श्री सुहास सोहोनी
☆ मावळती शब्दावली… ☆ श्री सुहास सोहोनी ☆
☆
अलिकडेच कुठे तरी चंचुपात्र हा शब्द वाचला आणि शाळेचे दिवस आठवले. सायन्सची प्रयोगशाळा आठवली. प्राथमिक आणि माध्यमिक शाळांत शिकतांना, निरनिराळ्या विषयातले असे किती तरी अनोखे शब्द आठवले. खरं म्हणजे यातले बहुतांश शब्द आता फक्त आठवणीतच राहिले आहेत. कारण व्यवहारातला त्यांचा वापर आताशा कमी कमी होत चाललाय.
बघा, वाचा आणि विषय ओळखा…
खलाटपट्टी, वलाटपट्टी, सामुद्रधुनी, भुशीर, इरलं, खारे वारे, मतलई वारे, खरीप हंगाम, रब्बी हंगाम,
अमूक नदी-तमुकची खाडी,
तमूक नदी-अमूकची खाडी,
वगैरे वगैरे वगैरे…
परीक्षानळी, चंचूपात्र, वसुदेवप्याला, वक्रनलिका, तापमापी, गतीचा सिद्धांत, वक्रीभवन, यूरेका… यूरेका,
वगैरे वगैरे वगैरे…
उतरती भाजणी, चढती भाजणी, गळके हौद, काळ-काम-वेग, प्रमेय, साध्य, कृति, सिद्धता, रायडर, समीकरण
वगैरे वगैरे वगैरे…
वाक्याचं पृथक्करण, द्विगू समास, गणवृत्त, उपमा, उपमेय, उपमान, शार्दूलविक्रीडित
सलाते – सलानाते
चाचीचे – चेच्याची
Adverb clause, Adjective clause of time qualifying the name… दऊत, टांक, बोरू, मराठी नीब, इंग्लिश नीब, पॅड, टीपकागद,
वगैरे वगैरे वगैरे…
गड, दुर्ग, वेढा, गनीम, गनिमी कावा, वाघनखं, डाव शिताफीने उधळला, चांदबिब्बी, रझिया, हूण आले, कुशाण आले, उखळी तोफा,
वगैरे वगैरे वगैरे…
दप्तर, बसकट, कंपास, गुण्या, करकटक, खोडलब्बर, टकळी, अटेरण (A turn चा मराठी अपभ्रंश)
वगैरे वगैरे वगैरे…
आणखी सुद्धा खूप आठवतील. प्रयत्न करा.
☆
© श्री सुहास सोहोनी
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
