मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ नकोच ती एकरुपता… ☆ श्री अनिल वामोरकर ☆

श्री अनिल वामोरकर

? कवितेचा उत्सव ?

नकोच ती एकरुपता☆ श्री अनिल वामोरकर ☆

जल न पिते जला

वृक्ष‌ न खाती आपुले फळा

देण्यातचि सुख आहे

जाण तू रे लेकरा…

*

हिरा शोभे कोंदणात

कनक शोभे अलंकारात

नको एकरुपता मज

शिष्यचि राहो तुझिया भक्तीत…

*

ऊन्हाच्या झळा सोसेन

तेव्हाच कळेल शितलता

दग्ध होवून जळो पापभार

नकोच मज ती एकरुपता….

© श्री अनिल वामोरकर

अमरावती

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

 

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ “महाशिवरात्र“ ☆ श्री सुहास सोहोनी ☆

श्री सुहास सोहोनी

? कवितेचा उत्सव ?

☆ महाशिवरात्र ☆ श्री सुहास सोहोनी

(वृत्त : कटाव)

श्री सोमेश्वर, आदिनाथ तू,

गौरीहर तू, सांब सदाशिव …

🌺

झर झर नादे गंगा वाहत ..

डम डम डमरू ध्वनि उच्चारित ..

नाद घुमत जणु अनाहताचा ..

त्रिलोक व्यापी हुंकाराचा ..

🌺

भस्मविलेपित काया बळकट

त्रिशूलधारी हस्तहि दणकट

रुद्र रूप तव क्रुद्ध भयंकर

तड तड तांडव हलवि चराचर

🌺

चंद्रकोर मस्तकी विराजित

नागफणा कंठाला वेष्टित

रुद्राक्षांची माला शोभत

व्याघ्रचर्म हे वस्त्र लपेटित

🌺

उत्कर्षाप्रति विनाशातुनी

सृजन साधण्या विलयामधूनी

करि निर्दालन दुष्ट खलांचे

हीच प्रार्थना मम तव चरणी

🌺

© श्री सुहास सोहोनी

रत्नागिरी

दि. २६-२-२०२५.

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ पंचारती… ☆ डॉ. शैलजा करोडे ☆

डॉ. शैलजा करोडे

? कवितेचा उत्सव ?

☆ “पंचारती…” ☆  डॉ. शैलजा करोडे

(अष्टाक्षरी)

माय मराठी आमची

झाली आज अभिजात

ओवाळून पंचारती

करू तियेचे स्वागत

*

अमृताते पैजा जिंके

ज्ञानदेव वर्णी ख्याती

तुकयाच्या अभंगाची

काय वर्णावी महती

*

नाणेघाटी शिलालेख

लेणी पर्वती मिळाले

भाषा आहे ही प्राचीन

किती द्यावेत दाखले

*

माय मराठी आमची

मना मनात वसते

गोडी अवीट अमिट

जना जनात रूजते

*

संत साहित्य ते थोर

तुकाराम ज्ञानेश्वर

सारस्वती मांदियाळी

गडकरी खांडेकर

*

जन मानस मराठी

महाराष्ट्री संस्कृतीस

ओवाळून पंचारती

करू साजरे क्षणास

© डॉ. शैलजा करोडे (काव्यशलाका)

नेरुळ नवी मुंबई मो. 9764808391

ईमेल – [email protected] 

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – चित्रकाव्य ☆ मधुबाला… ☆ सुश्री शीला पतकी ☆

 सुश्री शीला पतकी

?️?  चित्रकाव्य  ?️?

