कॅप, डोळ्यावर गॉगल आणि चेहऱ्यावर रुमाल बांधून मी त्यांच्यात मिक्स होण्याचा प्रयत्न करायचो.  

मुखवटा लावला होता… ! 

पण मला भीक मागणा-या  लोकांनी त्यांच्यात सुरुवातीला येवू दिलं नाही.  त्यांना वाटायचं, हा पोलिसांचा खबऱ्या असेल आणि आपल्याला पकडून देईल पोलिसांत, भीक मागतो म्हणुन … ! (कारण भीक मागणं हा गुन्हा आहे कायद्यानं )

किंवा कदाचित आपल्या बरोबर धोका करून, आपली जमा झालेली भीक घेऊन कुठेतरी पळून जाईल हा भामटा …!– डाॕक्टर आहे हा xxx—गोड बोलुन आपल्या किडन्या काढून विकेल, रक्त विकेल, अजून काही काही पार्ट काढुन हा बाजारात विकेल— यांत आपण मरुन जाऊ—-या डॉक्टरचा भरवसा काय ? 

किंवा आपल्या पोरीबाळींना कुठेतरी फसवेल,  फसवुन “धंद्याला” लावेल.  (मी अगोदर शरीर विक्रय करणा-या मुलींचं पुनर्वसन करणा-या एका संस्थेत बुधवार पेठेत काम करायचो— शरीर विक्रय करणा-या  या ताईंमध्ये माझी उठबस होती. काही लोकांना वाटायचं, हा माझा “धंदा” आहे, आणि मी मधला दलाल ! भीक मागणाऱ्या समुहामध्ये हाच गैरसमज पसरला होता)—-

या सर्व गैरसमजापोटी, या लोकांनी मला त्यांच्यात येण्यास पूर्णपणे बंदी घातली, धमक्या दिल्या, शिव्याही दिल्या. खूप वेळा अंगावर धावुन सुद्धा आले, काही लोक तर चप्पल दाखवायचे किंवा अंगावर थुंकायचे…! मी त्यांच्यात येवुच नये, यासाठी ते हरत-हेनं मला विरोध करायचे ! 

मी पूर्णपणे निराश झालो होतो. या लोकांसाठी मी माझी खुर्ची आणि प्रतिष्ठा पणाला लावली होती. माझ्या चार ते पाच लाखांच्या उत्पन्नावर पाणी सोडलं होतं…

मी पूर्णपणे निराश झालो ! 

धोबी का कुत्ता ना घर का ना घाट का अशी अवस्था झाली. कुत्रं तरी बरं, त्याला कुणीतरी हाड् म्हणत  का होईना, तुकडा तरी टाकतं… मला ते ही मिळेना ! 

एकीकडे काहीही कमवत नव्हतो आणि ज्यांच्यासाठी काम करायचं म्हणून नोकरी सोडली, ते लोक मला भाव देत नव्हते– नव्हे ते मलाच हाकलून लावायचे, जसा काही मीच भिकारी होतो… ! 

या काळात भिक्षेक-यांपेक्षा  वाईट अवस्था झाली माझी ! मी खरोखरचा बेरोजगार, बेनाम  झालो होतो… 

14 आॕगस्ट पुर्वी लोक अपाॕइंटमेंट घेऊन आदरानं भेटायला यायचे —– 

15 आॕगस्ट नंतर भिक्षेकरी पण मला हाकलून द्यायचे… माझ्यावर थुंकायचे ! 

किती विरोधाभास !

लाखोंचा पगार थांबल्यामुळे, माझं घर डबघाईला आलं—- कालचा साहेब, आज भिकारी झाला !

एका रात्रीत रावाचा रंक होतो… आणि रंकाचा रावही होवू शकतो… ही म्हण मला माहीत होती… ! 

मी रावाचा रंक झालो होतो.  त्या काळात, एका भिका-याचं उत्पन्न माझ्यापेक्षा जास्त होतं … !

—अशा परिस्थितीत, डॉक्टर मनीषा धावून आली. अर्धांगिनी असण्याचं कर्तव्य तिनं निभावलं !

 तिने आर्थिक स्थिती सावरण्याचा प्रयत्न केला… 

—आई-वडील डॉक्टर पी. डी. सोनवणे आणि सौ भारती सोनवणे यांनी मानसिक आधार दिला. 

—माझा भाऊ अमित सोनवणे आणि बहीण दिप्ती सोनवणे यांनी चोहोबाजुंनी आधार दिला…!

