सौ. उज्ज्वला केळकर
जीवनरंग
☆ रिसायकल- बिनमध्ये मल्लिका… भाग २ (भावानुवाद) – भगवान वैद्य `प्रखर’ ☆ सौ. उज्ज्वला केळकर ☆
(मागील भागात आपण पहिले – ‘ठीक आहे. आपलं पुन्हा एकदा अभिनंदन! उद्या प्लॅनिंग मिटिंगच्या वेळी भेट होईलच.‘ आता इथून पुढे )
प्लॅनिंग मिटिंग दहा वाजता आयोजित केलेली होती. मी जरा लवकरच तयार होऊन बाहेर पडलो. विचार असा केला की हॉटेलच्या रेस्टॉरंटमध्ये काही लोकांच्या भेटी-गाठी होतील. खोलीला कुलूप लावून लिफ्टच्या दिशेने दोन पावलं पुढे टाकली, इतक्यात मागून आवाज आला, ‘बलदेवजी, एक मिनिट…..मी थांबलो. हातात टॉवेल, आणखी काही कपडे, साबण वगैरे घेऊन मल्लिका जवळ जवळ पळतच माझ्यापाशी येऊन पोचली. ‘आमच्या मजल्यावर पाण्याचा काही प्रॉब्लेम झालाय. आपल्या शेजारच्या रूममध्ये ३०७मध्ये, सूरतची माझी एक परिचित ब्रॅंच मॅनेजर उतरलीय. विचार केला की तिच्या खोलीत आंघोळ आवरून घेईन. पण बहुतेक ती बाथरूममध्ये असावी कारण ती दार उघडत नाहीये. आपलं आवरलं असेल, तर मी आपल्या बाथरूमचा वापर करू का? अर्थात आपली काही हरकत नसेल तर… मी किल्ली कौंटरवर देऊन जाईन.’
क्षणमात्र मी किंकर्तव्यमूढ होऊन गेलो. मग, कुठल्या संमोहनात मी खोलीची किल्ली तिचाकडे सोपवली, कुणास ठाऊक?
प्लॅनिंग मिटिंगच्या नंतर लंच आयोजित केलेला होता. मल्लिका पुन्हा एकदा सौंदर्यप्रेमींच्या गराड्यात घेरली गेली. पण यावेळी ती माझ्याकडे लगेचच आली.
‘आपण खूपच उशीर केलात. आपल्या जागी दुसरा कुणी असता, तर झोनल मॅनेजरने दहा गोष्टी ऐकवल्या असत्या. पण सौंदर्यापुढे भले भले हत्यार टाकतात, हेच खरे. पुन्हा एकदा ही गोष्ट सिद्ध झाली.‘ मी सुरुवात केली. ‘आपल्याला स्तुती करण्यासाठी काही तरी बहाणा हवा होता. बस्स! वर-खाली करता करता उशीर झाला. आंघोळ करून वर माझ्या रूमवर गेले, तर लक्षात आलं, माझ्या रूमची चावी मी खोलीतच विसरून आले. मग पुन्हा पळाले. हॉटेलपासून या डिव्हिजन ओफीसला रिक्षाने दहा-पंध्रा मिनिटे लागतातच.’ मल्लिका बोलत होती आणि मी तिच्या नजरेतून झरणारे मोती आपल्या पापण्यांनी टिपत होतो.
‘ संध्याकाळी काय प्रोग्रॅम आहे?’ मी विचारलं.
‘खास असा काही नाही. आज शनिवार आहे. मेहुणे आज बहुतेक लवकर घरी येतील. इथून सरळ त्यांच्याकडेच जाईन. पाचच्या सुमाराला हॉटेलमध्ये परत येईन. जमलं तर थोडा आराम करेन. संध्याकाळी मार्केटमधून मुलीसाठी छोटी-मोठी काही खरेदी करेन.’
‘काय वय आहे मुलीचं?’
‘चार वर्षाची आहे. केजी-वनमध्ये आहे.
‘काय योगायोग आहे? माझी मुलगीदेखील केजी-वनमध्ये आहे.’
‘अच्छा! आणि मिसेस बलदेव पण कुठे नोकरी करतात का?’
‘करत होती. एका प्रायव्हेट बँकेत…. पण ती आता या जगामध्ये नाही. दोन वर्षांपूर्वी एका कार-अॅतक्सीडेंटमध्ये गेली.’
‘ओह… आय अॅेम सॉरी. मी विचारायला नको होतं!’
‘नाही. तसं काही नाही. जीवनातील सत्याकडे पाठ फिरवून किती दिवस जगता येईल? कार मी स्वत:च चालवत होतो. आम्ही सगळेच जखमी झालो, म्हणजे मी, आई, विथी वगैरे… पण वास्तवीच्या मेंदूला मोठी जखम झाली. ऑन द स्पॉट ती गेली. त्या दुर्घटनेनंतर मी कार चालवणं सोडून दिलं. ….’