☆ “मधुबाला…” ☆  डॉ. शैलजा करोडे

ठाऊक नाही यातील काही /

गोड गोड मधुबाले /

तुझ्या हृदयाला यौवनात ग /

छेद कशाने झाले//

*

कुरळे कुरळे केस तुझे हे/

असंख्य त्यातील वाटा /

कितीक गुंतले किती हरवले/ 

चेहऱ्यावरच्या बटा //

*

मोहक सुंदर दंतपंक्ती ती /

रसरशीत ओष्ठ कमान /

नयन निरागस बालकापरी /

तरी यौवनाचे आव्हान //

*

जीवणी मोहक जीवघेणी ती /

आरक्त गाल ते छान/

 भुवयांची ती महिरप सुंदर /

वर सुंदर भव्य कपाळ//

*

कित्येकाने स्वप्नात ठोकले/

 तव हृदयाचे द्वार /

त्या साऱ्यांच्या ठोक्यांनी मग /

झाले छिद्र तयार? //

*

जीवघेणी ही ठोकाठोकी/ 

हृदयस्पंदने चुकली /

अन रसिकांचा ठोका चुकून /

मृत्यू पुढे ही झुकली//

*

नको आभूषण नको विशेषण/ 

तुझ्यासारखी तूच /

देवाने ही पुन्हा न केले/

 कॉपी-पेस्ट हे रूप //

*

पुन्हा न होणे ऐसे रूपडे /

पुन्हा न ऐसा भाव/

 सौंदर्याला समान शब्द हा /

मधुबाला हे नाव!!!

© सुश्री शीला पतकी

माजी मुख्याध्यापिका सेवासदन प्रशाला सोलापूर 

मो 8805850279

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – मराठी कविता ☆ कवितेच्या प्रदेशात # 261 ☆ तो दिवस… ☆ सुश्री प्रभा सोनवणे ☆

सुश्री प्रभा सोनवणे

? कवितेच्या प्रदेशात # 261 ?

☆ तो दिवस ☆ सुश्री प्रभा सोनवणे ☆

एखाद्या दिवसाकडून,

आपण केलेल्या असतात,

वेगळ्याच अपेक्षा,

खूप काही बोलायचं असतं,

ऐकायचं असतं!

*

बनवायचं असतं काही चविष्ट—

ती फोनवर उगाचच ऐकवते,

हे नको…ते नको….

आणि फसतातच सारे बेत,

तिच्या दृष्टीने !

*

आणि खरंतर तीच असते नांदी —

काही अघटित घडण्याची!

असे ओढून ताणून,

नसतातच मिळवायचे,

आनंदाचे क्षण,

ते प्रारब्धातच असावे लागतात!

 सगळेच ठोकताळे..

चुकतात, हुकतात काही क्षण,

चुकवायला नकोच–

असतात असे,

तो दिवस असाच,

असतो—

ध्यानी मनी नसताना,

सोसावा लागतो!

© प्रभा सोनवणे

संपर्क – “सोनवणे हाऊस”, ३४८ सोमवार

पेठ, पंधरा ऑगस्ट चौक, विश्वेश्वर बँकेसमोर, पुणे 411011

मोबाईल-९२७०७२९५०३,  email- [email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ.उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ आई… ☆ आनंदराव रघुनाथ जाधव ☆

श्री आनंदराव रघुनाथ जाधव

? कवितेचा उत्सव ?

आई… ☆  आनंदराव रघुनाथ जाधव ☆

आजारी पडल्यावर

आईचं आठवते

मायेनं हात फिरवून

आईचं घास भरवते

 *

तिच्या पदराची छाया

आईची कुशी भावते

अक्षय आभाळ माया

आईमुळेच सुख घावते

 *

मुलांची काळजी तिला

आईचं रात्रभर जागते

काळ वेळ नाही हीला

आईचं प्रेमाने वागते

 *

सदैव आशीर्वाद पाठी

आई लळा जिव्हाळा वाटते

अवघा जन्म लेकरांच्या साठी

आईचं मनापासून भेटते

 *

डोळे भरून आले

आईचं हक्काने पुसणारं

किती काही झाले

आईचं आजुबाजुला दिसणारं

 *

संकटसमयी धावत येते

आईचं गुज गोष्टी बोलते

आयुष्यभर आधर देते

आईचं सुखदुःखात सोबत चालते

© श्री आनंदराव शेवंता रघुनाथ जाधव

सांगली ८८३०२००३८९

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – काव्यानंद ☆ स्वतंत्रतेचे स्तोत्र… कवी : स्वातंत्र्यवीर वि. दा. सावरकर ☆ रसग्रहण – सौ. ज्योती कुळकर्णी ☆

सौ. ज्योती कुळकर्णी

? काव्यानंद ?

