डाॅ. निशिकांत श्रोत्री
इंद्रधनुष्य
☆ श्रीमद्भगवद्गीता — अध्याय १२ — भक्तियोग — (श्लोक १ ते १0) – मराठी भावानुवाद ☆ डाॅ. निशिकांत श्रोत्री ☆
संस्कृत श्लोक…
अर्जुन उवाच
एवं सततयुक्ता ये भक्तास्त्वां पर्युपासते ।
ये चाप्यक्षरमव्यक्तं तेषां के योगवित्तमाः ॥ १ ॥
कथित अर्जुन
कोण भक्त श्रेष्ठ योगवेत्ता समजावा भगवाना
निरंतर सगुण भक्त वा करितो ब्रह्म उपासना ॥१॥
श्रीभगवानुवाच
मय्यावेश्य मनो ये मां नित्ययुक्ता उपासते ।
श्रद्धा परयोपेतास्ते मे युक्ततमा मताः ॥ २ ॥
कथित श्रीभगवान
मजठायी करुनी एकाग्र अपुल्या मनास ध्यानात
श्रेष्ठ योगी श्रद्धेने मज सगुणस्वरूपा भजतात ॥२॥
*
ये त्वक्षरमनिर्देश्यमव्यक्तं पर्युपासते ।
सर्वत्रगमचिन्त्यं च कूटस्थमचलं ध्रुवम् ॥ ३ ॥
सन्नियम्येन्द्रियग्रामं सर्वत्र समबुद्धयः ।
ते प्राप्नुवन्ति मामेव सर्वभूतहिते रताः ॥ ४ ॥
*
संयम ज्याचा गात्रांवरती ध्यान मनबुद्धीतीत
निराकार अचल शाश्वत अविनाशी ब्रह्म्यात
कल्याणास्तव चराचराच्या सदैव जे तत्पर
समानभावी योगी विलीन होत माझ्यात अखेर ॥३,४॥
*
क्लेशोऽधिकतरस्तेषामव्यक्तासक्तचेतसाम् ॥
अव्यक्ता हि गतिर्दुःखं देहवद्भिरवाप्यते ॥ ५ ॥
*
गुंतला देहाभिमानी त्या ब्रह्मप्राप्ती कष्टप्रद मार्गाची
सच्चिदानंदघन निराकार ब्रह्मसाधना अधिक कष्टाची ॥५॥
*
ये तु सर्वाणि कर्माणि मयि संन्यस्य मत्पराः ।
अनन्येनैव योगेन मां ध्यायन्त उपासते ॥ ६ ॥
*
मत्परायण भक्त कर्मे अर्पण करिती मजला
अनन्य भक्तियोग उपासना ही सगुणरूपाला ॥६॥
*
तेषामहं समुद्धर्ता मृत्युसंसारसागरात् ।
भवामि नचिरात्पार्थ मय्यावेशितचेतसाम् ॥ ७ ॥
*
माझ्याठायी गुंतविता पार्था अपुले चित्त
तयासी भवसागरातुनि करितो मी मुक्त ॥७॥
*
मय्येव मन आधत्स्व मयि बुद्धिं निवेशय ।
निवसिष्यसि मय्येव अत ऊर्ध्वं न संशयः ॥ ८ ॥
*
एकाग्र करुनी मन माझ्यात करी मतीला स्थिर
ममांतरी संशयातीत स्थान असेल तव निरंतर ॥८॥
*
अथ चित्तं समाधातुं न शक्नोषि मयि स्थिरम् ।
अभ्यासयोगेन ततो मामिच्छाप्तुं धनञ्जय ॥ ९ ॥
*
नसेल निश्चल होत तव मन माझ्या ठायी स्थिर
योगाभ्यासे मम प्राप्तीची धनञ्जया इच्छा कर ॥९॥
*
अभ्यासेऽप्यसमर्थोऽसि मत्कर्मपरमो भव ।
मदर्थमपि कर्माणि कुर्वन्सिद्धिमवाप्स्यसि ॥ १० ॥
*
असशील जरी असमर्थ तू योगाभ्यासाशी
माझ्यास्तव कर्मपरायण होई मम प्राप्तीशी ॥१०॥
☆
अनुवादक : © डॉ. निशिकान्त श्रोत्री
एम.डी., डी.जी.ओ.
मो ९८९०११७७५४
≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈
