Tag: #मराठी-कथा

सौ राधिका भांडारकर  जीवनरंग  ☆ घेणेकरी... भाग १ ☆ सौ राधिका भांडारकर ☆ ज्या कारणासाठी मी दयाळकडे जाण्याचे ठरवले तेव्हां अशा प्रकारच्या कामासाठी मला त्याच्याकडे जावं लागेल असं वाटलंही नव्हतं ..!! पपांनी तर प्रथम विरोधच केला.त्यांचं म्हणणं, "हा मार्ग आपला नव्हे. कायद्याने जे करायचं ते आपण करु.कायदा हातात घेणं हे आपल्यासारख्यांचे काम नाही. तो आपला पिंडच नव्हे. विलंब लागेल पण सत्य उघडकीस येईल. सत्याचा विजय कधी ना कधी होतोच." "कधी ना कधी म्हणजे कधी? संपूर्ण आयुष्य गेल्यावर? आणि हे बघा, दयाळ माझा बालमित्र आहे.गेल्या काही वर्षात खूप काही बदललं असलं तरी तो मैत्री विसरणार नाही. शिवाय तसा एकेकाळी तो आपल्या कुटुंबाशी ही जवळचा होता...!" "कर तुला काय करायचे ते.." पपा एकच वाक्य म्हणाले आणि माझ्यासमोरुन उठून गेले मला माहीत होतं ,हा मार्ग खोटे पणाचा धोक्याचाही आहे. पण ज्या गोपाळकाकांना धडा शिकवण्यासाठी मी दयाळकडे जाणार होते त्यांनी तर आपल्याशी खोटेपणाच केला नं..?धोका दिला..धोक्याला धोक्यानेच ऊत्तर. हेच बरोबर.चांगुलपणा शिष्टाचार नीतीमत्ता यांच्या व्याख्या बदलल्यात.आपल्याला जर दुनियेत टिकायचं असेल तर आपणही आपले मार्ग बदलले पाहिजेत. त्यामुळे पपांच्या विरोधाला न जुमानता मी दयाळची भेट घ्यायचं ठरवलं. जी....

श्री मुबारक उमराणी  जीवनरंग  ☆ चिरेबंदी भूक ☆ श्री मुबारक उमराणी ☆ " साहेब, मेनू कार्ड.". "ठेव आणि बाळ, तोपर्यंत पापड प्लेट दे!" मेनू कार्ड पहात, "आणि हे बघ, दोन मटन हंडी, चार विस्की," 'आणखी काय आणू साहेब ?" "पाच इंग्लिश बॅण्ड! " " आणि हे बघ, चपात्या दहा,  रस्सा पाच ,बिसलरी तीन!" "हं करा सुरवात  ग्लास मध्ये घाला अर्धा अर्धा ,! "सोडा  तर मला हवाचं गड्या, शिस्तीत!" "चिअर्स ! व्वा! मस्त!   फर्स्टक्लास! " "मला चढत नाही कधीच.... लावा शर्यत .!" "शर्यत लावायला आपण काय घोडे आहोत काय ?" " गप्प आस्वाद घ्या आता, उगाच ओरडू नका! " "ए, आम्हाला काय तू हलका समजलास का काय ? अरे बॅरेल हाय बॅरेल .. अजून किती बी घेतली तरी काय होत नाय ! " "आपण मापात असतो काय पण होऊ दे! " " दुसरा राऊंड फुल्ल घाला,  भितोय काय? "  "   अरे ए, हंडीतलं घाला की प्लेटमध्ये .." " आज मस्त मजा आली ! कितीतरी दिवसांनी!" " आपल्याला तर हंडी, रोट्यापेक्षा ही इंग्लिश लई भारी वाटते बुवा !  " अरे,  सगळंच दोन दोन दिसायला लागले.."  "जास्त झाली वाटतं! उठा !"  "साहेब बील! " "किती झालं ?" "...