☆ स्वतंत्रतेचे स्तोत्र… कवी : स्वातंत्र्यवीर वि. दा. सावरकर ☆ रसग्रहण – सौ. ज्योती कुळकर्णी ☆

☆ स्वतंत्रतेचे स्तोत्र… कवी : स्वातंत्र्यवीर वि. दा. सावरकर ☆

 

जयोस्तुते

जयोस्तुते श्री महन्मंगले शिवाs स्पदे शुभदे

स्वतंत्रते भगवती त्वामहं यशोयुताम् वंदे

 *

राष्ट्राचे चैतन्य मूर्त तू नीती संपदांची

स्वतंत्रते भगवती श्रीमती राज्ञी तू त्यांची

परवशतेच्या नभात तू ची आकाशी होशी

स्वतंत्रते भगवती चांदणी चमचम लखलखशी

 *

गालावरच्या कुसुमी किंवा कुसुमांच्या गाली

स्वतंत्रते भगवती तूच जी विलसतसे लाली

तू सूर्याचे तेज उदधिचे गांभीर्य तू ची

स्वतंत्रते भगवती अन्यथा ग्रहण नष्ट होशी

 *

मोक्षमुक्ती ही तुझीच रूपे तुलाच वेदांती

स्वतंत्रते भगवती योगिजन परब्रम्ह वदती

जे जे उत्तम उदात्त उन्नत महन्मधुर ते ते

स्वतंत्रते भगवती सर्व तव सहचारी होते

 *

हे अधम रक्त रंजिते सुजन पुजिते

श्री स्वतंत्रते श्री स्वतंत्रते श्री स्वतंत्रते

 *

तुझं साठी मरण ते जनन

तुजवीण जनन ते मरण

तुज सकल चराचर शरण

भरत भूमीला दृढालिंगना कधी देशील वरदे

 *

हिमालयाच्या हिमसौधाचा लोभ शंकराला

क्रीडा तेथे करण्याचा का तुला वीट आला

होय आरसा अप्सरांना सरसे करण्याला

सुधा धवल जानवी स्त्रोत तू का गे त्यजिला

स्वतंत्रते भगवती ss

या सुवर्णभूमीत कमती काय तुला

कोहिनूरचे पुष्परोज घे ताजे वेणीला

 *

ही सकल संयुता, अमुची माता, भारती असता

का तुवा ढकलुनी दिधली

पूर्वीची ममता सरली

परक्याची दासी झाली

जीव तळमळे, का तू त्यजिले उत्तर याचे दे

स्वतंत्रते भगवती त्वामहं यशोयुताम् वंदे

 – स्वा. विनायक दामोदर सावरकर.

स्वतंत्रतेचे स्तोत्र

स्वा. सावरकरांच्या अनेक उत्कृष्ट कवितांमधूनही ही कविता मला अतिशयच आवडते. मोराचा पिसारा ज्याप्रमाणे सुंदर रंग लेवून मोराचा बाज खुलवितो, त्याचप्रमाणे आशयसौंदर्य, भाषासौंदर्य व काव्यसौंदर्याने मराठी भाषेचा बाज खुलविणारी तसेच छंदबद्ध, वृत्तबद्ध व लयबद्ध असलेली ही कविता मला फारच आवडते.

स्वा. सावरकरांचे विचारधन म्हणजे शुद्ध, निखळ सौंदर्य! त्याला आणखी आशयघनता देऊन आणि विविध अलंकारांनी नटवून त्यांनी ही कविता आपल्यापुढे सादर केली आहे. देशप्रेमाची तीव्र भावना व उपजत बुद्धिमत्ता यामुळेच त्यांना हे शक्य झाले आहे.

आपण काव्यार्थाचा आस्वाद घेऊ या. कवितेकरता घेतलेली मध्यवर्ती कल्पना अतिशय सुंदर रितीने त्यांनी आपल्यापुढे मांडली आहे.

आपण आपल्या संस्कृतीत जलदेवता, अग्निदेव, वरुणदेव मानले आहेत. त्यांचा कोप होऊ नये म्हणून आपण त्यांची प्रार्थना करत असतो. हीच कल्पना डोळ्यापुढे ठेऊन, स्वतंत्रतेलाच देवी मानून, तिने पारतंत्र्यातून भारतमातेला मुक्त करावे यासाठी प्रार्थना करण्यासाठी हे स्तोत्र लिहिले आहे.

आपण बघतोच की घरात कर्त्या पुरुषाची हुकूमशाही असली, वागण्याचं स्वातंत्र्य अजिबात नसले तर सगळ्यांचाच जीव गुदमरतो. परकीय सत्तेच्या अंमलाखाली पूर्ण देशच त्याकाळी गुदमरला होता. त्यातून सुटकेसाठीच्या इच्छेच्या भावना या कवितेतून व्यक्त झाल्या आहेत.

