सुश्री तृप्ती कुलकर्णी
मनमंजुषेतून
☆ वाचन प्रेरणा… ☆ सुश्री तृप्ती कुलकर्णी ☆
एखाद्या घराला दारं-खिडक्या असणं जितकं महत्त्वाचं असतं तितकं माझ्यासाठी वाचन महत्त्वाचं आहे. मानवी बुद्धीच्या दार आणि खिडक्या जितक्या खुल्या असतील तितकं माणसाचं आकाश मोठं होतं. वाचनाचं हे दार उघडलं ना की एका वेगळ्याच विश्वात माझा प्रवेश होतो. तिथं मी आणि पुस्तक या दोघांचचं विश्व असतं. गंमत म्हणजे लेखक जसा लिहिताना त्याच्या लेखनाचा सम्राट असतो तसंच मीही वाचताना वैचारिक विश्वाचं एक सम्राटपण अनुभवत असते. लेखकाचं बोट सोडून हळूहळू कधी मी त्या कथेतील पात्राचं नायकत्व स्वीकारते ते मला कळतही नाही. आणि मग जगण्याचा पैल विस्तारायला लागतो. मी कधीही न गेलेल्या किंवा न जाऊ शकलेल्या प्रदेशात फिरून येते. बरं हे फिरण्याचे अनुभवही किती तऱ्हेतऱ्हेचे असतात. त्यामुळे काही गोष्टी आपोआप घडतात. आवडलेल्या पात्राबरोबर एक नातं जुळतं. आणि ते इतकं हृद्य असतं की माझ्या जगण्यातले प्रश्न भले अनुत्त्तरीत राहिले असतील पण त्या पात्राच्या जीवनातले प्रश्न मात्र माझ्याही नकळत मी सोडवण्याचा प्रयत्न करते.
स्वयंपाक करताना, काम करताना, इतकंच काय बाहेर जाताना देखील हे आवडीचं पात्रं मनात घर करून असतं. त्याचा विरह, त्याचा आनंद, त्याला मिळणारं यश, प्रसिद्धी, त्याची स्वप्नं, त्याच्या इच्छा, त्याच दुरावलेलं प्रेम, नाती आणि क्वचित सारं काही मिळून मोक्ष पदाला पोहोचलेला तो हे सगळं सगळं मी तन्मयतेनं अनुभवते. आणि त्यातल्या प्रसंगात, संवादात माझे अंतरीचे काही मिसळते. मग माझ्या वास्तव जीवनातल्या अनेक पोकळ्या त्या त्या समरसतेनं भरून निघतात. जगण्यातल्या अनेक शक्यता मला सापडतात. कुठतरी तुकड्या तुकड्यात विखुरलेले माझे क्षण, अपुऱ्या इच्छा, नव्यानं गवसू लागलेला जीवनाचा अर्थ मला दिसू लागतो. अनुभवाच्या संचितात भर पडते. आणि जाणवतं की सारं काही मिळणं म्हणजे जगणं किंवा परिपूर्णता नव्हे. क्वचित काही सोडून देणं, निसटून जाणं हे देखील आयुष्याला अर्थपूर्णता देणारं आहे. जीवनाची परिपूर्णता हा एक भास वाटतो. आयुष्याचं रोज नव्याने स्वागत करायला मी तयार होते.
शेवटी मुक्तता, आनंद म्हणजे काय. . घडणाऱ्या प्रत्येक गोष्टीचा स्वीकार करणं. . . कशाचंही ओझं न बाळगणं. . . हे सारं सारं वाचन मला देऊ करतं. . .
☆
© सुश्री तृप्ती कुलकर्णी
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