—-पण तरीही मी पुर्ण ढासळलो होतो… ! आर्थिक आणि मानसिक !  

त्यातही मी रस्त्यांवर फिरायचो — भिक्षेक-यांत…. 

आणि मला ओळखणारे लोक मात्र माझी खिल्ली उडवायचे—- 

“ काय हो, महाराष्ट्र प्रमुख, आज रस्त्यावर कसे काय तुम्ही…?”  खी.खी.. खी… हसत  लोक टोमणा मारायचे… !

“ एसी हाफीसात बसणारे तुमी… आज गटाराजवळ बसले, वास घेत गटाराचा … आरारारा…. वाईट वाटतं बुवा तुमचं… खी..खी… खी…! “ 

“काय वो सर… आज भिका-यांत बसले तुम्ही…? काय पाळी आली राव तुमच्यावर…  खी..खी… खी…!”  

“ कशाचा सर रे तो …? खी..खी… खी…”

——ही   खी… खी… खी… मी आयुष्यात कधीही विसरु शकत नाही !!!

मात्र या खी… खी… खी…ने माझे इरादे अजू न मजबूत केले ! 

क्रमशः….. 

© डॉ. अभिजित सोनवणे

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

 विविधा 

आडस —  माझी रत्नागिरी.. – श्री प्रशांत शेलटकर  संग्राहक – श्री विद्याधर फाटक  

??

आज  एका मित्राबरोबर फोनवर बोलताना सहज बोलून गेलो..’ काय आडस’ आहे रे ! त्याने मला विचारलं.. काय म्हणालास.? मी म्हटलं..काही नाही..काही नाही.

फोन झाला..आणि डोक्यात या अफलातून शब्दांची डिक्शनरी चालू झाली. हे काही खास शब्दप्रयोग रत्नागिरीचे. आडस्’ म्हणजे झकास,उत्तम. ‘वड्स’ म्हणजे एकदम मस्त.  ‘गडगा’ म्हणजे कंपाऊंड वॉल. एखाद्याला ‘रेटवला’ म्हणजे पराभूत केला. मिसळ ‘रेटवली’ म्हणजे यथेच्छ खाल्ली. पाऊस ‘रेमटवून’ पडला म्हणजे धो धो पडला. ‘आयझो’ म्हणजे ‘ओ माय गॉड’. ट्रॅफिकमध्ये ‘फुगलो’ म्हणजे अडकलो. ‘किचाट’ म्हणजे गडबड, गोंधळ, गोंगाट. एखादा ‘सरबरीत’ असणे म्हणजे डोकं कमी असणे. एखादा ‘सोरट’ असतो म्हणजे डॅम्बीस असतो.

असं म्हणतात दर दहा मैलांवर भाषा बदलत असते. आपली मराठी भाषा तर इतकी उत्तुंग आणि अचाट आहे की तिला व्याकरणाच्या चौकटीत बसवणं अशक्यप्राय गोष्ट आहे. आपल्या भाषेचा लहेजा औरच आहे. कोंकणातच चिपळूण, संगमेश्वर, रत्नागिरी, कुडाळ इथे भाषेचा बाज वेगळा असतो. मालवणी भाषा हा अजून वेगळा प्रकार. एक प्रकारचा हेल कोंकणात भाषेला असतो. एखाद्याला काही सांगितलं आणि तो आश्चर्यचकित झाला की नुसतं ‘हल्’ असं डोळे मोठे करून बोलेल, किंवा प्रेमाने ‘मेलास तू’ असं म्हणेल. तुला ना चांगला चोप दिला पाहिजे असं नं म्हणता ‘ तुला फोकटवला पाहिजे’ असं म्हणतात!

हे व असे अनंत शब्दप्रयोग नियमित वापरले जातात. यांची कुठल्याही डिक्शनरीमध्ये नोंद नसावी. भाषा ही संवादाचे माध्यम जरी असली, तरी भावना उत्कटपणे या हृदयातून त्या हृदयात पोहोचणं महत्वाचं असतं आणि लेखी भाषेपेक्षा बोलीभाषा हे काम प्रभावीपणे करत असते. आणि असे शब्द हे काम ‘आडस्’  करत असतात, नाही का?