” हे मातृभूमि तुजला मन वाहियेले

वक्तृत्व वाग्विभवही तुज अर्पियेले”

हेच त्यांच्या साहित्याचे उद्दिष्ट आहे.

अशाच देशभक्तिच्या उदात्त आशयसौंदर्यानी युक्त अशी ही कविता आहे. शब्दसौंदर्य व इतरही अलंकारांनी नटलेल्या कवितेचे वर्णन करायला खरं म्हणजे माझ्यासारखीचे शब्दच अपुरे पडतील.

जगातल्या प्रत्येक गोष्टीचे सौंदर्य खुलायला स्वातंत्र्य अत्यावश्यक असते, हे किती सुंदर कल्पना व शब्दांचा मेळ घालून या कवितेत त्यांनी मांडले आहे बघा…..

स्वातंत्र्यामधे काय सामावलेले नसते?म्हणूनच स्वातंत्र्य-देवीला आळवतांना ते म्हणतात….

“राष्ट्राचे चैतन्य मूर्त तू नीती संपदांची

स्वतंत्रते भगवती!श्रीमती राज्ञी तू त्यांची”

हे स्वातंत्र्यदेवते!आमच्या राष्ट्राचे मूर्तीमंत चैतन्य तूच आहेस. पारतंत्र्यात असल्याने, तुझी अनुपस्थिती असल्याने साहाजिकच ते चैतन्यच आज हरवले आहे. तसेच नीती आणि संपत्ती यांची देखील तू राणी आहेस. कारण नीतिमत्ता काय?किंवा संपत्ती काय ? जो आपल्याला पारतंत्र्यात ठेवतो त्याच्या मर्जीवरच अवलंबून असते.

स्वातंत्र्यदेवते! तू कशी आहेस? तर… 

“परवशतेच्या नभात तूची आकाशी होशी

स्वतंत्रते भगवती चांदणी चमचम लखलखशी”

परवशतेचा काळ म्हणजे एक अंधःकारमय पर्व, या पर्वात मिळालेले थोडीशीही स्वातंत्र्याची आशा म्हणजे पर्वणीच!ही आशा म्हणजेच जणू लखलखणारी चांदणीच!जी आपल्याला आकर्षित करू शकते. योग्य प्रतिमान वापरून ‘चमचम’ ‘लखलखशी’ सारख्या शब्दांनी काव्याचे माधुर्य वाढतेच व ते वाचणे म्हणजे आपल्यालाही आनंदाची पर्वणीच!

प्रत्येकच कडव्यात मांडलेल्या एकापेक्षा एक सुंदर कल्पना म्हणजे शब्द आणि विचार यांचा अपूर्व संगमच! उपजत बुद्धिमत्ता व सुंदर कल्पना यांचे दुग्ध-शर्करा मिश्रणच!हे काव्यरसाचे मिश्रणच रसपाना साठी आपल्या समोर ठेवले त्यांनी. रसपान करतांना त्यांच्या आर्त शब्दांचे घोटही आपल्या मनाला भिडतात.

पूढे ते लिहितात…

“गालावरच्या कुसुमी किंवा कुसुमांच्या गाली

स्वतंत्रते भगवती तूच जी विलसतसे लाली”

हे कडवे वाचतांना तर एक अपूर्व शब्दचित्रच आपल्यापुढे डोलते. गालावरच्या लालिमायुक्त सौंदर्याचे

फूल केव्हा विलसेल? गालावरच्या सुंदर फुलाची लाली मुक्त विहार करणार्‍या व्यक्तिच्या गालावरच विलसू शकेल. गालावरचे फूल किंवा फुलांचेच गाल ही एकमेकांवरच्या प्रत्यारोपाची भ्रांतिमान कल्पना एक अपूर्व शब्दमाधुर्य निर्माण करते. ते फक्त रसिकांनाच जाणवू शकते, व्यक्त करणे कठीणच!

पुढे देवीला किती अर्थपूर्ण विशेषणे लावतात बघा….

“तू सूर्याचे तेज उदधिचे गांभीर्यही तूची”

हे स्वातंत्र्यदेवते! सूर्याचे तेज तथा सागराचे गांभीर्यही तूच आहेस. अतिशय तेजस्वी असूनही ग्रहण लागल्यावर तो तेजोहिनच होतो. ग्रहण सुटल्यावरच त्याला परत पूर्वीचे तेज प्राप्त होते. सागराच्या गंभीरतेचा अर्थ तरी काय आहे?उथळ किनार्‍यावर, आपल्या मनातली खळबळ, लाटांच्या स्वरुपात धडकवण्याचे स्वातंत्र्य घेऊनच आतल्या खोल समुद्राला गंभीरतेचे सौंदर्य प्राप्त होते नं!विचारस्वातंत्र्य नसतांना मांडलेल्या तत्त्वज्ञानाला काय अर्थ आहे?ते ही परतंत्रच असते. आणिबाणीत स्वराज्यात देखील आपण ते अनुभले आहेच.

त्यांची स्वातंत्र्याबद्दलची ओढच इतकी जबरदस्त होती की त्या व्यक्त करण्यासाठी त्यांनी मांडलेल्या कल्पना सहजस्फूर्तच वाटतात. भारतीय तत्त्वज्ञानातील कल्पनांचा आधार घेऊन पुढे ते म्हणतात….

“मोक्ष मुक्ति ही तुझीच रूपे तुलाच वेदान्ती”

मोक्ष आणि मुक्ति तरी काय?तुझीच म्हणजेच स्वातंत्र्याचीच रूपे! इतकेच नाही तर या जगात जे काही उत्तम! उदात्त! आणि नितांत सुंदर आहे त्याला ‘तुझा’ म्हणजेच ‘स्वातंत्र्याचा’ परीसस्पर्श असतोच! कारण राजकीय दडपशाही असेल तर कुठलाही योग्य विचार, तत्त्वज्ञान मांडण्याचे स्वातंत्र्यच कुठे असते?पृथ्वी गोल आहे आहे हे सिद्ध करू शकत असला तरी शास्त्रज्ञाला ते मांडायचा अधिकार राजसत्तेच्याच मर्जीवर!

म्हणूनच दुर्गामाता, कालीमातेप्रमाणेच अधम अधम लोकांच्या रक्ताने रंगलेल्या व चांगल्या लोकांचे पूजन करणार्‍या देवतेला ते सांगतात….

“तुजसाठी मरण ते जनन, तुजवीण जनन ते मरण

तुज सकल चराचर शरण चराचर शरण”

 स्वातंत्र्यासाठी जगण्याची इच्छा असणारी पूर्ण चराचर सृष्टी तुलाच शरण जाते, तुला मिळवण्याचीच धडपड करत असते. म्हणूनच आम्हा सगळ्या भारतवासीयांतर्फे मी तुला प्रार्थना करतो की आम्हाला अलिंगन द्यायला तू लवकर ये”.

” सकल चराचर शरण चराचर शरण”

 अनुप्रासयुक्त ओळी मधून नादमाधुर्याबरोबरच आशयही द्विगुणीत होतो. अलंकाराचे सौंदर्य जपतांना अर्थाची ओढाताण कुठेही होत नाही या काव्यात!आशयासोबत अलंकार रत्नजडीत दागिण्यांप्रमाणे मिरवतात या कवितेत.

 यानंतरच्या कडव्यात तर त्यांचा सूर अतिशयच हळवा व लाडिक झाला आहे. ते म्हणतात….

 “हिमालयाच्या हिमसौधाचा लोभ शंकराला

क्रीडा तेथे करण्याचा का वीट तुला आला”

 प्रत्यक्ष भगवान शंकरालाही कैलास पर्वतावर रहाण्याचा मोह झाला आणि तुला मात्र येथे क्रीडा करायला देखील यावेसे वाटत नाही?

यानंतरची कल्पना बघा किती सुंदर आहे! ते म्हणतात, जान्हवीचा सुधाधवल स्त्रोत अप्सरांना देखील सरसे करण्याला आवडतो. भारतभूमीला ‘सुवर्णभूमी’ म्हटल्या जाते. या सुवर्णभूमीत रहायला काय कमी पडले तुला?हवं तर कोहिनूरचे ताजे पुष्प वेणीत माळायला घे पण इथे वास्तव्याला लवकर ये. पूर्वीप्रमाणेच आमच्यावर प्रेम कर. माझ्या सकलगुणसंपन्न मातेसाठी, तुला प्राप्त करण्यास यश मिळावे म्हणून मी माझ्या शब्दांची आरती करतोय तुझी!

