डाॅ. व्यंकटेश जंबगी
विविधा
☆ अधिक मास… ☆ डाॅ.व्यंकटेश जंबगी ☆
भारतीय संस्कृतीत अधिक महिन्याचे फार महत्त्व आहे.
हा कसा झाला?
भारतीय संस्कृतीत सौरमास आणि चांद्रमास असे दोन प्रकार आहेत.चांद्रमासात ३६० दिवस येतात आणि सौरमासात ३७१ दिवस येतात.दोन्हीमध्ये दरवर्षी ११ दिवसांचा फरक पडतो.हा भरून निघण्यासाठी दर तीन वर्षांनी एक अधिक महिना येतो.याला धोंडामहिना असेही म्हणतात.
याला पुरूषोत्तम मास का म्हणतात?
प्रत्येक महिन्याचा एक स्वामी ठरलेला आहे.अधिक महिन्याचे स्वामी कोण ? असा प्रश्न उपस्थित झाला.त्यावेळी श्रीविष्णु यांनी यांचे दायित्व घेतले.म्हणून याला पुरूषोत्तम मास असे म्हणतात.
३३ चे महत्व काय?
आपण एकूण ३३ कोटी देव मानतो पण ते कोटी नसून कोट आहे.कोट म्हणजे प्रकार.ही गणितातील कोटी संख्या नाही.
१२ आदित्य,११रुद्र, ८ दिक्पाल /वसु,१ प्रजापती,१वषट्कार असे हे देवतांचे प्रकार आहेत.
याप्रमाणे ३३ प्रकारचे देव आहेत.
आपला गैरसमज आहे की ३३ करोड देव आहेत,पण कोट म्हणजे प्रकार.
अधिकस्य अधिकम् फलम्
या सूत्राप्रमाणे या महिन्यात केलेले जप,तप,दान, पुराण श्रवण इ. गोष्टी अधिक फल देतात.सत्पात्री दान हे Double benefit scheme सारखे असते.दान घेणारा हा विष्णूचे स्वरूप आहे असे मानले जाते अधिक महिन्यात कोणती व्रते करावीत?
आपली परिस्थिती, शारीरिक क्षमता, मदतनीस इ.गोष्टींचा विचार करून व्रतवैकल्ये, उपवास इ गोष्टी कराव्यात.
१) ३३ दम्पतीना भोजन, दक्षिणा,वस्त्र इ.देणे
२) ३३सुवासिनीना ओटी भरणे
३) ३३ गरजू अशा विद्यार्थ्यांना गणवेष,शालोपयोगी वस्तू, रेनकोट इ.देणे.
४) गरीब बाळंतिणीला ३३ डिंकाचे लाडू देणे.
५) श्री सत्यनारायण पूजा.
६) दररोज गाईला गोग्रास देणे.
७) रोज ३३ फुलवाती लावणे.
८) वाचन संस्कृती जोपासण्यासाठी ३३ पुस्तके वाचनालय अथवा शाळेत देणे.
९) संपूर्ण अधिक महिना एकच वेळ जेवणे.
१०) रोज ३३ अभंग/भक्तिगीते म्हणणे.
११) रोज इष्ट देवतेचा ३३ वेळा जप करावा.
१२) रोज ३३ फुले/बेलाची पाने
श्री महादेवांना वहावीत.
१३) रोज ३३ ठिपक्यांची रांगोळी काढावी.
१४) रोज श्रीमद्भागवत् महापुराण/श्रीभगवत् गीता/मनाचे श्लोक/ज्ञानेश्वरी/दासबोध इ.कोणत्याही ग्रंथाचे पठण/श्रवण/मनन/चर्चा करावी.
सध्या YouTube वर माझे एक महिना श्री मद्भागवत् महापुराण निरूपण दररोज VDO द्वारे सुरू आहे.आपण पाहू शकता.
© डॉ. व्यंकटेश जंबगी
एफ-३, कौशल अपार्टमेंट, श्रीरामनगर, ५ वी गल्ली, सांगली – ४१६ ४१४
मो ९९७५६००८८७
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