 जीवनरंग  ☆ कथा ‘ वळण ‘ – भाग – पाच ☆ श्री आनंदहरी ☆ राधाबाईंना कुणाची तरी चाहूल लागली तसे त्यांनी पटकन कळशीतून ओंजळभर पाणी घेऊन चेहयावर हबकारा मारला. पदराने चेहरा पुसण्याच्या निमित्ताने डोळेही टिपले. कळशा उचलून घेतल्या आणि घरी परतण्यासाठी वळली. " काय गं आज दुपारचे आलीस पाण्याला? " " सकाळी पाणी थोडंचं न्हेलं होतं " राधाबाई काहीतरी उत्तर द्यायचे म्हणून उत्तर  देऊन झपाझप निघाल्या. जाताना त्यांनी पुन्हा एकदा  एखाद्या जिवलग मैत्रिणीचा निरोप घ्यावा अशा नजरेने पाणवठ्याकडे पाहिले. कितीक सासुरवाशीणींचा सखा-सोबती असणारा, अंतरातील गुज जाणणारा, मनातील दुःख हलकं करणारा तो अबोल पाणवठा कितीतरी त्यांच्या मनात घर करून राहिला होता. राधाबाईंना मनात त्या सून म्हणून घरात आल्या त्या दिवसांच्या आठवणी तरळून गेल्या. त्यांचं मन पाणवठ्यापाशी थबकून राहिले. 'आता प्रत्येक घरात नळाचे पाणी येतंय, आजकालच्या सुनां खरंच दुर्दैवी. त्यांच्या जीवनात मनातलं दुःख हलकं करणारा कुठला आलाय पाणवठा आणि  भरू पाहणाऱ्या डोळ्यांना वाहू देऊन रितं करणारी कुठं आहे त्याची सोबत? मनातला ताण घालवणारा, व्यक्त भावनांची दुसरीकडे कुठेही वाच्यता न करता, टिंगल टवाळी न करता सारं काही स्वतःजवळ ठेवणारा अबोल जिवलग...

 जीवनरंग  ☆ कथा ‘ वळण ‘ – भाग – चार ☆ श्री आनंदहरी ☆ नणंद आणि राधाबाई गजग्याचा खेळात रमून गेल्या होत्या. नणंद तर एकदमच खुश झाली होती. घरातून परसदारी आलेल्या सासूबाईकडे राधाबाईंचे लक्षच गेले नाही. सासूबाई दोन क्षण खेळ पहात थांबल्या आणि पुढच्याच क्षणी त्यांनी रागात हाक मारली. " सुनबाई ss !" खेळता खेळता सासूबाईंची हाक आल्यावर राधाबाई दचकल्या.. हातात गोळा केलेले गजगे खाली टाकून चटकन उभ्याच राहिल्या. " घरात पाण्याचा थेंब नाही आणि तू खेळत बसलीयस ?  ती एक लहान आहे पण तुला तरी कळायला हवं. तुझी तरी काय चूक म्हणा.. तुझ्या आई-वडिलांनी वळणच लावलं नाही म्हणल्यावर तू तरी काय करणार.. घरात काडीचं म्हणून लक्ष नाही.." सासूबाई रागात म्हणाल्या आणि तिच्याकडे रागाने पहात वळून तणतणतच घरात निघून गेल्या. सासूबाईंच्या आवाजाने भानावर आलेल्या राधाबाई  सासूबाईंच्या पाठमोऱ्या आकृतीकडे आश्चर्याने आणि दुःखाने पाहतच राहिल्या. डोळ्यांच्या कडात टचकन पाणी दाटलं. ' आजवर सासूबाई असे कधीच लागट, रागाने बोलल्या नव्हत्या ... मग आजच कशाकाय बोलल्या?' नणंदेलाही आईच्या बोलण्याचे आश्चर्य वाटत होते. आई सहसा अशी चिडून बोलत नाही हे तिला ठाऊक...