खरंच! या शब्दप्रभूने किती आंतरिक तळमळीने व सुंदर शब्दात आळवणी केली आहे या स्तोत्राद्वारे!

मम्मटाने काव्यप्रकाशात काव्याच्या रसास्वादासाठी अनेक निकष व अलंकारांचे वर्णन केले आहे. स्वा. सावरकरांनी देखील अर्थालंकार व शब्दालंकारांची पखरण करीत, उत्तमोत्तम कल्पना व प्रतीमांच्या आधारे काव्याची एक मनोहर यात्रा या कवितेद्वारे आपल्याला घडवली हे आपण बघितलेच. काव्यात गेयता असेल तरच एखादे सुंदर काव्य संदेशासकट लोकांपुढे सादर होते. मधुकर गोळवलकरांनी संगीतबद्ध केलेलं हे गीत लतादिदींनी आपल्या मधुर आवाजात गाऊन अजरामर केले आहे. अर्थातच स्वा. सावरकरांची किर्ती म्हणजे ‘स्वयमेव मृगेंद्रता!

मम्मटानी काव्यप्रकाश मधे म्हटले आहे..

“काव्यं यशसेsर्थकृते, व्यवहारविदे, शिवेतरक्षतये,

सद्यःपरनिवृत्तये, कांतासंमिततयोपदेशयुजे”

काव्य यश, पैसा, कल्याणकारी, वाचल्याबरोबर आनंद देणारे, पत्नी व मित्राप्रमाणे योग्य मार्गदर्शन करणारे असावे.

देशासाठी घरादाराची होळी झालेल्या या देशभक्ताला अर्थप्राप्तीची अभिलाषा कधीच नव्हती.

पारतंत्र्यरूपी अमंगलाचा नाश व्हावा व देशाचे कल्याण व्हावे हेच यातून सूचित होते. सद्यः परिस्थितीत लोकांपुढे कार्याचे उद्दिष्ट काय असावे याचा परिपाठच या स्तोत्राने घालून दिला आहे.

त्यांच्या काव्याचे गाण्यामधून जे सुंदर रुपडे रसिकांपुढे येते ते हे गीत रसिक आपसुकच गुणगुणतात व नंतर त्यांच्याही मनात सावकरांइतकी नसली तरी अंशतः का होईना, देशभक्तिची भावना जागृत होते. त्यातूनच देशाने वेळोवेळी पुकारलेल्या आव्हानांना आपण एकत्र येऊन प्रतिसाद देतो. कानीकपाळी अोरडून सांगितलेल्या भाषणापेक्षा सुंदर काव्यातून निर्माण होणारी जागृती नक्कीच दीर्घकाळ परिणामकारक ठरते.

कुठलाही भाव मनात नसतांना ‘जयोस्तुते’ हे भावपूर्ण गीत कानावर पडते त्यावेळी गाण्यातील एकेक शब्द रसिकांच्याही मनात घर करून रहातो. त्यावेळी उरलेले असते ते गाण्याचे शुद्ध, सात्त्विक स्वरुप! आणि ते आपल्याला आनंदाची वारंवार प्रचिती आणून देत असते.

या काव्यात संस्कृतप्रचुर शब्द असूनही काव्याची मधुरता कुठेही कमी होत नाही. तसेच मला तरी असे वाटते की पहिल्यांदा वाचतांना काव्य थोडे कठीण वाटले तरी पुन्हा वाचतांना काव्य दुर्बोध वाटत नाही. मध्यवर्ती कल्पना नीट समजावून घेतल्यानंतर अनेक शब्दांचा अर्थ आपल्यापुढे आपोआप उलगडत येतो. कुठलेही कठीण शब्द उगाच मधे आल्यासारखे बोचत नाहीत. उलट हवा तो आशय व्यक्त करणारे व काव्याची गोडी वाढवणारेच वाटतात. ऐकणार्‍या प्रत्येकाला, तो कुठल्याही प्रकारच्या पारतंत्र्यात असला तरी हे गीत स्वातंत्र्याची ओढ लावल्याशिवाय रहाणार नाही. हेच या काव्याचे मोठे यश आहे असे मला वाटते.

