डाॅ. निशिकांत श्रोत्री
इंद्रधनुष्य
☆ श्रीमद्भगवद्गीता — अध्याय पहिला — भाग पहिला – ( श्लोक २१ ते ३०) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
संस्कृत श्लोक…
अर्जुन उवाचः
हृषीकेशं तदा वाक्यमिदमाह महीपते ।
सेनयोरुभयोर्मध्ये रथं स्थापय मेऽच्युत ৷৷२१৷৷
☆
यावदेतान्निरीक्षेऽहं योद्धुकामानवस्थितान् ।
कैर्मया सह योद्धव्यमस्मिन् रणसमुद्यमे ৷৷२२৷৷
☆
योत्स्यमानानवेक्षेऽहं य एतेऽत्र समागताः ।
धार्तराष्ट्रस्य दुर्बुद्धेर्युद्धे प्रियचिकीर्षवः ৷৷२३৷৷
☆
एवमुक्तो हृषीकेशो गुडाकेशेन भारत ।
सेनयोरुभयोर्मध्ये स्थापयित्वा रथोत्तमम् ৷৷२४৷৷
☆
भीष्मद्रोणप्रमुखतः सर्वेषां च महीक्षिताम् ।
उवाच पार्थ पश्यैतान् समवेतान् कुरूनिति ||२५||
☆
तत्रापश्यत्स्थितान् पार्थः पितृनथ पितामहान् ।
आचार्यान्मातुलान्भ्रातृन्पुत्रान्पौत्रान्सखींस्तथा ||२६||
☆
श्वशुरान् सुहृदश्चैव सेनयोरुभयोरपि |
तान्समीक्ष्य स कौन्तेयः सर्वान् बन्धूनवस्थितान् ||२७||
☆
दृष्टेवमं स्वजनं कृष्ण युयुत्सुं समुपस्थितम् ৷৷२८৷৷
☆
सीदन्ति मम गात्राणि मुखं च परिशुष्यति।
वेपथुश्च शरीरे में रोमहर्षश्च जायते ৷৷२९৷৷
☆
गाण्डीवं स्रंसते हस्तात्वक्चैव परिदह्यते ।
न च शक्नोम्यवस्थातुं भ्रमतीव च मे मनः ৷৷३०৷৷
☆
मराठी भावानुवाद ::
कथिले अर्जुनाने..
☆
श्रोकृष्णासी तेव्हा कथिता झाला पार्थ
दो सैन्यांच्या मध्ये घेउनी जाई माझा रथ ॥२१॥
☆
कोण उपस्थित झाले येथे करावयासी युद्ध
अवलोकन मी करीन त्यांचे होण्यापूर्वी सिद्ध
दुर्योधनासी त्या अधमासी साथ कोण करतो
कोणासी लढणे मज प्राप्त निरखुनिया पाहतो ॥२२, २३॥
☆
कथिले संजयाने
धनंजयाने असे बोलता श्रीकृष्णाला धृतराष्ट्रा
मधुसूदनाने नेले दोन्ही सैन्यांमध्ये उत्तम शकटा ||२४||
☆
अवलोकी हे पार्था तुझ्या शत्रूंच्या श्रेष्ठ योद्ध्यांना
भीष्म द्रोणासवे ठाकल्या महावीर बलवानांना ||२५||
☆
अपुल्या आणिक शत्रूच्या सैन्यावरती नजर फेकली पार्थाने
विद्ध जाहला मनोमनी तो अपुल्याच सग्यांच्या दर्शनाने ||२६||
☆
शस्त्रे अपुली सोयऱ्यांवरी विचार येउनी मनी
विषण्ण झाला कणव जागुनी अतोनात मनी
अयोग्य अपुले कर्म जाणुनी पाहुनी स्वजनांना
खिन्न होऊनी वदला अर्जुन मग त्या श्रीकृष्णा ||
युद्धाकरिता सगेसोयरे शस्त्रसज्ज पाहुनिया ॥ २७, २८॥
☆
गलितगात्र मी झालो जिव्हेला ये शुष्कता
देह जाहला कंपायमान कायेवरती काटा ॥२९॥
☆
गळून पडले गाण्डीव दाह देहाचा होई
त्राण सरले पायांमधले भ्रमीत माझे मन होई ॥३०॥
– क्रमशः…
अनुवादक : © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री
एम.डी., डी.जी.ओ.
मो ९८९०११७७५४
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
