डाॅ. निशिकांत श्रोत्री
इंद्रधनुष्य
☆ श्रीमद्भगवद्गीता — अध्याय सातवा — ज्ञानविज्ञानयोग — (श्लोक २१ ते ३०) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
संस्कृत श्लोक…
यो यो यां यां तनुं भक्त: श्रद्धयार्चितुमिच्छति ।
तस्य तस्याचलां श्रद्धां तामेव विदधाम्यहम् ।।२१।।
*
मनी कामना जोपासुनी पूजितो ज्या देवतेला
त्या देवतेप्रति स्थिर करितो मी त्या भक्ताला ॥२१॥
*
स तया श्रद्धया युक्तस्तस्याराधनमीहते ।
लभते च तत: कामान्मयैव विहितान्हि तान् ।।२२।।
*
श्रद्धा बाळगुनी मनात भक्त पूजितो त्या देवतेला
प्राप्त होती माढ्याकडुनी वांच्छित भोग त्या भक्ताला ॥२२॥
*
अन्तवत्तु फलं तेषां तद्भवत्यल्पमेधसाम् ।
देवान्देवयजो यान्ति मद्भक्ता यान्ति मामपि ।।२३।।
*
अल्पमती त्या नरास लाभे फल परि ते नाशवंत
अर्चना करित ते देवतेची ज्या तयास ती होई प्राप्त
भक्तांनी मम कसेही पुजिले श्रद्धा मनि ठेवुनी
मोक्ष तयांना प्राप्त होतसे मम चरणी येउनी ॥२३॥
*
अव्यक्तं व्यक्तिमापन्नं मन्यन्ते मामबुद्धय: ।
परं भावमजानन्तो ममाव्ययमनुत्तमम् ।।२४।।
*
मूढ न जाणत अविनाशी माझे परम स्वरूप
गात्रमनाच्या अतीत मजला मानत व्यक्तिस्वरूप॥२४॥
*
नाहं प्रकाश: सर्वस्य योगमायासमावृत: ।
मूढोऽयं नाभिजानाति लोको मामजमव्ययम् ।।२५।।
*
आवृत मी योगमायेने सकलांसाठी अप्रकाशित
अज्ञानी ना जाणत म्हणती मज जननमरण बद्ध ॥२५॥
*
वेदाहं समतीतानि वर्तमानानि चार्जुन ।
भविष्याणि च भूतानि मां तु वेद न कश्चन ।।२६।।
*
भूतवर्तमानभविष्यातील सकल भूता मी जाणतो
श्रद्धाभक्तिविरहित कोणीही ना मजला जाणतो ॥२६॥
*
इच्छाद्वेषसमुत्थेन द्वन्द्वमोहेन भारत ।
सर्वभूतानि संमोहं सर्गे यान्ति परंतप ॥२७॥
*
जन्म अर्जुना द्वेषापोटी वासनेच्या कारणे
अज्ञ राहती सकल जीव सुखदुःखादी मोहाने ॥२७॥
*
येषां त्वन्तगतं पापं जनानां पुण्यकर्मणाम् ।
ते द्वन्द्वमोहनिर्मुक्ता भजन्ते मां दृढव्रता: ।।२८।।
*
निष्काम कर्मयोग्याचे होत पापविमोचन
द्वेषासक्ती द्वंद्वमुक्त ते माझेच करित पूजन ॥२८॥
*
जरामरणमोक्षाय मामाश्रित्य यतन्ति ये ।
ते ब्रह्म तद्विदु: कृत्स्नमध्यात्मं कर्म चाखिलम् ।।२९।।
*
जरामरण मुक्तीकरिता येत मला शरण
ब्रह्माध्यात्म्याचे कर्माचे पूर्ण तया ज्ञान ॥२९॥
*
साधिभूताधिदैवं मां साधियज्ञं च ये विदु: ।
प्रयाणकालेऽपि च मां ते विदुर्युक्तचेतस: ।।३०।।
*
अधिभूताचा अधिदैवाचा अधियज्ञाचा आत्मरूप मी
प्रयाणकाळी मला जाणती युक्तचित्त तयास प्राप्त मी ॥३०॥
*
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे ज्ञानविज्ञानयोगो नाम सप्तमोऽध्याय: ॥७॥
ॐ श्रीमद्भगवद्गीताउपनिषद तथा ब्रह्मविद्या योगशास्त्र विषयक श्रीकृष्णार्जुन संवादरूपी आत्मसंयमयोग नामे निशिकान्त भावानुवादित सप्तमोऽध्याय संपूर्ण ॥७॥
☆
अनुवादक : © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री
एम.डी., डी.जी.ओ.
मो ९८९०११७७५४
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