जयहिंद

© सौ. ज्योती प्रकाश कुळकर्णी

अकोला

मोबा. नं. ९८२२१०९६२४

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ श्री अशोक भांबुरे जी यांची कविता अभिव्यक्ती #273 ☆ जिद्द हारते… ☆ श्री अशोक श्रीपाद भांबुरे ☆

श्री अशोक श्रीपाद भांबुरे

? अशोक भांबुरे जी यांची कविता अभिव्यक्ती # 273 ?

☆ जिद्द हारते… ☆ श्री अशोक श्रीपाद भांबुरे ☆

जीवनात या असतातच ना सोशिक काही वर्षे

आयुष्याला गिळतातच ना सोशिक काही वर्षे

*

भट्टीमधला माठ भाजुनी होतो जेव्हा पक्का

माठासाठी जळतातच ना सोशिक काही वर्षे

*

सावध असलो जरी कितीही नसते हाती काही

सापळ्यातही फसतातच ना सोशिक काही वर्षे

*

विश्व विजेता असतानाही खात्री नसते काही

हार पाहुनी रडतातच ना सोशिक काही वर्षे

*

संकटकाळी पाय गाळुनी संयम कोठे बसतो

जोर लावुनी भिडतातच ना सोशिक काही वर्षे

*

आजाराची टोळी येते अंगावरती जेव्हा

जिद्द हारते हरतातच ना सोशिक काही वर्षे

*

प्रेम लावुनी वाढवलेली लेक सासरी जाता

काळजासही पिळतातच ना सोशिक काही वर्षे

© श्री अशोक श्रीपाद भांबुरे

धनकवडी, पुणे ४११ ०४३.

[email protected]

मो. ८१८००४२५०६, ९८२२८८२०२८

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कवितेचा उत्सव ☆ गुरुचरण… ☆ श्रीशैल चौगुले ☆

श्रीशैल चौगुले

? कवितेचा उत्सव ?

☆ गुरुचरण… ☆ श्रीशैल चौगुले ☆

गुरु चरण / मन शरण/

नित्य स्मरण/देवधर्म//

*

गुरु मंदिर/भाव भक्तीत/

भव मुक्तीत/ज्ञानदान //

*

क्षमा सकळ/पुण्य नि पाप/

जन्म उःशाप/आत्मबंदी //

*

दिक्षा दर्शन / नाश वेदना /

मंत्र साधना//जीवलोकी //

*

गुरु महात्म / ध्यान लोचनी/

कर्म संचनी /प्रारब्धात//

 

© श्रीशैल चौगुले

मो. ९६७३०१२०९०.

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – चित्रकाव्य ☆ – सांज झाली सख्या रे… – ☆ श्री आशिष बिवलकर ☆

श्री आशिष  बिवलकर

?️?  चित्रकाव्य  ?️?

? सांज झाली सख्या रे... ? श्री आशिष  बिवलकर ☆

सांज झाली सख्या रे,

दिनकर गेला अस्तासी |

कातरवेळ छळते मज,

घोर जडला हृदयासी |

*

दिल्या घेतल्या वचन सुमनांची,

झालीत आता निर्माल्य |

वाटेवर एकटाच सोडून गेलास,

हृदयी दिलेस शल्य |

*

तुच घातलीस हृदयास फुंकर,

ओवाळून टाकला रे जीव तुझ्यावर |

घाव देऊन दूर गेलास,

व्रण चिघळतात रोज सांजवातेवर |

*

पक्षीही परतले पुन्हा घरट्यात,

किलबिलाटही नकोसा तो मना |

भयाण शांततेची ओढ लागली,

कुणास सांगू रे विरह वेदना |

*

धावून येतोय तिमिर अंगावर,

किर्रर्र आवाज घुमतोय भोवती |

सहवास नकोय कुणाचा,

एकांत हाच वाटतोय खरा सोबती |

*

सुगंध दरवळतोय रातराणीचा,

नाही उरलीय गंधातली गोडी |

अर्ध्यावर साथ का रे सोडलीस,

सुटता सुटत नाही रे कोडी |

*

नक्षत्रांची रास नभांगणात,

खिजवतोय मज शुक्रतारा |

प्रीत आपली विरून गेली,

लोचनातून वाहतेय धारा |

*

दोर कापलेत परतीचे,

माझ्याशीच मी लढतेय |

उतरला साजशृंगार सारा,

तुझ्याचसाठी रे सख्या झुरतेय |

© श्री आशिष  बिवलकर

बदलापूर

मो 9518942105

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares