डाॅ. निशिकांत श्रोत्री
इंद्रधनुष्य
☆ श्रीमद्भगवद्गीता — अध्याय १० — विभूतियोगः — (श्लोक ११ ते २०) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
☆
तेषामेवानुकम्पार्थमहमज्ञानजं तमः ।
नाशयाम्यात्मभावस्थो ज्ञानदीपेन भास्वता ॥ ११ ॥
*
अंतःकरणी त्यांच्या वसुनी ज्ञानदीप तेजवितो
अंधकार त्यांचा अज्ञानज मी ज्ञाने नष्ट करितो ॥११॥
अर्जुन उवाच
परं ब्रह्म परं धाम पवित्रं परमं भवान् ।
पुरुषं शाश्वतं दिव्यमादिदेवमजं विभुम् ॥ १२ ॥
*
आहुस्त्वामृषयः सर्वे देवर्षिर्नारदस्तथा ।
असितो देवलो व्यासः स्वयं चैव ब्रवीषि मे ॥ १३ ॥
कथित अर्जुन
परब्रह्म परमधाम परमपावन तुला जाणती
सनातन ऋषी दिव्यपुरुष तव वर्णन करती
अजन्मा तू आदिदेव सर्वव्यापि तुज म्हणती
ब्रह्मर्षि नारद असित देवल महर्षि व्यास सांगती ॥१२,१३॥
*
सर्वमेतदृतं मन्ये यन्मां वदसि केशव ।
न हि ते भगवन्व्यक्तिं विदुर्देवा न दानवाः ॥ १४ ॥
*
तव लीला वा तव स्वरूपा ना जाणत दानव देव
ज्ञान मला जे दिधले ते मज शिरोधार्य केशव ॥१४॥
*
स्वयमेवात्मनात्मानं वेत्थ त्वं पुरुषोत्तम ।
भूतभावन भूतेष देवदेव जगत्पते ॥ १५ ॥
*
तुम्हीच तुम्हा पूर्ण जाणता पुरुषोत्तम देवा
जीवोत्पत्ती तुमचे कार्य जीवेश्वर देवाधिदेवा ॥१५॥
*
वक्तुमर्हस्यशेषेण दिव्या ह्यात्मविभूतयः ।
याभिर्विभूतिभिर्लोकानिमांस्त्वं व्याप्य तिष्ठसि ॥ १६ ॥
*
आत्मविभूती योगे दिव्य सर्व लोक व्यापिले
विशद करणे दिव्य विभूति कार्य मात्र आपले ॥१६॥
*
कथं विद्यामहं योगिंस्त्वां सदा परिचिन्तयन् ।
केषु केषु च भावेषु चिन्त्योऽसि भगवन्मया ॥ १७ ॥
*
चिंतन विद्या योगेश्वरा करावी मजला कथन
कैशा भावे निरंतर चिंतन करावे मी भगवन ॥१७॥
*
विस्तरेणात्मनो योगं विभूतिं च जनार्दन ।
भूयः कथय तृप्तिर्हि शृण्वतो नास्ति मेऽमृतम् ॥ १८ ॥
*
विभूति तथा योगाचे मज कथन करा पुनरपि
आर्तता मम अतृप्त सतत श्रवण्या अमृतवचन ॥१८॥
श्रीभगवानुवाच
*
हन्त ते कथयिष्यामि दिव्या ह्यात्मविभूतयः ।
प्राधान्यतः कुरुश्रेष्ठ नास्त्यन्तो विस्तरस्य मे ॥ १९ ॥
कथित श्रीभगवान
कथितो तुजला माझ्या दिव्य विभूती प्रमुख
विस्ताराला माझ्या पार्था काहीच नसे अंत ॥१९॥
*
अहमात्मा गुडाकेश सर्वभूताशयस्थितः ।
अहमादिश्च मध्यं च भूतानामन्त एव च ॥ २० ॥
*
आत्मा मी तर भूतांचा सकल त्यांच्या हृदयात
सर्व जीवांचा गुडाकेशा मीच आदी मध्य अंत ॥२०॥
☆
अनुवादक : © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री
एम.डी., डी.जी.ओ.
मो ९८९०११७७५४
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