 जीवनरंग  ☆ कथा ‘ वळण ‘ – भाग – तीन ☆ श्री आनंदहरी ☆ कधीतरी एखादया ओलावल्या क्षणी धाकटी नणंद येऊन टपकायची. त्यांच्या डोळ्यांतील पाणी पाहून जवळ बसत आपला अवखळपणा, खट्याळपणा विसरून जवळ बसत, एखाद्या वडीलधाऱ्यासारखे विचारायची,     " वहिनी, काय झालं गं ? माहेरची, मैत्रिणींची आठवण आली काय गं ?" त्या खाली मान घालून हळूच डोळे टिपत मानेनेच नकार देत म्हणायच्या, " इथं तुझ्यासारखी मैत्रीण भेटल्यावर तिकडच्या मैत्रिणींची आठवण कशाला येईल गं ? " त्यांच्या या वाक्याने खुश होऊन त्यांच्याजवळ बसत लाडीकपणे नणंद म्हणायची, " वहिनी, मला सांग ना, तुझ्या माहेरच्या गमती-जमती.. सांग ना गं..! " मनातील कुपी बंद करत त्या म्हणायच्या, " आत्ता नाही हं … पुन्हा कधीतरी सांगेन. आत्ता काम आहे गं मला . " " काम-बीम काही नाही हं..आत्ताच सांग.. हवं तर  नंतर आपण दोघी मिळून करू सारी कामं." " आणि तुझा अभ्यास ? " " तो मी करेन ना नंतर.. सांग ना गं ? असं काय करतेस ? " नणंद रुसायची, फुरंगटून इवलंसं तोंड करून बसायची.. मग मात्र त्यांच्या मनातील कुपी आपोआप उघडायची अन् साऱ्या आठवणी मनभर पसरायच्या..प्राजक्ताची फुलांचा...

 जीवनरंग  ☆ कथा ‘ वळण ‘ – भाग – दोन ☆ श्री आनंदहरी ☆ 'बाळा, आपलं बायकांचं असंच असतं गं.. रोप एका अंगणात रुजायचं.. वाढायचं.. मोठं व्हायचं.. मग दुसऱ्या कुठल्यातरी अंगणात जाऊन पुन्हा रुजायचं, बहरायचं.. मुळांना नव्या मातीशी, तिथल्या वातावरणाशी जुळवून घेणं थोडं कठीण जातं हे खरं… काही क्षण ते रोप कोमेजतं  हे ही खरं.. पण तिथल्या मातीशी जुळवून घेता आलं तर मात्र ते चांगलं फोफावतं.. बहरतं.. बहरायचं असलं तर नव्या मातीशी, वातावरणाशी जुळवून घ्यायलाच हवं..  अगं, सुरवातीला थोडं जड गेलं तरी हळू हळू ती माती आपलीच वाटू लागते.. मुळाशी चिकटून आलेल्या जुन्या मातीच्या खुणाही मग वेगळ्या रहात नाहीत, उरत नाहीत..  इथं उगवायचं, वाढायचं आणि तिथं फोफवायचं, बहरायचं..हेच आपणा बायकांचं जीवन असतं हे ध्यानात ठेव पोरी… तिथं गेल्यावर आपणच आपलेंपणा निर्माण करायचा असतो.. हे अंगण चार दिवस पाहुणी म्हणून लाभलेलं.. आपलं खरं अंगण ते तेच असतं..ज्या अंगणात लग्न होऊन जातो तेच अंगण…' लग्न होईपर्यंत राधाबाईंची आई त्यांना असेच काही-बाही सांगत रहायची.  राधाबाई लक्ष्मीच्या पावलांनी या घरात आल्या होत्या. सारे बालपण, नव्या नव्हाळीने उमललेले...