??#आडसमाझीरत्नागिरी❤️

साभार फेसबुक वाल – मुळ लेखक श्री प्रशांत शेलटकर, रत्नागिरी

संग्राहक – श्री विद्याधर फाटक

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

सौ. राधिका भांडारकर

 मनमंजुषेतून

☆ आभार…☆ सौ. राधिका भांडारकर ☆ 

काही शब्दच असे असतात की ते ऐकणार्‍याच्या मनावर जादु करतात. कुणी छोटसं काम केलं आणि पटकन् त्या व्यक्तीला “धन्यवाद” म्हणून कृतज्ञता व्यक्त केली की त्या आदान प्रदानात गोडवा राहतो.

या लाॅकडाउनच्या काळात माझ्यासारख्या वय झालेल्या महिलेला अनेकांनी मदत केली.कुणी किराणा आणून दिला ,कुणी फळे भाज्या ,किरकोळ औषधे,रोख  पैसे  …वजने उचलली ..एक ना अनेकप्रकारे सहायता केली. मी त्यांची नुसतीच आभारी नाही तर ऋणी आहे…

आतापर्यंतच्या आयुष्यात माझ्यावर फार संकटे आली अथवा अशा काही समस्या  ऊभ्या राहिल्या असे सुदैवाने झाले नाही ..एक सुरक्षित अन् नाॅर्मलच आयुष्य जगले!!

पण हा लेख लिहीत असताना माझ्या मनात आले, संकट म्हणजे नक्की काय? त्याची व्याख्या काय?—–

तुम्हाला प्रचंड तहान लागली आहे आणि तुमच्या जवळ प्यायला पाणी नाही, त्यावेळी कुणीतरी तुम्हाला त्याच्या जवळची पाण्याने भरलेली बाटली देउन तुमची तहान भागवतो तो क्षण सर्वोच्च कृतज्ञतेचाच असतो!

तुम्हाला त्वरेने कुठेतरी जायचे आहे आणि त्याच वेळी टॅक्सी रिक्षा बस वाल्यांचा संप आहे ,पण कुणी ओळखीचे अथवा अनोळखी तुम्हाला स्वत:च्या गाडीतून सोडतात तेव्हा त्या  उपकाराची परतफेड फक्त “धन्यवाद!!” या सर्वसमावेशक शब्दानेच होऊ शकते!!

संकट मोठं नसलं तरी मदतीची गरज कशी कशा स्वरुपात हे परिस्थिती ठरवते..

माझे प्रिय पपा गेले तेव्हां आम्ही जळगावला राहत होतो! मला खूप उशीरा कळवलं!  वेळेत ठाण्याला कसं पोहचायचं? मला पपांचं अंत्यदर्शन तरी मिळेल का? प्रचंड दु:खाने मी बुद्धीहीन झाले होते! दोघांनाही —मी आणि माझे पती —जाणं आवश्यक होतं! शिवाय माझ्या मिस्टरांना मला अशा अत्यंत भावनिक प्रसंगी एकटीलाच जाऊ द्यायचं नव्हतं..मग लहान मुलींना कुठे ठेवणार?

त्यावेळी आमचे जीवलग मित्र डाॅ. गुप्ता आणि अलका यांनी सर्वतोपरी मदत केली .अतिमहत्वाच्या कोट्यामधुन रेल्वेची तिकीटं आणून दिली. मुलींची जबाबदारी घेतली .माझी बॅगही भरण्यात मदत केली .स्टेशनवर सोडायला आले.त्यावेळी ए टी एम वगैरे नव्हतच!  पैशाचं एक पुडकंही त्यांनी माझ्या बॅगेत टाकलं! माझे पती त्यांना म्हणालेही “पैसे आहेत अरे…!””असु दे! लागतील..”

 प्रश्न पैशांचा नव्हता!!  त्यामागची भावना महत्वाची..

—-मैत्री, प्रेम, प्रसंगाचं गांभीर्य समजुन  दाखवलेलं औचित्य याचं मोल होऊच शकत नाही.. त्यासाठी धन्यवाद हे शब्दही  तोकडे आहेत!! 

अगदी अलीकडे दोन वर्षापूर्वी माझी गुडघेरोपणाची शस्त्रक्रिया झाली !आम्ही दोघच ! मुलं परदेशात .माणूसबळ नाहीच. शिवाय कुणाला कशाला त्रास द्यायचा? निभावुन नेऊ आपले आपणच!!– पण प्रत्यक्ष आॅपरेशनच्या दिवशी माझ्या नणंदेचा मुलगा सुन हजर..पुढची सगळी सुत्रं त्या दोघांनी हातात घेतली..माझी जाऊही सोबतीला आली. ही सगळी माझ्या प्रेमाची माणसं ऊत्स्फुर्तपणे आली ..माझ्या सेवेखातर.. सगळं सुरळीत पार पडलं. आज जेव्हां मी बिना वेदनेचं पाऊल ऊचलते तेव्हां या सर्वांच्या प्रेमाचंच बळ एकवटलेलं असतं!!—यांचे आभार कसे मानु? किती अपुरे आहेत शब्द!!

खरं सांगु? मला माझ्या आयुष्यांत असे हाक मारल्यावर धावणारे मित्र मैत्रीणी, प्रियजन, नातेवाईक लाभले,  म्हणून मी परमेश्वराचेच आभार मानते!!

ईश्वरचरणी मी माझी कृतज्ञता ,भावपूर्णतेने व्यक्त करते….!!!

धन्यवाद!

© सौ. राधिका भांडारकर

पुणे

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

 विविधा 

डॉक्टर फॉर बेगर्स डॉ अभिजीत सोनवणे ☆

☆  15 आॕगस्ट … माझाही स्वातंत्र्य दिन !!! – भाग १ ☆ 

15 ऑगस्ट !!!  ही नुसती तारीख नव्हे, आपणा सर्व भारतीयांच्या मनावर सुवर्णाक्षराने कोरलेला हा अभिमानाचा दिवस ! याच तारखेला एकेवर्षी भारत स्वतंत्र झाला होता… आणि एकेवर्षी मी सुद्धा ! भारत इंग्रजांच्या गुलामगिरीत होता आणि मी माझ्याच ! 

सुरुवातीला एका इंटरनॅशनल कंपनीमध्ये मी महाराष्ट्र प्रमुख होतो. महिन्याचं उत्पन्न … 4-5 लाख ! 

पण यांतही समाधानी नव्हतो ! —-भरपूर पैसे कमावणे, वर …वर… वर जाणे …आणखी वरचे पद मिळवणे—–घर गाडी बंगला घेणे—-आज महाराष्ट्र प्रमुख आहे, उद्या भारताचा प्रमुख होणे—– जमलंच तर परवा जगातील काही देशांचासुद्धा प्रमुख होणे—-जग जिंकायला निघालेला सिकंदर होतो मी !–फरक इतकाच, तो सिकंदर घोड्यावर होता, आणि दिडशहाणा मी…  गाढवावर !—– 

हे गाढवही  मीच होतो आणि गाढवावर बसलेला दीडशहाणाही  मीच !

एके दिवशी, आयुष्याच्या वाटेत भेटलेल्या भीक मागणाऱ्या एका आजोबांनी दीडशहाण्या सिकंदराची नशा उतरवली—-!—-माणूस म्हणून जगण्याचं  सूत्र सांगितलं—-! 

ॲलोपॅथी, होमिओपॅथी, नॕचरोपॕथी आणि इतर कुठल्याही पॕथीपेक्षा Sympathy आणि Empathy (अनुभुती आणि सह अनुभुती या पॕथी वापरणं,  हे माणूस असल्याचं लक्षण असतं—- हे  त्यांनी माझ्यावर ठसवलं—-! 

वेद शिकण्यापेक्षा एखाद्याची वेदना समजून घेणं, हे वैद्य असल्याचं खरं लक्षण—हे  त्यांनीच मनावर  बिंबवलं ! 

डोंगरावर चढणार्‍या माणसाचे पाय ओढून त्याला पाडण्यापेक्षा,  जमिनीवर पडलेल्या एखाद्या निराधाराचे हात ओढुन त्याला उभं करणं यातच खरा पुरुषार्थ असतो—-पुरुषार्थाची ही व्याख्या त्यांनी मला नव्यानं सांगितली—!

ते खरंतर भिक्षेकरी नव्हते, ते उच्चशिक्षित होते. या गोड व्यक्तीमधून मधुर रस चावून चावून ओरबाडून घेऊन, उसाच्या चोयटीसारखं त्यांच्या भाऊबंदांनी त्यांना रस्त्यात फेकलं होतं !

बाबांनी सांगितलेल्या त्या बाबी त्यावेळी कानात उतरल्या होत्या… पण मनात नाही… ! 

मी धावत होतो शर्यतीत—!शर्यतीची नशा होती —!! 

पैसे… पद… प्रतिष्ठा … मी एकेक गड जिंकत चाललो होतो… पण मन भरत नव्हतं !

हे सगळं कमावून झाल्यावर, एके दिवशी भेटायला गेलो त्यांना… आणि समजलं, की मला मुलगा समजणारे “ते” बाबा बेवारस म्हणून रस्त्यावर “मेले”——! 