‘असं ऐकलय, इथे सूटिंग्ज, शर्टिंग्ज चांगलं मिळतं.’
‘ होय! मिळतं! पण कुणासाठी घेणार? ज्यांच्यासाठी घेत होते, त्यांच्या-माझ्यामध्ये इतकं अंतर पडलय, की कोणत्याही गोष्टीमुळे ते अंतर पार करता येणार नाही. ठीक आहे. संध्याकाळी भेट होईलच. ही आपल्या खोलीची चावी. सकाळी घाईघाईत कौंटरवर द्यायची विसरले.
हॉटेलची खोली उघडताच त्यातून येणार्या- अलौकिक गंधाने मी रोमांचित झालो. खोलीतील काना-कोपरा चुगली करत होता की कुणी अप्सरा इथे येऊन आपलं प्रतिबिंब सोडून गेलीय. खोलीतून येत असलेला सुगंध खूप वेळपर्यंत टिकून राहावा, म्हणून मी तत्काळ फॅन बंद केला.
सहा वाजता मल्लिकाने दरवाजावर टकटक केली. मी पडलो होतो. उठून दार उघडताच ती बेधडक आत शिरली. मी दहा मिनिटात तयार झालो, तोपर्यंत ती खोलीतील पेपर, मासिके चाळत राह्यली. दोघांनी रेस्टॉरंटमध्ये एकेक कप चहा घेतला आणि खरेदीसाठी बाहेर पडलो.
एका दुकानात मी विथीसाठी एक डझनभर फ्रॉक उलटे-पालटे केले, पण मला एकही पसंत पडला नाही. दुसरीकडे मल्लिकाने चार फ्रॉक आणि एक साडीही सिलेक्ट केली. ‘ यापैकी आपण कोणतेही दोन फ्रॉक विथीसाठी ठेवून घ्या उरलेले दोन मी निधीसाठी ठेवते.’
‘आच्छा! म्हणजे आपल्या मुलीचं नाव निधी आहे तर!’
‘हो.’
‘आणि ही साडी काय आपण आपल्यासाठी घेतलीत?’
‘नाही… नाही… ही साडी आपण खरेदी करायची आहे. आपल्या आईसाठी.. त्यांना सांगा, बडोद्यात कुणी भेटली होती. तिच्या पसंतीची आहे. मला आशा आहे, त्यांना जरूर पसंत पडेल.’
एकदम मला वाटलं, मी काही तरी विसरलोय आणि मल्लिकाने मला त्याची आठवण करून दिलीय.
‘आपण फ्रॉकशिवाय काहीच घेतलं नाहीत?’
‘घरी निधीशिवाय फक्त माझी आई आहे. प्रथम भावाजवळ रहात होती. मी निधीला घेऊन वेगळी राहू लागले, तेव्हापासून ती माझ्यासोबत रहाते. किंवा असं म्हणा, की मला तिची सोबत आहे.’
‘मग त्यांच्यासाठी साडी किंवा आणखी काही…’
‘मागच्या आठवड्यातच आम्ही इथे येऊन राहून गेलो होतो. बहिणीच्या घराची वास्तुशांत होती. त्यावेळी आईसाठी दोन साड्या घेतल्या होत्या. आज बहिणीने आणखी एक दिली.’
‘आपण आपल्यासाठी काहीच घेतलं नाहीत.
‘त्यात मजा नाही.’
‘म्हणजे?’
‘म्हणजे…’ असं म्हणून तिने आपली जीभ चावली. मग पुढच्या काही क्षणात स्वत:ला सावरत बोलू लागली, ‘एक गोष्ट अशी की घरात साड्यांचा ढीग लागलाय. दुसरी गोष्ट अशी की स्वत:च खरेदी करायचं आणि स्वत:च वापरायचं यासाठी मन अजून पूर्णपणे तयार झालं नाही.’
तिचं बोलणं ऐकून मनात अनेक रंगांचे पक्षी फडफडले. मग मनात आलं, कशात काय अन् फटक्यात पाय….
क्रमश:…
मूळ हिंदी कथा – ‘रिसायकल-बिन में मल्लिका’ मूळ लेखक – भगवान वैद्य `प्रखर’
अनुवाद – सौ. उज्ज्वला केळकर
संपर्क – 176/2 ‘गायत्री’, प्लॉट नं 12, वसंत साखर कामगार भवन जवळ, सांगली 416416 मो.- 9403310170ईमेल – [email protected]
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
मनमंजुषेतून 
जीवनरंग 