 जीवनरंग  ☆ कथा ' वळण ' - भाग - एक ☆ श्री आनंदहरी ☆ "आईवडिलांनी तुला वळण लावलं नाही वाटतं…" राधाबाई म्हणाल्या तसे ऋतुजाने चमकून त्यांच्याकडे पाहिले. आपल्या तोंडून असे वाक्य कसं काय बाहेर पडलं या विचारात असणाऱ्या राधाबाई मनोमन चमकल्या. त्यात सुनेचे म्हणजे ऋतुजाचे असे पाहणे… क्षणभर त्यांच्या मनात भीती तरळून गेली. ऋतुजा पटकन काहीतरी खरमरीतप्रत्युत्तर देऊन आपला अपमान तर करणार नाही ना ? मनात उभा राहिलेल्या या प्रश्नाने त्यांचे अंतर्मन ढवळून निघाले होते. ऋतुजा काहीच बोलली नाही. क्षणभर ऋतुजाच्या डोळ्यांत त्यांच्याबद्दल, सासूबाईंच्याकडून अनपेक्षित आलेल्या या प्रश्नाबद्दल आश्चर्याचे भाव तरळून गेले होते. त्या असे काही विचारतील, म्हणतील हे ऋतुजाच्या ध्यानी -मनीही नसावे. डोळ्यांतील आश्चर्य क्षणात मावळून त्याची जागा दुःखाने घेतली. तिच्या डोळ्यांत अश्रू तरळले. काही न बोलताच ती आत निघून गेली. ऋतुजाने काहीच प्रत्युत्तर केलं नाही हे पाहून राधाबाईंना बरे वाटले. त्यांनी आत जाण्यासाठी वळलेल्या ऋतुजाच्या डोळ्यांतील अश्रू पाहिले आणि त्यांना मनोमन खूप वाईट वाटू लागले.ऋतुजाने अपमान केला नाही यामुळे सुखावलेल्या त्यांना, 'आपण असे म्हणायला नको होतं .. ' असे वाटू लागले. स्वतःच्याच वागण्याबद्दल मनाला...

श्रीमती उज्ज्वला केळकर जीवनरंग  ☆ मनोकामना (भावानुवाद) – श्री भगवन वैद्य 'प्रखर' ☆ श्रीमती उज्ज्वला केळकर☆ या स्टेशनवर गाडी जरा जास्तच थांबत होती. गाडीचे इंजीन इथे बदलले जायचे. `खाली उतरुन काही खायला मिळतं का बघुयात.' `हो ना! गाडीत आलेल जेवण अगदीच भिकार होतं. पैसे मात्र पुरेपूर वसूल करतात हे लोक!'  डब्यात अशा तर्‍हेचं बोलणं होत होतं. एवढ्यात दोन मुसंडे बोगीत घुसले. `मोबाईलवर खाण्याबद्दल तक्रार कुणी केली?'  त्यांच्यापैकी एक जण प्रवाशांकडे गरागरा डोळे फिरवत म्हणाला. `घरात काय फाईव्ह स्टार हॉटेलचं जेवण मागवता काय?'  दुसरा म्हणाला. `बोला ना! कुणी तक्रार केली?  मादर... आमची रोजी-रोटी हिसकवायला बघताय तुम्ही लोक ! टीव्ही नं आमच्यावर इन्क्वायरी लावलीय. बोला, कुणी कंप्लेंट केली?'  पहिला संतापाने किंचाळत म्हणाला. `मी केली! जेवण अतिशय वाईट होतं. फेकून द्यावं लागलं.'  धोतर, कुडता घातलेला एक वयस्क फौजी म्हणाला. एका मुसंड्याने पुढे येऊन त्याची कॉलर पकडली. दुसर्‍याने त्याचा हात खेचला आणि त्याला ओढू लागला. `थेरड्या चल खाली! तुला चांगलं जेवण खिलवतो. सगळे जण हबकले. एवढ्यात वरच्या बर्थवर झोपलेले दोन नवयुवक उड्या मारून खाली आले. `त्यांना सोडा. कंप्लेंट आम्ही केलीय.' `तुम्ही जादा...