हो–मेले —स्वर्गवासी होणं, कैलासवासी होणं,  आणि देवाघरी जाणं ही प्रतिष्ठितांची मक्तेदारी …! 

——“मेला” हा शब्द प्रतिष्ठा नसणाऱ्यांसाठीच  ठेवणीत ठेवलाय !

ते मरुन गेले… आणि जातांना भिका-यांच्या डाॕक्टरला जन्माला घालुन गेले—–! 

मी त्यांचा मुलगा म्हणून जिवंत असूनही ते बेवारस म्हणून गेले—-!

मी अंतर्मुख झालो !——

ज्यांनी त्यांना रस काढून हाकलुन दिलं होत, त्या लोकांत आणि माझ्यात फरक काय ?

पूर्वी ऐकलेले  त्यांचे विचार आता कानातून मनात उतरायला लागले—- Heart पासून हृदयात यायला लागले… ! 

त्यांच्या विचारांचं मनन चिंतन व्हायला लागलं, माझ्याही नकळत—- ! — 

आणि या दीड शहाण्या सिकंदराची नशा पूर्ण उतरली !

जग जिंकण्यापेक्षा, जगातला “माणूस” जिंकावा,  किंवा माणुसकीचं “जग” जिंकावं…! 

—उतरलेल्या नशेनं हेच शिकवलं ! 

आणि, हा दीड शहाणा सिकंदर त्या गाढवावरून उतरला, आणि 14 ऑगस्टला त्याने या इंटरनॅशनल संस्थेचा राजीनामा दिला. 

आणि—- 15 ऑगस्ट 2015 ला “ भिकाऱ्यांचा डॉक्टर “ म्हणून तो रस्त्यावर आला… !

स्वतःच स्वतःवर लादलेल्या गुलामगिरीतुन तो मुक्त झाला… !

मीच स्वतः स्वीकारलेल्या ‘पद-पैसा-प्रतिष्ठा ‘ या शर्यतीतून मी स्वतंत्र झालो तो दिवस होता 

 15 आॕगस्ट 2015 —— म्हणुन  हा माझ्या दृष्टीने माझाही स्वातंत्र्य दिन… !

—–या अगोदर असलेले सर्व दिवस माझ्यासाठी पैसा असूनही “दीन” होते—- 15 आॕगस्ट 2015 नंतर ते पैसा नसुनही “दिन” झाले !

जवळचे लोक म्हणतात… हरलास तू आभ्या !—- 

नाही! अजिबात नाही —–

शर्यतीत किती धावायचं ? कसं धावायचं ? यापेक्षा कुठं थांबायचं … ? हे कळणं जास्त महत्वाचं !

योग्य ठिकाणी हरावंच लागतं… !

कुठं आणि कधी हरायचं हे ज्याला कळतं तो कायम जिंकतो !—-

कारण शर्यतीत धावणाराला हे कधीच कळत नाही… की शर्यत लावणारा स्वतः कधीच पळत नाही.  

एखाद्याला आपल्या पुढं जाताना बघूनही आपल्याला आनंद झाला तर समजावं—-आपण आत्ता खरे “मोठे” झालो—-बाकी वय बीय सारं झुठ !!! 

वय फक्त केस पांढरे करण्यापुरतं येतं—–जेव्हा ते मन शुभ्र करेल—तेव्हा त्याची किंमत—-! 

नाहीतर नुसताच तो गणितातला एक फालतू आकडा !!

क्रमशः….. 

© डॉ. अभिजित सोनवणे

≈संपादक–श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

 विविधा 

अलिप्त…  श्री विद्याधर फाटक  

अलिप्त होणे, Disconnect with somebody…..

धक्का बसला नं मित्रांनो, पण खरं आहे…..

पटणार नाही काहींना, आयुष्यात वेळ आली की Detach होणचं  योग्य……..

असं म्हणतात, साठी नंतर ही प्रक्रिया सुरु करावी. अलिप्त म्हणजे separation नाही, aloof नाही, कुठलीही गोष्ट मनाला लावून नं घेणे….. ज्या गोष्टी जशा आहेत, त्याचा स्वीकार करणे, खोटी आशा बाळगू नये……

एक लक्षात असावे, माणसाचा स्वभाव बदलत नाही, स्वभावाला औषध नाही, खरं आहे…..

त्याचा मोठया मनाने स्वीकार करावा, ते बदलण्याचा प्रयत्न पण करू नये…… Detach….