सुश्री सुमती जोशी ☆ जीवन रंग ☆ विधाता (अनुवादित कथा)   ☆ सुश्री सुमती जोशी ☆ वाघांचा फार त्रास होता. लोक अस्वस्थ झाले. गायीगुरं, माणसांपर्यंत सगळी वाघाच्या तावडीत सापडून मारली जाऊ लागली. तेव्हा सगळ्यांनी लाठ्याकाठ्या, बंदुका बाहेर काढून वाघाला यमसदनाला पाठवलं. एक वाघ मेला पण दुसरा आला. शेवटी माणसाने विधात्यापाशी एक निवेदन सादर केलं – “देवा, वाघांच्या तावडीतून आमचं रक्षण कर.” विधाता म्हणाला, “ठीक आहे.” काही दिवसांनी विधात्याच्या दरबारात येऊन वाघांनी तक्रार नोंदवली, “माणसांमुळे आमच्या जीवाला धोका निर्माण झालाय. जीव वाचवण्यासाठी एका जंगलातून दुसऱ्या जंगलात जावं लागतं. शिकारी आम्हाला शांतपणे जगू देत नाहीत. याचा काहीतरी बंदोबस्त करा.” विधाता म्हणाला, “ठीक आहे.” तेवढयात नेडाच्या आईने विधात्यापाशी मागणं मागितलं, “देवा, माझ्या नेडाला सुंदर बायको मिळवून दे. मी तुला पाच पैशांचे साखरफुटाणे देईन.” विधाता म्हणाला, “होय.” हरिहर भट्टाचार्य खटला करायला निघाला होता. विधात्याला उद्देशून तो म्हणाला, “आयुष्यभर तुझी पूजा करत आलोय. उपवास करून देह शिणवलाय. मेहुणा आणि भाच्याला मला धडा शिकवायचा आहे. तुम्ही मला मदत करा.” विधाता म्हणाला, “अवश्य करीन.” सुशीलची परीक्षा होती. तो रोज विधात्याला म्हणत असे, “देवा. मला पास कर.” आज तो म्हणाला, “देवा,...

सौ. अमृता देशपांडे जीवनरंग ☆ लाॅकडाऊन लग्न... ☆ सौ. अमृता देशपांडे ☆ प्रिया आणि प्रथमेशचं लग्न झालं. प्रेम विवाह असल्याने जास्तच दणक्यात झालं. नातेवाईक,  मित्रपरिवार सगळे जण मिळून 70-75 माणसे प्रकाश व प्रगती जाधवांच्याकडे चार दिवस रहायलाच होती. सासर त्याच गावात असलं तरी ते दोघं IT engineer असल्याने  बेंगलोर ला रहाणार होते. त्यांना लगेचच तिकडे जायचे होते. लग्नाआधी मेंदी,  हळद,  संगीत वगैरे सर्व हौसेनं आणि मजेत झालं. दुसरे दिवशी प्रियाच्या सासरी सत्यनारायणाची पूजा होती, त्यांनी तिच्या माहेरच्या सर्वांना बोलवलं होतं. पूजेच्या दुस-याच दिवशी  प्रिया  प्रथमेश तिच्या माहेरी येऊन लगेचच बेंगलोरला जाणार होते. घरातले सर्व नातलग अजून निघायचेच होते परत. प्रिया  लग्नानंतर पहिल्यांदा माहेरी येणार म्हणून सगळेजण तयारी करून वाट बघत होते.  तितक्यात टीव्हीवर breaking news  आली.   सर्व देशात लाॅकडाऊन जाहीर केले होते.  कोविड 19 महामारीने हळूहळू  देशभरात कब्जा केला. सावधगिरी आणि सुरक्षिततेची खबरदारी अत्यावश्यक आहे,  हे जाणून पंतप्रधानांनी लगेच काटेकोरपणे आदेश दिले होते.  सतत बातम्या येत होत्या.  पण चिंताजनक परिस्थिती इतकी वा-यासारखी फैलावेल,  अशी कल्पनाही नव्हती. लाॅकडाऊन झाल्याने सर्व व्यवहार ठप्प झाले. वाहतूक बंद केली गेली....