मुलगा /मुलगी परदेशी आहेत…. हो.. त्यांची सारखी भेट होणार नाही, प्रत्यक्ष होणं शक्य नाही, हे मनाला सांगणे….. अलिप्त……

आपली स्थावार जंगम Property, खूप  कष्टाने उभी केलेली, मान्य….. पण आता उपभोग घेण्याची शक्ती नाही, आसक्ती नाही, त्यावर शांतपणे विचार करून निर्णय घेणे…. Disconnect

आपल्या घरामध्ये खूप वस्तू असतात, कधी Marketing tricks मुळे तर कधी पत्नीचा, मुलांचा आग्रह… खरं सांगा आशा कित्येक वस्तू आपल्या घरात असतात, खरं आहे नं…. आपण वापरत  नाही पण जपून ठेवतो, May be emotional attachment…..

भांडी असंख्य, Dinner sets, काचेचे वेगवेगळे glasses, Mugs, अगणित वाट्या, पेले इत्यादी….

कल्पना करा, लग्नानंतर छोट्या घरात संसार झाला नं, आता घर मोठं आहे, खूप साधने आहेत, पण माणसं दोन… काय करायचं… अशा वेळी Detach होणं चं महत्वाचं….

हे झालं निर्जीव वस्तूंबद्दल.. आता सजीव माणसं चेक करू या…….

काही वर्षांपूर्वी कोणाच्याही आयुष्यात आपण डोकावणे, स्वाभाविक होतं, कारण व्यक्ती वेगळ्या होत्या, सगळं स्वच्छ मोकळ्या आकाशा सारखं होतं…. आज परिस्थिती बदलली आहे मित्रांनो, विचार share होतं नाही, कोणी सल्ला मागत नाही, काही नं पटणाऱ्या गोष्टी विचारता येत नाही…. Detach….

रिक्त होण्यात सुख आहे मित्रांनो, दुःखाला delete करायला यायला पाहिजे, खूप कठीण आहे, मान्य, मग पूढे नाही जाऊ शकत…….

अशा वेळी कृष्णा चे चिंतन करावे…

त्याने कधीही मागे वळून बघितलं नाही…. कधी वाटलं नसेल का कृष्णाला कि देवकीला घट्ट मिठी मारावी आणि चार क्षण तिच्या कुशीत घालवावे…?

कधी गोकुळात जाऊन गोपिकांच्या घागरी फोडाव्या, मनसोक्त बासरी च्या मंद आवाजात सगळं विसरून जावं……..

मान्य आहे, कृष्ण परम परमेश्वर होता ??… आपण कृष्ण होऊ शकत नाही.. अशक्य… आयुष्यात जर कधी अलिप्त  व्हायचं असेल तर कृष्ण आठवा…. तो स्फूर्ती देईल……..

मुलं लग्नानंतर त्यांच्या आयुष्यात रमतात… काय गैर आहे, काही नाही, ते जर त्यांचे कर्तव्य पार पाडीत असतील तर तक्रारीला जागा नसावी…. पण माझं ऐकावं हा हट्ट बरा नाही… निर्णय घेण्याची क्षमता प्रत्येकाची वेगळी असते, मान्य, पण जबरदस्ती नको….. लागू द्या ठेचं… शिकेल मुलगा,/मुलगी…

लहानपणी आई म्हणायची, तुला कळणार नाही आता, एकदा बाप झाला की कळेल….. किती साध्या भाषेत एवढं मोठं तत्वज्ञान आईच सांगू शकते…..

अलिप्त होण्यात सुख आहे…. पाऊस पडल्यानंतर नीरभ्र आकाशा  सारखं मन स्वच्छ होईल मित्रांनो……

वाईट भावना, वाईट विचार कोलमडून जातील आणि स्वछंद आनंदाचा अनुभव प्राप्त होईल…

मनात प्रेम, सहानुभूती राहणार, पण गुंतणे नाही….

जिथे व्यक्ती गुंतते, तिथे  राग, लोभ, येणार….हे मळभ दूर झाले की सर्व छान, स्वच्छ, निर्मळ……….

बघा प्रयत्न करून, जमलं तर ठीक….

नुकसान मात्र नाही…..

 

© श्री विद्याधर फाटक

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈

इंद्रधनुष्य 

☆ कृतज्ञता…. ☆ संग्राहक – श्री सुनीत मुळे ☆ 

एका वाळवंटात एक चिमणी रहात होती. ती खूप आजारी होती, तिला पंख नव्हते, तिच्याकडे खाण्यापिण्यासाठी पण काहीच नव्हते आणि रहायला घरही नव्हतं. 

एके दिवशी एक कबूतर तेथून जात होतं. चिमणीने त्या कबुतराला थांबवलं व विचारलं, “तू कुठे जात आहेस?” कबूतराने उत्तर दिलं, “मी स्वर्गात जात आहे.”

ती आजारी चिमणी म्हणाली, “कृपा करून माझा त्रास कधी संपणार या बद्दल माहिती मिळवशील का?” कबूतर म्हणालं, “नक्कीच, मी तपास करेन.” आणि कबुतराने त्या आजारी चिमणीचा निरोप घेतला.

कबुतर स्वर्गात पोहोचलं आणि प्रवेश द्वारावरील देवदूताला आजारी चिमणीचा निरोप सांगितला. 

देवदूत म्हणाला, “तिच्या जीवनातील पुढील सात वर्षे तिला असाच त्रास सहन करावा लागेल व तिच्या आयुष्यात कोणताच आनंद नसेल.”

कबूतर म्हणालं, “हे ऐकून तर ती आजारी चिमणी अजूनच निराश होईल. यावर तुम्ही काही उपाय सांगू शकता का?”

देवदूत म्हणाला, “मी सांगतो तसा तिला जप करायला सांग – परमेश्वरा, तू मला जे काही दिलं आहेस, त्याबद्दल मी तुझी आभारी आहे, धन्यवाद.”

कबूतराने आजारी चिमणीला भेटून देवदूताने पाठविलेला निरोप सांगितला.

सात दिवसानंतर जेव्हा कबुतर तिथून जात होतं तेव्हा त्याने बघितलं की ती चिमणी खूप आनंदी आहे. तिच्या शरीरावर पंख फुटले होते, वाळवंटात एक लहानसे झाड उगवले होते, जवळंच पाण्याचा तलावसुद्धा तयार झाला होता आणि ती चिमणी आनंदाने गात होती, नाचत होती.

हे सर्वं पाहून कबूतर आश्चर्यचकित झालं. कारण देवदूताने सांगितलं होतं की पुढील सात वर्षे त्या चिमणीच्या आयुष्यात कोणताच आनंद नसेल. ह्या  कुतूहलाने कबूतर परत स्वर्गाच्या दरवाजावर असलेल्या देवदूताला भेटयला गेलं.

कबुतराने त्याचे कुतूहल देवदूताला सांगितलं. देवदूताने उत्तर दिलं,  “होय, हे सत्य आहे की पुढील सात वर्षे त्या चिमणीच्या आयुष्यात कोणताच आनंद नव्हता. परंतु प्रत्येक क्षणी चिमणी, “देवा, तू मला जे काही दिलं आहेस त्याबद्दल मी तुझे आभार मानते”, हा जप करीत होती. म्हणून तीचं जीवन बदलून गेलं. 

ती जेव्हा गरम वाळूवर पडत असे, तेव्हा म्हणत असे, “देवा, तू मला जे काही दिलं आहेस त्याबद्दल मी तुझे आभार मानते.”

जेव्हा ती उडू शकत नसे तेव्हा ती म्हणत असे, “देवा, तू मला जे काही दिलं आहेस त्याबद्दल मी तुझे आभार मानते.”

जेव्हा तिला तहान लागत असे आणि आजुबाजूला पाण्याचा थेंब सुद्धा नसे तेव्हा सुद्धा ती हेच म्हणत असे की, “देवा, तू मला जे काही दिलं आहेस त्याबद्दल मी तुझे आभार मानते.”

परिस्थिती कोणतीही असो चिमणी हाच जप आळवित असे म्हणून तिची त्रासदायक सात वर्षे, सात दिवसात बदलून गेली.”

जर आपण लक्षपूर्वक पहिलं तर, आपल्या आसपास अशी अनेक उदाहरणे आपल्याला सापडतील जेव्हा कृतज्ञतेच्या भावनेने परिस्थितीला पूर्णपणे बदलून टाकले, इतकेच काय एखाद्याचे संपूर्ण जीवन देखील. 

जर का आपणसुद्धा प्रत्येक प्रसंगी, “हे देवा, तू मला जे काही दिले आहेस त्याबद्दल मी तुझे आभार मानतो”, हा जप करु शकलो तर त्यात आपल्या आयुष्याला कलाटणी देण्याची क्षमता आहे.

ही गोष्ट आपला दृष्टिकोन, आपल्या जवळ काय नाही पासून आपल्या जवळ काय आहे पर्यंत बदलण्यास मदत करते. 

उदाहरणादाखल आपले डोके दुखत असताना जर आपल्या उर्वरित आरोग्याबद्दल आपण देवाचे आभार मानले की, “माझे बाकीचे शरीर पूर्णपणे निरोगी ठेवल्याबद्दल तुमचे आभार” तर आपली डोकेदुखी सुद्धा फारशी त्रास देत नाही.

चला तर मग मिळालेल्या सर्वं आशीर्वादांबद्दल परमेश्वराचे आभार मानूया.. त्यामुळे आपल्या जीवनात नक्कीच सुखद बदल घडून येईल.

संग्राहक – श्री सुनीत मुळे

९८२२८४६७६२.

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

सौ.अस्मिता इनामदार

विविधा

स्टार्च….   सौ.अस्मिता इनामदार 

आपलं मन एक अजब रसायन आहे. इंद्रीय म्हणावं तर दिसत नाही, पण त्याशिवाय आपण जगूही शकत नाही. किती विचित्र गोष्ट आहे ना ? विचार करणारं, विचाराला चालना देणारं आपलं मन आपल्या ताब्यात ठेवलं तरच आपले जीवन सुसह्य होते. अर्थात ते विचारही सुसंगत हवेत. सध्याची परिस्थिती बघता हे कितपत जमेल हे कळत नाही. रोज कोरोनाच्या विपरीत बातम्या, ओळखीच्या-अनोळखीच्या लोकांच्या मृत्युंच्या बातम्या कळून आपण भयकंपित होतो. आपले विचारही त्याच मार्गावर जातात. प्रत्येकजण मरणाच्या भीतीने घाबरलेला आहे. निराधार, असुरक्षित वाटतंय. या सर्वातून बाहेर पडायला काहीतरी उपाय करायलाच हवा ना.

एक साधं उदाहरण घेऊयात. कपडे धुतल्यावर त्याला इस्त्री करतो. का तर त्यावरच्या सुरकुत्या जाऊन कपडा कडक, साफसुतरा व नीटनेटका दिसावा म्हणून. अहो आपलं मनही तसंच आहे. कोरोनाच्या, मरणाच्या भीतीच्या सुरकुत्याच आपल्या मनावर पडल्यात. आता त्या काढायच्या तर मनालाही, पर्यायाने विचारांनाही इस्त्री करायलाच हवी. तुम्ही विचाराल हे कसं करणार ? अहो सोप्पं नाहीच ते. मनातले विचार सकारात्मक करणे फार अवघड आहे. त्याला तसाच कडक स्टार्च केला तर या धकाधकीत आपण सुरक्षित राहू. आता स्टार्च म्हणजे आपले विचार बदलायचे.

आपलं मन हट्टी असतं हे सगळ्यांना माहीत आहे. जी गोष्ट करायची नाही असं ठरवलं तरी तीच गोष्ट करण्याकडे मन धावत राहतं. जे विचार मनात आणायचे नाहीत असं आपण ठरवतो नेमके तेच विचार आपला पिच्छा पुरवतात. ज्याचं मन संयमी असतं त्याला ते सहज जमतं. पण सर्व सामान्य माणूस त्याच्या आहारी जातो. अशा वेळेस त्याने स्वत्वाचा विचार करावा. मग त्यांने अध्यात्म, योगशास्त्र, मनो:ध्यान याचा आधार घ्यायला हवा. मन:शांतीने विचारात ठामपणा येतो. मन एकाग्र करता येते. एखादी श्रध्दा कामी येते. सांगोपांग विचार करून आपण आपलं वागणं बदलू शकतो. भीती, असुरक्षितता, निराधार असल्याची भावना निग्रहाने दूर करू शकतो. या सगळ्या क्रिया म्हणजेच आपल्या विचारांना केलेला ” स्टार्च ” !.

या स्टार्चने आपले विचार स्पष्ट, साफ, सकारात्मकतेने भरलेले होतात. आणि असं झाल्यावर कुठल्याच विचारांनी भ्यायचे कारणच उरत नाही ना.

मग काय, करणार ना तुम्ही ही स्टार्च तुमच्या विचारांना ?

            नका बाळगू भीती कशाची

            नकोच थारा उगा वेदनांना

            एकच मंत्र मनात जागवा

            स्टार्च हवा फक्त विचारांना…

© सौ अस्मिता इनामदार

पत्ता – युनिटी हाईटस, फ्लॅट नं १०२, हळदभवन जवळ,  वखारभाग, सांगली – ४१६ ४१६

मोबा. – 9764773842

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